ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΑΠΟΦΑΣΗ Δ.Σ. ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ
ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Στα πλαίσια του τρίπτυχου «περιβάλλον-πολιτισμός-τουρισμός» που αποτελεί τη βάση για την αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας, προωθείται για έγκριση από το ΥΠΕΧΩΔΕ το ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό με σκοπό την παροχή κατευθύνσεων, κανόνων και κριτηρίων για την χωρική διάρθρωση, οργάνωση και ανάπτυξη του Τουρισμού για την επόμενη 15ετία.

Σοβαρή παράλειψη - ενώ ο τουρισμός αποτελεί το βασικό πλουτοπαραγωγικό πόρο της χώρας - είναι ότι η διάχυση και αποσαφήνιση των στόχων του ΕΠΧΣΑΑ είναι ελλιπής, με αποτέλεσμα η ελληνική κοινή γνώμη να αγνοεί τους στόχους ενός τέτοιου χωροταξικού σχεδίου και να μην έχει πεισθεί για το περιβαλλοντικό, οικολογικό, επιχειρησιακό και γενικότερο όφελος αυτού του σχεδίου.

Αποφεύγοντας το ΥΠΕΧΩΔΕ να αντιμετωπίσει με το αντίστοιχο επίπεδο σχεδιασμού το περιεχόμενο του πρωτογενή τομέα και να προσδιορίσει πολιτικές και επιλογές για:

• την αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας,
• τις ζώνες προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων,
• τα εθνικά πάρκα τόσο στον ηπειρωτικό όσο και θαλάσσιο χώρο,
• τις περιοχές του δικτύου Φύση (NATURA 2000),
• τις ζώνες προστασίας φυσικού περιβάλλοντος,
προωθεί την έγκριση του ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό δίνοντας την εντύπωση ότι εξυπηρετεί βραχυπρόθεσμης απόδοσης αναπτύξεις και οικονομικά οφέλη που επιτακτικά κύκλοι της αγοράς επιζητούν, τα οποία στο ίδιο χρονικό διάστημα θα αποδείξουν τις βλαπτικές τους συνέπειες για το περιβάλλον, τον πολιτισμό και τον τουρισμό.

Προβάλλονται:

• Η ποιοτική περιβαλλοντική αναβάθμιση.
• Η θεματική και χωρική διεύρυνση του αντικειμένου.
• Η αειφορία και ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας.
• Η εξειδίκευση και συμπλήρωση των βασικών κατευθύνσεων του εθνικού χωροταξικού.
Δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η φέρουσα ικανότητα των περιοχών καθώς και τα δεδομένα κορεσμού τους. Δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν οι επιλογές των Περιφερειακών Πλαισίων και Σχεδίων για τις αναπτύξεις της παραθεριστικής κατοικίας, εντείνοντας τη σύγκρουση χρήσεων όπως Β’ κατοικία και Τουρισμός.

Η εξάπλωση των τουριστικών εγκαταστάσεων σε όλη την επικράτεια γίνεται με χαρακτηριστικά τεχνικά, γεωγραφικά, διοικητικά επικαλυπτόμενα μεταξύ τους και συχνά αντικρουόμενα ως προς τα «αναπτυξιακά συμφέροντα» που επιδιώκουν να εξυπηρετήσουν.

Το σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης με αντικείμενο το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό  κινείται σε τρεις άξονες:

1. Ευνοεί την ασύδοτη εργολαβική οικοδομική δραστηριότητα, χαρακτηρίζοντάς την ως δραστηριότητα παροχής τουριστικών υπηρεσιών. Την πριμοδοτεί με αυξημένους συντελεστές δόμησης, πρόσθετες δυνατότητες κατατμήσεων και σύστασης καθέτων συνιδιοκτησιών σε εκτός σχεδίου περιοχές, εκμετάλλευσης περιοχών ΝΑΤURΑ κλπ. Εισάγει το πνεύμα της αντιπαροχής κατοικιών σε ποσοστό 50%, με αφορμή την ίδρυση ή επέκταση τουριστικών εγκαταστάσεων, επιτρέποντας μάλιστα και εγγράφοντας σε αυτήν την επί δεκαπενταετία διαιώνιση του καθεστώτος της παράνομης τουριστικής εκμετάλλευσης αυθαιρέτων κατασκευών.

2. Υπάγει τον προηγούμενο στόχο στην προώθηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τεραστίου μεγέθους, ανάλογων με τις προβλεπόμενες κλίμακες εκμετάλλευσης, τόσο ως προς την έκτασή της (οικόπεδα 150 στρεμμάτων) όσο και ως προς την ένταση της (με τα προσαυξημένα μεγέθη εκμετάλλευσης). Πρόκειται για κατευθύνσεις αξιοποιήσιμες από off shore επιχειρήσεις σκοτεινής καταγωγής και υπόπτου προελεύσεως, που προβλέπεται, χωρίς κοινωνικό έλεγχο και χωρίς υπαγωγή σε στοιχειώδη κριτήρια χωροθέτησης, να επιδοτούνται μάλιστα με χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου για να μετατρέψουν το φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της χώρας σε πλυντήριο ανεξέλεγκτου πλουτισμού.

3. Εγκλωβίζει και ιδιωτικοποιεί το φυσικό πλούτο της χώρας παραδίνοντας τις παραλίες και αμμουδιές που περικλείονται από τις τεράστιες προβλεπόμενες οικοπεδικές εκτάσεις στην ιδιωτική εκμετάλλευση, αναιρώντας στην πράξη το δημόσιο και ελεύθερο χαρακτήρα τους που έχει συμβάλει τα μέγιστα στη μέχρι σήμερα τουριστική προβολή και ανάπτυξη της χώρας.

Στις κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης, ενώ αυξάνει γενικά σε κάποιες περιοχές την ισχύουσα αρτιότητα μειώνοντας ταυτόχρονα την πυκνότητα κλινών ανά στρέμμα, προτείνει δημιουργία ζώνης 500 μ. περιβάλλουσας των σημερινών οικισμών όπου προτείνει μείωση της αρτιότητα αυθαίρετα στο μισό της ισχύουσας από τις γενικές διατάξεις του Π.Δ. για την εκτός σχεδίου δόμηση.

Η ρύθμιση αυτή (μείωση της αρτιότητας σε μεγάλη κλίμακα του χώρου της επικράτειας) έρχεται σε αντίθεση με την τρέχουσα επικρατούσα πλειοψηφικά αντίληψη περί περιορισμού της εκτός σχεδίου δόμησης.

Προφανώς αποτελεί αντισταθμιστική παροχή στις τοπικές κοινωνίες ώστε να αποδεχτούν ρυθμίσεις περί διαφοροποίησης απόστασης από την γραμμή του αιγιαλού καθώς και τη δόμηση ξενοδοχειακών συγκροτημάτων σε συνδυασμό και με την κατοικία, με ανάλογες παράτυπες ρυθμίσεις που αποτελούν επιδιώξεις επιχειρηματικών κύκλων με ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμες οικονομικές στοχεύσεις.

Είναι σίγουρο ότι αναφορές όπως αυτές που περιγράφονται στο προτελευταίο άρθρο της ΚΥΑ αναδεικνύουν έναν ιδιότυπο αυταρχισμό και απαξίωση και θα οδηγήσουν από μόνες τους σε διαδικασίες ακύρωσης των προτεινόμενων διότι:

• Καταργεί ουσιαστικά τις διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης μειώνοντας την αρτιότητα στην προβλεπόμενη περισσότερο επικρατούσα χρήση της επόμενης 15ετίας σύμφωνα με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις.

• Καταργεί την απαγόρευση σύστασης κάθετης συνιδιοκτησίας σε εκτός σχεδίου περιοχές με σκοπό να εξυπηρετήσει παράτυπα τις συνδυασμένες με κατοικία ξενοδοχειακές μονάδες.

• Ουσιαστικά ακυρώνει τις διατάξεις του ισχύοντος Π.Δ. 43/2002 περί τουριστικών εγκαταστάσεων.

• Με αδιαφανείς όρους και ασαφείς προσδιορισμούς εγκρίνει τη δόμηση ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων μεγάλου μεγέθους στις περιοχές ζωνών γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας.

• Καταργεί την ισχύουσα δασική νομοθεσία.

Ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ ζητά την απόσυρση του ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό διότι:

• Διευρύνει τις δυνατότητες κερδοσκοπικής άναρχης δόμησης και κατάληψης χώρου έξω από τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό.

• Μειώνει σημαντικά την ανεπαρκή προστασία στις περιοχές Natura, ακτές, δάση, αρχαιολογικούς χώρους.

Πρέπει να υπάρξει μια άλλη επεξεργασία στην οποία δεν θα έχουν θέση διατάξεις που αφορούν μειώσεις αρτιότητας και αυξήσεις συντελεστή δόμησης, μειώσεις αποστάσεων δόμησης από τον αιγιαλό κλπ. Κατάργηση των ρυθμίσεων περί συνδυασμένης ξενοδοχειακής εγκατάστασης με κατοικία όπως στα πλαίσια αυτού του επιπέδου του σχεδιασμού ορίζεται αλλά μόνο στα πλαίσια ρυθμίσεων Περιφερειακών ΠΧΣΑΑ, ΓΠΣ-ΣΧΟΟΑΠ και μόνο σε οργανωμένους υποδοχείς (ΠΟΤΕ, ΠΕΡΠΟ).

Ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ θα επιδοκιμάσει επιλογές του ΕΠΧΣΑΑ για τον Τουρισμό που θα αναγνωρίζουν και θα αξιοποιούν την ποικιλομορφία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας μας, θα σέβονται τη μικροκλίμακα του χώρου, θα συνεργάζονται με τις επιλογές ανάπτυξης και ανάδειξης του σχεδιασμού και ρυθμίσεων για τον πρωτογενή τομέα, θα θέτουν πραγματικούς αναπτυξιακούς στόχους και σε κάθε περίπτωση θα συμβαδίζουν αρμονικά με το δημόσιο συμφέρον.

Ο ελλιπής περιβαλλοντικός σχεδιασμός θα δημιουργήσει μείζονα προβλήματα επανάταξης και οικολογικής διαταραχής στο ήδη επιβαρυμένο και ασχεδίαστο ελληνικό περιβάλλον και τοπίο.

Προτείνεται κατά τη διαβούλευση μεταξύ πολιτείας και φορέων διάχυσης της γνώσης να ισχύσει το αξίωμα της δημοκρατικής συμμετοχής μέσω της ενημέρωσης και των ειδικών, που μπορούν να πεισθούν και να πείσουν για την ορθότητα των επιλογών κάθε σχεδίου.

Ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ και το δυναμικό των αρχιτεκτόνων υποχρεούνται, διερμηνεύοντας  επιστημονικές απόψεις αλλά και την ιστορική και επιστημονική γνώση που διαθέτουν, να συνεργασθούν προς την κατεύθυνση ενός επιτυχημένου επιστημονικά, κοινωνικά και οικονομικά σχεδιασμού, όπως οφείλει να είναι ο Χωροταξικός σχεδιασμός.

Για το Διοικ. Συμβούλιο

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΥΡΟΥΔΙΑΣ 

Η ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ, ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΡΜΠΑΝΑ