(178.11) Οινοποιείο στη Νεμέα

Φοιτητής: Γεωργία  Κορεντίου
Επιβλέποντες καθηγητές: Δήμητρα Φύγκα, Ζήσης Κοτιώνης
Σχολή: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης: Φεβρουάριος 2011

H συγκεκριμένη διπλωματική εργασία αφορά  το σχεδιασμό ενός υπόσκαφου οινοποιείου καθώς και μίας διαδρομής μέσα στο τοπίο που καταλήγει σε αυτό.

Στόχος είναι αφενός ο σχεδιασμός ενός σύγχρονου οινοποιείου, που θα μπορούσε να είναι επισκέψιμο και παράλληλα να παράγει κρασί καλής ποιότητας, και αφετέρου να δωθεί η δυνατότητα στον επισκέπτη να περιπλανηθεί και να έρθει σε επαφή με τον τόπο παραγωγής του κρασιού, ακολουθώντας τη διαδρομή.

Ως τοποθεσία υλοποίησης του έργου επιλέγεται, ύστερα από επιτόπια παρατήρηση, ένας χαμηλός λόφος στα νότια του κάμπου της Νεμέας (Λόφος Φλιούντος), κοντά στις πηγές του ποταμού Ασωπού.

Το κτίριο στην πλειοψηφία του είναι υπόσκαφο με κάποια αίθρια-αυλές στις ενώσεις των λειτουργιών. Ένας από τους αρχικούς στόχους για το σχεδιασμό του είναι η δημιουργία ενός χώρου, όπου συγκροτείται μία συνολική εμπειρία για τον επισκέπτη με βάση τις αισθήσεις του σώματός του. Η κλίση του εδάφους βοηθάει στη ¨βύθιση¨ του κτιρίου και στην εμφάνιση ενός μόνο μέρους του, από όπου και μπαίνει το φυσικό φως. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για τη διαδικασία της οινοποίησης και ταυτόχρονα επιτυγχάνονται κάποιοι από τους αρχικούς στόχους σχεδιασμού σε σχέση με την απτική κατανόηση του χώρου μέσω της κίνησης του σώματος.

Η διαδρομή.
Η προσέγγιση και κατανόηση του τοπίου έγινε μέσα από περπάτημα στην ίδια την περιοχή και αναγνώρισης των χαρακτηριστικών που τη συνθέτουν: βλάστηση, έδαφος, ηλιοφάνεια, ροή αέρα.

 

 

Στην υπάρχουσα τοπογραφία χαράσσεται μία διαδρομή, ένας περίπατος, που αλλού διεισδύει ελαφρά, αλλού εναρμονίζεται πλήρως με τις καμπύλες του εδάφους, ¨αγκαλιάζοντας¨ την πλευρά του λόφου. Ξεκινά από το ανατολικό τμήμα της Ραχιώτισσας και αναπτύσσεται πάνω στο τοπίο, χωρίς να επεμβαίνει ιδιαίτερα στην υπάρχουσα κατάσταση, ως το κτίριο του οινοποιείου και τον αρχαιολογικό χώρο Φλιούντος.

Παράλληλα, εσωτερικά στο βιομηχανικό χώρο του οινοποιείου έχουν δημιουργηθεί κάποιες δεύτερες γραμμές κίνησης, που συνδέονται με τη διαδρομή στο τοπίο.

Το υποκείμενο διασχίζει τους αμπελώνες, περνά κάτω από τις δεντροστοιχίες με τις ελιές, κάθεται στις πεζούλες, ¨κρύβεται¨  στις σταδιακές βυθίσεις του επιπέδου. Με αυτό τον τρόπο η επέμβαση επιδιώκει μία θέαση του τοπίου μέσω των αισθήσεων, με το σώμα του υποκειμένου να βρίσκεται σε συνεχή διαλεκτική σχέση μαζί του΄ και να ¨περιλαμβάνεται¨ στο τοπίο.

 

 

Τα στοιχεία που συνθέτουν τη διαδρομή είναι κάθισμα, τοίχος αντιστήριξης, ένα είδος πέργκολας, μεταλλική πλατφόρμα, βρύση, διαφορετικές υφές του εδάφους και η υπάρχουσα βλάστηση. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι οπλισμένο σκυρόδεμα με προσμείξεις χώματος, οξειδωμένο μέταλλο και πέτρα.

Το οινοποιείο.
Η ηρεμία του τοπίου η γραμμική αυστηρότητα του αμπελιού η ελαφριά κλίση του εδάφους με τις ελιές και τη χαμηλή βλάστηση προτρέπει σε μία λύση που δεν θα επιβάλλεται λόγω ύψους. Προτείνεται η ¨βύθιση¨ του κτιρίου σε βάθος τεσσάρων ορόφων και η εμφάνιση πάνω από την επιφάνεια του εδάφους ενός μόνο μικρού μέρους, από όπου μπαίνει το φυσικό φως. Επιπλέον ¨κρύβοντας¨ το κτίριο βοηθάει να προσεγγίσουμε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των οινοποιείων με την παραγωγή σκοτεινών, ήρεμων χώρων που σχηματοποιούνται από τη φόρμα και την υφή των τοίχων. Οι λειτουργίες οργανώνονται στα διαφορετικά επίπεδα, με την παραλαβή των σταφυλιών από το ψηλότερο επίπεδο και την φορτοεκφόρτωση των κιβωτίων με τις φιάλες κρασί στα φορτηγά στο χαμηλότερο επίπεδο, εκμεταλλεύοντας με αυτό τον τρόπο τη δύναμη τις βαρύτητας σε κάποια στάδια της παραγωγής.

 

 

Στις ενώσεις των διαφορετικών επιπέδων, που αντιστοιχούν σε διαφορετικές λειτουργίες, μεσολαβούν εσωτερικές αυλές- αίθρια, τα οποία συμβάλλουν στο φωτισμό και τον αερισμό του εσωτερικού χώρου. Παράλληλα τα αίθρια αυτά αποτελούν ¨σχισμές¨ στο τοπίο του λόφου. Επιδιώκεται όλο το κτίριο να προκαλεί, σαν μία μορφή land-art, μία δια-στρωμάτωση, μία διάταξη των στρωμάτων του εδάφους, με τη χρήση οριζόντιων δομών.

 

 

Το υλικό που χρησιμοποιείται είναι οπλισμένο σκυρόδεμα με προσμίξεις χώματος και χρωστικών και με διαφορετικές υφές σε σημεία. Ενώ στους τοίχους των αίθριων χρησιμοποιείται η πέτρα.

 

 

Το υποκείμενο οδηγούμενο από τη διαδρομή διασχίζει τις δώδεκα από το σύνολο των αμπελοκαλλιεργειών που ¨απευθύνονται¨ στο οινοποιείο και καταλήγει στο χώρο υποδοχής του οινοποιείου κατεβαίνοντας υπό το έδαφος με μία ράμπα. Στη συνέχεια έχει τη δυνατότητα να ακολουθήσει μία ελικοειδή πορεία προς τα κάτω στο εσωτερικό του κτιρίου βγαίνοντας ανά διαστήματα στα αίθρια. Η πορεία κίνησης του στη πλειοψηφία γίνεται στα ενδιάμεσα πατώματα του κάθε χώρου-επιπέδου, ώστε να μην επηρεάζει τη λειτουργία του κτιρίου.

 

 

Σε αντίθεση με την πορεία του επισκέπτη βρίσκεται η μαιανδρική πορεία παραγωγής. Οι δύο πορείες συναντώνται στα αίθρια, που λειτουργούν ως κόμβοι της διαδρομής και ταυτόχρονα ως χώροι εκτόνωσης για τον επισκέπτη.  Σε περίπτωση που το υποκείμενο επιλέξει να συνεχίσει τη διαδρομή στο τοπίο, θα κινηθεί πάνω από το κτίριο του οινοποιείου και  θα καταλήξει στον αρχαιολογικό χώρο Φλιούντος με τα χαμηλά ειδώλια και τα ίχνη του θεάτρου.

 

 

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με το σχεδιασμό ενός οινοποιείου και μίας διαδρομής που καταλήγει σε αυτό. Το υποκείμενο διασχίζει τους αμπελώνες με το σώμα του να βρίσκεται σε συνεχή διαλεκτική σχέση με το τοπίο και καταλήγει στο χώρο του οινοποιείου. Το κτίριο στην πλειοψηφία του είναι υπόσκαφο με κάποια αίθρια-αυλές στις ενώσεις των λειτουργιών. Η εργασία διαπραγματεύεται τον τρόπο με τον οποίο συγκροτείται η συνολική εμπειρία ενός χώρου με βάση τις αισθήσεις του ανθρώπινου σώματος.

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.