(146.11) Πολυχώρος εστίασης και προώθησης μεσογειακής διατροφής στο μητροπολιτικό πάρκο Γουδή

Φοιτήτριες: Κυριαζή Ασημίνα, Στάμου Αναστασία
Επιβλ.καθηγητές: Γραφάκου Μαργαρίτα_ Τσούρας Βασίλειος
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία παρουσίασης : 5 Δεκεμβρίου, 2011

Σύντομη περιγραφή
Η διπλωματική μας εργασία οργανώνεται σε τρεις ενότητες. Η πρώτη αφορά την ιστορική αναδρομή[1] του κτηρίου και την πολεοδομική ανάλυση[2] της περιοχής μετά την απομάκρυνση των στρατοπέδων. Η δεύτερη αφορά την αποτύπωση του κτηρίου και του βιομηχανικού εξοπλισμού από την οποία προέκυψαν η οικοδομική ανάλυσή της κατασκευής και η καταγραφή της γραμμής παραγωγής άρτου και διπυρρίτη[4]. Η Τρίτη ενότητα αφορά την επανάχρηση του κτηρίου και τις μεθόδους αποκατάστασης της κατασκευής του.

ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ
Το πάρκο Γουδή εκτείνεται νοτιοανατολικά της Λ.Μεσογείων και εκατέρωθεν της Λ.Κατεχάκη ως τις παρυφές του Υμηττού . Το αρτοποιείο (αρ.Μητρώου 2)βρίσκεται στον κεντρικό πυρήνα του πάρκου και οριοθετείται από τα κτίρια της Εθνικής Γλυπτοθήκης ,την Λ.Κατεχάκη και την οδό Γεωργίου Παπανδρέου, που είναι παράλληλη στον Ιλισσό. Κατασκευάστηκε σε φάσεις  την περίοδο 1907-1930.Στην ίδια θέση υπήρχε παλαιότερα  αρτοποιείο (αρ.Μητρώου 1)από το οποίο σώζεται μία σειρά ελληνικών φούρνων.

 

 

Πρόκειται για ένα τυπικό βιομηχανικό κτήριο μεσοπολεμικής αρχιτεκτονικής μεσαίας κλίμακας με μια πλαστική και συμμετρική σύνθεση όγκων. Ο βασικός διώροφος όγκος πλαισιώνεται από δύο πυλώνες κατακόρυφης κίνησης από όπου γίνεται και η είσοδος στο κτίριο,δύο μονόροφους συμμετρικούς και δύο χαμηλότερους, τους ελληνικούς φούρνους και τον χώρο φορτοεκφόρτωσης.

 

 

Από τους πυλώνες κατακόρυφης κυκλοφορίας  οδηγείσαι στο υπόγειο Α ,στον όροφο και στο δώμα του διώροφου όγκου, το μόνο βατό του κτηρίου. Ο εξοπλισμός και οι θέσεις των καμινάδων είναι σημειωμένες. Στην τομή Α-Α παρατηρούμε τους γερμανικούς φούρνους που κατασκευάστηκαν μεταγενέστερα.

 

 

ΝΕΑ ΧΡΗΣΗ
Στόχος μας ήταν η νέα χρήση να απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό ανατρέποντας την εσωστρέφεια του βιομηχανικού κελύφους και την επιβλητικότητα των στρατιωτικών κτιρίων, διατηρώντας  όμως την ατμόσφαιρα του αρτοποιείου και συμπληρώνοντας τις δραστηριότητες αναψυχής και πολιτισμού ενός πάρκου υπερτοπικής σημασίας. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την ανακήρυξη της Μεσογειακής διατροφής από την UNESCO σε άυλο πολιτιστικό αγαθό το Νοέμβριο του 2011,μας οδήγησαν στον σχεδιασμό ενός πολυχώρου μεσογειακής διατροφής που συνδυάζει ενημέρωση και αναψυχή,προβάλλει την ανθρώπινη δραστηριότητα και μέσα από την βιωματική εμπειρία  προσφέρει  γνώσεις,γεύσεις, μυρωδιές , ανακαλεί μνήμες και εικόνες . Η νέα χρήση θα λειτουργεί  υπό τη διαχείριση ενός αυτοδιαχειριζόμενου  φορέα,οικονομικά ανεξάρτητου που προωθεί την ελληνική κουλτούρα και οικονομία χωρίς να φέρει απλώς το χαρακτήρα ενός μουσειακού ή πολιτιστικού χώρου. Το κτηριολογικό πρόγραμμα οργανώνουν ένας εκθεσιακός χώρος του εξοπλισμού, μία αγορά ελληνικών προιόντων(ΠΟΠ) ,ένα αρτοποιείο ,ένα εστιατόριο μεσογειακής διατροφής και μία κάβα ελληνικών ποτών και μία αίθουσα πολλαπλών.Το πρόγραμμα ολοκληρώνουν καλλιέργειες μεσογειακών καρπών στον υπαίθριο.

ΝΕΑ ΣΥΝΘΕΣΗ
Στη νέα σύνθεση θεωρούμε κύρια είσοδο στο πάρκο την υπάρχουσα από τη  Λ.Κατεχάκη και σχεδιάζουμε  πλατεία για την προσέγγιση του κτιρίου από τη βόρεια πλευρά. Εκεί δημιουργούμε δύο νέες εισόδους, θεωρώντας εκείνες των πυλώνων ,εκτάκτου ανάγκης καθώς το επίπεδο της πλατείας και του ισογείου είναι συνεπίπεδα και βρίσκονται 2 μέτρα πιο ψηλά από τη στάθμη του υπαίθριου της νότιας πλευράς του κτηρίου.Ο υπαίθριος αυτός ορίζεται από την πορεία που ενώνει την είσοδο της Γ.Παπανδρέου με την Γλυπτοθήκη και λειτουργεί σαν όριο μεταξύ του πολυχώρου και των καλλιεργειών.

 

 

 

Στο χώρο Α τοποθετούμε την αίθουσα πολλαπλών για ομιλίες ελλήνων και ξένων παραγωγών, επιχειρηματιών, διατροφολόγων και σεφ, στον χώρο Γ τον εκθεσιακό ενώ στον χώρο Β το αρτοποιείο με την αγορά και τον καθιστικό χώρο, όπου μέσω μιας προσθήκης οδηγούμαστε στον όροφο του εστιατορίου και της κάβας. Η οργάνωση αυτή δίνει μια αυτονομία στους χώρους Α & Γ για ανεξάρτητη λειτουργία από τον κεντρικό διώροφο.Η δυτική είσοδος σε οδηγεί μέσω ενός χώρου εκτόνωσης που συνοδευται από ένα μικρό καφέ στην πολλαπλών και από εκεί προαιρετικά στον χώρο Β.Η ανατολική είσοδος σε εισάγει στο φουαγιέ του ενιαίου χώρου.Από εκεί  άμεσα μπορείς να εισέλθεις στον εκθεσιακό του εξοπλισμού, να συνεχίσεις στην έκθεση φωτογραφικού υλικού που παρουσιάζεται στο χώρο των ελληνικών φούρνων και να ολοκληρώσεις την πορεία σου από το κλιμακοστάσιο σε ένα ενδιάμεσο περιμετρικό πατάρι εποπτείας του ενιαίου χώρου Β και θέασης των μεγάλων μηχανημάτων του εκθεσιακού.

Ταυτόχρονα, από το φουαγιέ συναντάμε την αγορά των ελληνικών προιόντων οργανωμένη σε αυτόνομες κυλινδρικές μονάδες, από μεταλλικό πλέγμα.Οι μονάδες ύψους 2.40 μ. τοποθετούνται ελεύθερα στον χωρικό κάνναβο 5*5*5 και εξυπηρετούν την πρόθεσή μας να εκφράσουμε τον αυτομουσειακό χαρακτήρα του κτηρίου μέσω της πλήρους θέασης του ενώ ταυτόχρονα επιτρέπουν στον επισκέπτη ελευθερία κινήσεων στο χώρο.

Στην συνέχεια της αγοράς βρίσκονται προθήκες του αρτοποιείου και ο καθιστικός χώρος.Χρησιμοποιώντας το εσωτερικό κέλυφος των γερμανικών φούρνων και την κοντινή καμινάδα για την τοποθέτηση του νέου εξοπλισμού,απομονώνουμε τη βαριά διαδικασία της αρτοζύμωσης πίσω από το κέλυφος και παρουσιάζουμε την απλή παραγωγή αρτοσκευασμάτων μπροστά από την όψη του.Σε έναν πάγκο εργασίας οι αρτοποιοί παραλαμβάνουν τα έτοιμα υλικά μέσω μιας ταινίας και παρουσιάζουν τις συνταγές στο κοινό.Αντιλαμβανόμαστε σε κάτοψη μία κυκλική κίνηση γύρω από το κέλυφος και μία μία κυκλική πορεία από την μία είσοδο στην άλλη ,στον ενιαίο χώρο και την πλατεία.

 

 

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ & ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Θεωρούμε πως γίνεται αποκατάσταση του δομικού σκελετού και των όψεων της κατασκευής,προσθέτοντας για την καλύτερη λειτουργία της νέας χρήσης το υαλοστάσιο στο δώμα του ισογείου.Αποτελείται από δύο επίπεδα κίνησης.Το πρώτο στην όψη των γερμανικών φούρνων που οδηγείσαι από την κλίμακα του φουαγιέ, καδράρει τους αρτοποιούς στο χωρο παραγωγής.Το δέυτερο, στην εξωτερική παρειά της βόρειας όψης του ορόφου,δημιουργεί χώρο εξόδου στα χαμηλά δώματα, χώρο εισόδου στον όροφο κα έναν καθιστικό για την κάβα.Για την κατασκευή του  επιπέδου αυτού αφαιρείται η πλάκα του δώματος η οποία βρισκόταν 80 εκ. πιο ψηλά από την στάθμη του ορόφου. Το επίπεδο της κάβας οργανώνεται συνεπίπεδα ενώ το εστιατόριο 80 εκατοστα χαμηλότερα στο επίπεδο του ορόφου.Τα σιλό του εξοπλισμού διατηρούνται στην θέση τους.Ενώ οι ανελκυστήρες επαναχρησιμοποιούνται για την μεταφορά προιόντων από τις αποθήκες τροφίμων του υπογείου.Το κλιμακοστάσιο Α έχει επανασχεδιαστεί για την προσθήκη ανελκυστήρων για τα Αμεα αλλά και για την δημιουργία εξόδων στο δώμα.Η προσθήκη επιλύει το πρόβλημα της κατακόρυφης επικοινωνίας αφήνωντας τον χώρο του ισογείου και του ορόφου ελεύθερο από κλιμακοστάσια επιτρέποντας στο φως να περάσει στον χώρο.

 

 

Παραπομπές
[1].Η πολεοδομική μας ανάλυση βασίζεται στο Ερευνητικό Πρόγραμμα του ΕΜΠ ''Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδί 1998-1999.
[2]. Η στρατιωτική πόλη Γουδή είναι συνδεδεμένη με την νεότερη ιστορία της πόλης αλλα και της χώρας.Με γεγονότα όπως το Κίνημα στο Γουδή 1909 ,η εκτέλεση  των υπαιτίων της Μικρασιατικής Καταστροφής , και η Δικτατορία Συνταγματαρχών.
[3].Το φωτογραφικό υλικό προέρχεται από το αρχείο του νυν στρατιωτικού αρτοποιείου στρατοπέδου Καπποτά και από το προσωπικό αρχείο του Κου Νικολάου πρώτου αρτοποιού.
[4].Η γραμμή παραγωγής άρτου και διπυρρίτη δεν υπήρχε καταγεγραμμένη .Στην οργάνωσή της μας βοήθησαν ο Λοχαγός Σακελλάρης υπεύθυνος του νυν αρτοποιείου και ο Κος Νικολάου με πληροφορίες και φωτογραφικό υλικο.

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.