Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο και Λύκειο στην περιοχή του Γηροκομείου Αθηνών

Φοιτήτρια : Ανδριτσοπούλου Ναυσικά
Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Μ. Καφρίτσα
Σύμβουλοι καθηγητές: Β. Τσούρας, Μ.Μάνιος
Ε.Μ.Π. Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία Παρουσίασης: Νοέμβριος 2012

Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας αποτελεί ο   σχεδιασμός ενός καλλιτεχνικού γυμνασίου και λυκείου στην περιοχή του Γηροκομείου Αθηνών.  Τα καλλιτεχνικά σχολεία έχουν στο πρόγραμμα σπουδών τους τρεις επιπλέον κατευθύνσεις : Θεάτρου|Κινηματογράφου, Εικαστικών Τεχνών και Χορού.

Ο θεσμός υπάρχει στη χώρα μας από το 2003 ενώ σήμερα λειτουργούν τρία καλλιτεχνικά γυμνάσια και λύκεια εκ των οποίων το ένα βρίσκεται στην Αθήνα, στην περιοχή του Γέρακα, ενώ τα άλλα δύο στη Θεσσαλονίκη και στην Κρήτη. Η καλλιτεχνική παιδεία από το στάδιο ακόμα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη των καλλιτεχνικών δεξιοτήτων των νέων και για την διαμόρφωση του επαγγελματικού προσανατολισμού τους σε αντίστοιχους τομείς.

Για την χωροθέτηση του σχολικού συγκροτήματος επιλέγεται οικόπεδο στους Αμπελόκηπους, στην περιοχή του Γηροκομείου Αθηνών, το οποίο ανήκει στον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων.

Η συγκεκριμένη θέση αφενός εξυπηρετεί τον υπερτοπικό χαρακτήρα του σχολείου προσφέροντας γρήγορη και εύκολη πρόσβαση σε σημεία ενδιαφέροντος, ενώ παράλληλα προστατεύει από την όχληση των κεντρικών οδικών αρτηριών που περιβάλλουν το οικόπεδο.

Ειδικότερα διευκολύνονται οι συχνές επισκέψεις των μαθητών σε μουσεία, εκθέσεις και χώρους καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος εν γένει  στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης του προγράμματος σπουδών.

Η πρόσβαση στην ευρύτερη περιοχή του οικοπέδου υποστηρίζεται από ανεπτυγμένο δίκτυο μέσων μαζικής μεταφοράς (μετρό Πανόρμου, Αμπελοκήπων, Κατεχάκη, αστικά λεωφορεία και τρόλεϊ). Το γεγονός αυτό διευκολύνει την πρόσβαση στο σχολικό συγκρότημα τόσο για τους μαθητές, όσο και για το εξωσχολικό κοινό που προσέρχεται στο σχολείο για την παρακολούθηση διαφόρων καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα κατά τις απογευματινές ώρες.

Το οικόπεδο που επιλέγεται βρίσκεται έως και το 2003 στην ιδιοκτησία της Δ.Ε.Η. ενώ μετά από κινητοποιήσεις των κατοίκων της περιοχής περνάει στην ιδιοκτησία του Ο.Σ.Κ. οπότε και μετατρέπεται σε χώρο για την ανέγερση σχολικού κτηρίου.

Το σχολικό συγκρότημα φιλοξενεί τάξεις γυμνασίου και λυκείου ούτως ώστε να επιτυγχάνεται η αρμονική συνύπαρξη μαθητών διαφορετικών ηλικιών, έτσι ώστε να αντιλαμβάνονται καλύτερα το ιδιαίτερο περιβάλλον της σχολικής κοινότητας στην οποία καλούνται να λειτουργήσουν καθημερινά.

Παράλληλα πραγματοποιείται εύστοχα και ομαλά η μετάβαση και σύγκριση ανάμεσα στα καλλιτεχνικά μαθήματα των τάξεων του γυμνασίου και του λυκείου και ως εκ τούτου η επιλογή της κατεύθυνσης σπουδών στη τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Βασική παράμετρος της κεντρικής ιδέας είναι ο σχεδιασμός μιας σύμμεικτης κατασκευής από οπλισμένο σκυρόδεμα και ξύλο. Ειδικότερα λόγω της μεγάλης υψομετρικής διαφοράς εντός του οικοπέδου σχεδιάζονται ισόγειοι αλλά και ημιυπόσκαφοι χώροι, οι οποίοι διαμορφώνονται ως κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ οι χώροι που αναπτύσσονται πάνω από το έδαφος υλοποιούνται με μια εκτενή ξύλινη κατασκευή

Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο της σύνθεσης είναι ο διαχωρισμός των λειτουργικών ενοτήτων του κτηρίου σύμφωνα με την αυτή την κατασκευαστική αρχή. Συγκεκριμένα στην πρώτη κατηγορία, στην οποία ανήκει η βασική στάθμη εισόδου στο σχολείο, χωροθετούνται οι πιο "δημόσιες" καλλιτεχνικές ενότητες, εκείνες δηλαδή που είναι κοινές για όλους τους μαθητές και αναφέρονται στην γειτονιά κατά τις απογευματινές ώρες. Κανείς οδηγείται σε ένα κεντρικό foyer μέσω δύο εισόδων από διαφορετικά σημεία της περιοχής, απ' όπου επιτυγχάνεται ισότιμα η κατανομή στα καλλιτεχνικά εργαστήρια, δηλαδή στις δύο αίθουσες χορού, στον κινηματογράφο, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και το εργαστήριο των εικαστικών.

Αντίθετα, η ξύλινη κατασκευή, που αναπτύσσεται σε δύο ορόφους, παραλαμβάνει ανά δύο τους "ιδιωτικούς" χώρους των αιθουσών διδασκαλίας του κάθε τμήματος.

Για να μπει η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων ενεργά στη ζωή του σχολείου, σχεδιάζεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί να προσαρμόζεται στις ανάγκες των διαφορετικών δραστηριοτήτων που καλείται να φιλοξενήσει, έχοντας την δυνατότητα να λειτουργήσει ως θέατρο καθώς και ως αίθουσα χορού. Αυτό επιτυγχάνεται με ένα σύστημα από τετράγωνες σε κάτοψη  ψαλιδωτές πλατφόρμες που σαρώνουν όλη την επιφάνεια της αίθουσας σε συνδυασμό με ένα σύστημα πτυσσόμενων, κινητών καθισμάτων.

Συγκεκριμένα η κάθε ψαλιδωτή πλατφόρμα μπορεί να ρυθμίζεται σε διαφορετικό ύψος, γεγονός που επιτρέπει τη διαφοροποίηση κάθε φορά του χώρου της σκηνής σε μέγεθος και σχήμα αλλά και την αλλαγή της θέσης της μέσα στην αίθουσα,  ενώ τα καθίσματα μπορούν να τοποθετηθούν σε διαφορετικές τυπικές διατάξεις θεάτρου  ανάλογα με τις ανάγκες της παράστασης καθώς επίσης και να μαζευτούν εντελώς, αφήνοντας ελεύθερη την επιφάνεια της αίθουσας.

Η ξύλινη κατασκευή που παραλαμβάνει τις αίθουσες διδασκαλίας αναλύεται σε τρεις κατηγορίες φέροντος οργανισμού.

Ο πρωτεύοντας Φ.Ο. μορφοποιείται από  σύνθετα  ξύλινα υποστυλώματα τελικής διατομής 450mmx400mm και ξύλινες δικτυωματικές δοκούς 150mmx550mm ως επαναλαμβανόμενο πλαίσιο σε ρυθμό 6,6m/6,6m/4,4m.

Ο δευτερεύοντας Φ.Ο. αποτελείται από δοκούς 120mmx400mm ενώ ο τριτεύοντας, που παραλαμβάνει την κατασκευή του πατώματος, αποτελείται από δοκούς 90mmx400mm και 90mmx250mm, οι οποίες τοποθετούνται αξονικά σε απόσταση 660mm εναλλάξ.

Στην διεύθυνση του κύριου φορέα των πλαισίων, η κατασκευή ακαμπτοποιείται μέσω της δικτυωματικής δοκού ενώ στην κάθετη διεύθυνση με αντιανέμια  που τοποθετούνται στην νότια και βόρεια όψη του κτηρίου.

Ο σκιασμός της νότιας όψης επιτυγχάνεται με σύστημα ξύλινων ηλεκτροκίνητων περσιδωτών πανέλων, τα οποία επιτρέπουν τον έλεγχο του σκιασμού του χώρου μπροστά από τις αίθουσες.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.