(106.13) Κέντρο εκπαιδευτικής μέριμνας και κοινωνικής υποστήριξης νέων

Φοιτήτριες : Ζωή - Μαρία Βιαροπούλου, Νερίνη Μαυρουδή
Επιβλέποντες Καθηγητές: Γιώργος Παπαγιαννόπουλος, Πάνος Εξαρχόπουλος, Ελένη Αμερικάνου
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Ημερομηνία παρουσίασης : Ιούλιος 2013

Αφορμή για την ενασχόληση με το συγκεκριμένο αντικείμενο αποτέλεσαν τόσο το προσωπικό ενδιαφέρον όσο και η προγενέστερη μελέτη αντίστοιχων χώρων κατά την θεωρητική διερεύνηση που πραγματοποιήσαμε στα πλαίσια της διάλεξης μας «παιδοτόποι».

Στόχος του κέντρου αυτού είναι να καλύψει την έννοια του προστατευμένου προσωπικού χώρου, ικανού να αναπαράγει την εικόνα του σπιτιού, αλλά και την έννοια του κοινοχρήστου χώρου, ο οποίος είναι διαθέσιμος τόσο για τα άτομα που φιλοξενούνται στο κέντρο όσο και της ευρύτερης περιοχής.

Ανάλυση περιοχής
Η περιοχή επιλέχθηκε λόγω των πλούσιων γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών της, καθώς βρέχεται από τον Σαρωνικό κόλπο και αναπτύσσεται προς τον λόφο, στον οποίο υπάρχει έντονη βλάστηση.

Στο παραλιακό μέτωπο παρατηρούνται κάποιες κατοικίες, αλλά κυρίως δημόσιες χρήσεις όπως αθλητικές εγκαταστάσεις, χώροι αναψυχής και ψυχαγωγίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία ενός δημόσιου μετώπου, το οποίο λειτουργεί ως όριο μεταξύ θάλασσας και οικισμού.

Ο αστικός ιστός σε όλη την έκταση του λόφου της Καστέλλας είναι πυκνός, με χαμηλής κλίμακας κτίρια, δρόμους ήπιας κυκλοφορίας και μικρούς ελεύθερους χώρους.

Η συγκεκριμένη περιοχή, λοιπόν, πληρούσε τις δύο βασικές προϋποθέσεις για εμάς. Την άμεση επαφή των παιδιών με την φύση, αλλά ταυτόχρονα και με το αστικό περιβάλλον, το οποίο συμβάλλει στην ομαλή ένταξη των νέων στο κοινωνικό σύνολο.

Πιο συγκεκριμένα, το οικόπεδο βρίσκεται πάνω στο παραλιακό μέτωπο, γειτνιάζει μ' ένα παιδικό σταθμό και δημόσιες αθλητικές εγκαταστάσεις και η πρόσβαση σ' αυτό από την πόλη γίνεται από ένα δρόμο ήπιας κυκλοφορίας.

Στην συγκεκριμένη περιοχή είναι έντονη η διάκριση του παραλιακού μετώπου με τον υπόλοιπο οικισμό λόγω ενός ανελειμματικού τοίχου, ο οποίος εκτείνεται κατά μήκος του μετώπου αυτού. Υπάρχει, δηλαδή, ένα όριο το οποίο είναι μόνο τοπικά προσπελάσιμο, εμποδίζοντας έτσι την προσέγγιση της παραλίας από την πόλη.

Κεντρική ιδέα
Βασική πρόθεση, από τα πρώτα κιόλας βήματα της συνθετικής διαδικασίας, αποτέλεσε η δημιουργία ενός δημόσιου φυσικού περάσματος που ενοποιεί το δημόσιο μέτωπο (παραλία) με το ιδιωτικό (οικισμός).

Θέλαμε να υπάρχει συνεχής αλληλεπίδραση του κέντρου με την γειτονιά και για τον λόγο αυτό δεν έχουν τοποθετηθεί αυστηρά όρια διαχωρισμού τους, ενώ παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης στο οικόπεδο από όλες τις πλευρές του.

Επίσης, για την ενίσχυση της χειρονομίας αυτής αλλά και για την ομαλή ένταξη των νέων στο κοινωνικό σύνολο παρακολουθούν εξωτερικά σχολεία αλλά και οι κοινόχρηστοι χώροι μπορούν να απασχολήσουν σε καθημερινή βάση τα παιδιά της ευρύτερης γειτονιάς ή να φιλοξενούν κάποια δραστηριότητα όπως διαλέξεις, παραστάσεις, εκθέσεις...

Η διάκριση των δύο λειτουργικών ενοτήτων, κατοικίες και κοινόχρηστα, θελήσαμε να είναι εμφανής, χωρίς όμως να χάσουν την άμεση συνεργασία τους. Η ένωση τους επιτυγχάνεται με την δημιουργία μιας κεντρικής αυλής, η οποία αποκτά τον χαρακτήρα του βασικού πυρήνα του θέματος και διαδραματίζει ρόλο ζωτικής σημασίας για το σύνολο της σύνθεσης, καθώς περιβάλλεται από όλες τις λειτουργικές ενότητες.

Η τοποθέτηση των κτιριακών όγκων έγινε με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην απέχει από την φυσιογνωμία της γειτονιάς. Οι κατοικίες τοποθετούνται στο (βόρειο-ανατολικό)  μέτωπο του δρόμου, όπως συμβαίνει και στις γύρω κατοικίες. Ενώ οι κοινόχρηστες λειτουργίες τοποθετούνται προς το παραλιακό μέτωπο, στο οποίο υπάρχουν κυρίως δημόσιες χρήσεις. Οι κοινόχρηστοι αυτοί χώροι είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος τους θαμμένες, τόσο για την εκμετάλλευση της υψομετρικής διαφοράς, από το επίπεδο του δρόμου στην παραλία, όσο και για την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της κεντρικής αυλής-πλατείας, αφήνοντας την ελεύθερη και διαθέσιμη σε όλους.

Κτιριολογικό πρόγραμμα
Η διάταξη των κατοικιών γίνεται στην χάραξη ενός νοητού «Γ» που προστατεύει τον κεντρικό ελεύθερο χώρο και λειτουργεί ως φίλτρο. Η επιλογή της πτέρυγας έγινε για την εξασφάλιση, σε λειτουργικό και κατασκευαστικό επίπεδο, του εύκολου συσχετισμού των μονάδων αλλά και για να μην διασπαστεί η ενότητα της κεντρικής αυλής. Στα όρια και την συμβολή των δύο πτερυγών του «Γ» έχουν τοποθετηθεί και κάποιες δημόσιες λειτουργίες.

Στην πτέρυγα των κοινόχρηστων λειτουργιών έχουν τοποθετηθεί τα εργαστήρια εκπαιδευτικού χαρακτήρα και απασχόλησης. Ενώ στον πυρήνα του θέματος, κάτω από το επίπεδο της αυλής και σε άμεση συνεργασία με τα εργαστήρια βρίσκεται η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, ο χαρακτήρας της οποίας είναι ευμετάβλητος και ανοιχτός, ώστε να προσαρμόζεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ανάγκες. Η πρόσβαση στο σύνολο των κοινοχρήστων χώρων γίνεται από τέσσερις εισόδους, τις αναβαθμίδες δίπλα στην αίθουσα πολλαπλών, τις σκάλες κάτω από την pilotis, την παραλία αλλά και τιν πύργο ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα επίπεδα των κοινοχρήστων χώρων.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.