162.13 Δημαρχείο στη Λάρισα

Φοιτήτριες: Αρβανίτη Χαρούλα, Μαυροματίδη Ασημίνα
Επιβλέποντες καθηγητές: Τάσης Παπαϊωάννου, Ειρήνη Κλαμπατσέα
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο: Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία Παρουσίασης: 17-07-2013

Η διπλωματική εργασία, που ολοκληρώθηκε το 2013 και με επιβλέποντες καθηγητές τους Τ. Παπαϊωάννου και Ε. Κλαμπατσέα, προτείνει τη δημιουργία του νέου Δημαρχείου της Λάρισας. Η σύλληψη της ιδέας ταυτίζεται με την πρόθεση της  δημοτικής αρχής για τη δημιουργία ενός κτιρίου που θα στεγάσει τις υπηρεσίες του δήμου σε υπάρχον ιδιόκτητο οικόπεδο. Το οικόπεδο έχει εμβαδόν ίσο με 2165,47 τ.μ. και η προσπέλαση σε αυτό γίνεται από τον βορρά μέσω της γέφυρας του Πηνειού ποταμού, από ανατολικά μέσω της οδού Γεωργιάδου η οποία καταλήγει στην οδό Καλλιθέας και μέσω των οδών Ταγματάρχου Βελλησαρίου (νέος πεζόδρομος) και Περσεφόνης (οδικός) με το κέντρο της πόλης. Επίσης έχει  πανοραμική θέα προς τον Πηνειό ποταμό.

Αφετηρία των συνθετικών μας επιλογών αποτέλεσε αφενός η έντονη παρουσία του ποταμού όπου  επηρέασε την αρχιτεκτονική σύνθεση, με απώτερο σκοπό να υπάρξει μια αρμονική σχέση ανάμεσα στο κτίριο και στο ποτάμι που κυριαρχεί στο χώρο, αφετέρου η ανάγκη δημιουργίας ενός νέου πόλου έλξης, ο οποίος θα προσκαλεί τους πολίτες να ενημερωθούν και  να συμμετάσχουν στις δημοκρατικές διαδικασίες της πόλης.

Χρησιμοποιώντας το μοτίβο της αναδιπλούμενης κορδέλας και της στροφής αυτής στη τρίτη διάσταση, διαμορφώνεται ένα κτίριο με έντονη συνομιλία με το περιβάλλον του. Το ξεδίπλωμα της κορδέλας καθώς και η συστροφή της έχει απώτερο σκοπό να κάνει σαφή τον διαχωρισμό των διευθύνσεων του Δημαρχείου. Επιπρόσθετα η στροφή των ορόφων έρχεται και παραλαμβάνει τις γραμμές της πόλης, διατηρώντας με αυτό τον τρόπο τη συνέχεια του αστικού ιστού.

Μελετώντας το δημόσιο χώρο αποτυπώσαμε τις ροές του αστικού πληθυσμού δίνοντας στις γενικότερες χαράξεις του κτιρίου την δυνατότητα παραλαβής αυτού και μετάβασης του σε άλλα επίπεδα. Η παραπάνω πρόθεση αποτυπώθηκε αρχικά με το «άγγιγμα» της κορδέλας στο σημείο όπου υπάρχει ο μεγαλύτερος όγκος εισροών.

Επιπλέον στα υπόλοιπα σημεία η πρόσβαση γίνεται με λιγότερο δυναμικούς τρόπους και οδηγούν σε διαφορετικού είδους χώρους. Η ανάγκη ένταξης του κτιρίου στον αστικό ιστό και γενικότερα στη ζωή της πόλης αποτέλεσε βασικό παράγοντα στον σχεδιασμό του ελεύθερου χώρου στο πίσω μέρος του οικοπέδου στον οποίο και δημιουργήθηκε δημόσιο πέρασμα και μία υποβαθμισμένη πλατεία. Η χειρονομία αυτή αποσκοπεί σε μια προσπάθεια ένταξης του δημόσιου αυτού κτιρίου στο δίκτυο ροών της πόλης.

Η γενικότερη χωροθέτηση του όγκου έγινε έχοντας ως επιπλέον παράμετρο τη θέαση προς το ποτάμι, για το λόγο αυτό αλλά και για τη μη διάσπαση της κορδέλας οι όψεις παρέμειναν διαφανείς με υαλοπετάσματα.

Η οργάνωση των χώρων γίνεται με γνώμονα αφενός τη λειτουργικότητα και αφετέρου την ιεραρχία. Κάθε όροφος παραλαμβάνει ένα ή παραπάνω τμήματα με διαρρύθμιση γραφείων, ανοιχτή, δίχως πολλούς κλειστούς χώρους ώστε να ευνοείται η επικοινωνία και η κίνηση. Επιπρόσθετα η γενικότερη χωροθέτηση των υπηρεσιών καθώς και του Δημαρχείου έγινε έχοντας κριτήριο την ανάγκη  προσβασιμότητας. Για τον λόγο αυτό οι υπηρεσίες που έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση από το κοινό παρέμειναν όσο το δυνατόν σε κατώτερα επίπεδα. Επίσης χώροι όπως το πρώτο υπόγειο έχουν περισσότερο δημόσιο χαρακτήρα, εκεί διαμορφώνεται μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και ένα αναψυκτήριο καθώς επίσης και το αρχείο κάθε διεύθυνσης.

Αναλυτικότερα, στο ισόγειο συναντώνται οι οικονομικές και διοικητικές υπηρεσίες στις οποίες υπάρχει ανάγκη οικονομικών αλλά και άλλου τύπου συναλλαγών μέσω γκισέ με τους πολίτες, μαζί με τα επικουρικά τους γραφεία. Στο πρώτο όροφο βρίσκεται η διεύθυνση της πολεοδομίας και το data room. Εν συνεχεία στο επόμενο επίπεδο αναπτύσσεται η διεύθυνση των τεχνικών υπηρεσιών.

Τέλος, στα δύο επόμενα επίπεδα βρίσκεται η αιρετή ενότητα του δημαρχείου με την αίθουσα δημοτικού συμβουλίου, το γραφείο Δημάρχου και αντιδημάρχων και το γραφείο Γενικού Γραμματέα. Ένα επίπεδο ψιλότερα είναι οι σύμβουλοι τα γραφεία αντιπολίτευσης και το γραφείο τύπου. Η χωροθέτηση της αίθουσας έγινε με τρόπο τέτοιο ώστε να έχει διώροφο ύψος αλλά και συμβολικά να ολοκληρώνει το κτίριο.

Βασική παράμετρος της οργάνωσης των εσωτερικών χώρων, είναι ένας ανοιχτός διάδρομος κίνησης στο κέντρο βάρους κάθε ορόφου που συνδέει τις εξωτερικές συνδέσεις και με τις κατακόρυφες.

Τέλος, η κατακόρυφη επικοινωνία επιτυγχάνεται μέσω κεντρικού κλιμακοστασίου στο κέντρο βάρους της σύνθεσης προκειμένου να εξυπηρετεί τις μεταξύ των ορόφων συνδέσεις. Η μεγάλη διαφάνεια του κύριου όγκου, οφείλεται στον βορινό προσανατολισμό και μόνο στο σημείο στροφής του η σκίαση αντιμετωπίζεται με κατακόρυφες περσίδες. Η ίδια λογική επικρατεί και στην επίλυση των υπολοίπων όψεων. Ωστόσο η πίσω, καθότι νότια,  όψη φέρει κατακόρυφες περσίδες σε σημεία όπου θεωρήθηκε απαραίτητο.

Το νέο κτίριο Δημαρχείου προσπαθεί, τελικά, να αποκρυσταλλώσει μια ξεκάθαρη διαλεκτική σχέση μεταξύ πολιτείας και πολίτη, μεταξύ δημοσίου κτιρίου και πόλης που μοιάζει να έχει χαθεί, οικοδομώντας πάνω στη συζυγία "λειτουργικότητα - έκφραση αξιών".

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.