193.13 Xenia reloaded

Φοιτητής : Kωνσταντίνος Παπαοικονόμου
Επιβλέποντες καθηγητές: Nick Beech, Igea Troiani
MarchD, Oxford Brookes University
Ημερομηνία παρουσίασης : 2013

Research Led Design
Αυτή η διπλωματική εργασία είναι ένα Research Led Design (κατευθυνόμενο από έρευνα σχεδιασμός) που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος MArchD στο Oxford Brooks University. Aποτελείται από δύο βιβλία, το οδοιπορικό και το ερευνητικό κομμάτι.  Αποτέλεσμα της έρευνας είναι το research led design project, που διερευνά και ανακαλύπτει τη σχέση της αρχιτεκτονικής και του τοπίου, στη σύγχρονη Ελλάδα. Πηγή έμπνευσης είναι ο Έλληνας αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης (1913-1993), ο οποίος κατά τη διάρκεια της καριέρας του και  της αναζήτησης της αρχιτεκτονικής «αλήθειας», εστίασε σε ένα πρωταρχικό και ουσιαστικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής: τη σχέση μεταξύ κτιρίου και περιβάλλοντος χώρου. Ο στόχος είναι να αναβιώσουν ορισμένες πρακτικές σχετικά με την επιλογή των υλικών και την πολιτιστική ταυτότητα των κτιρίων (κυρίως σε σχέση με το τοπίο), οι οποίες έχουν εξαφανιστεί στο αυξανόμενα αντιφατικό και «βασανισμένο» τοπίο της Ελλάδας. Στο ερευνητικό κομμάτι γίνεται εκτενής αναφορά στη σημασία των ξενοδοχείων Ξενία στην ελληνική αρχιτεκτονική ιστορία του μοντερνισμού- ένα κρατικό πρόγραμμα τουρισμού που αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1960 - και καταγράφεται η σημερινή - συχνά τραγική- κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα κτίρια. Η έρευνα ξεκινά με ένα οδοιπορικό σε Ξενία που σχεδίασε ο Άρης Κωνσταντινίδης ενώ το κύριο μέρος της εργασίας περιγράφει όλη την ερευνητική διαδικασία που έχει σαν αποτέλεσμα το επανασχεδιασμό της ακτής στο Παλιούρι της Χαλκιδικής (Xeniart Redevelopment of Paliouri Bay)

Aris Konstantinidis | Architect and Photographer

Η κατάσταση των ΞΕΝΙΑ σήμερα

Travelogue
Ακολουθώντας τα βήματα του Κωνσταντινίδη και την παρότρυνση του για «παρατήρηση και εμπειρία» προέκυψε ένα οδοιπορικό σε έξι από τα ξενοδοχεία Ξενία που σχεδίασε ο ίδιος ο αρχιτέκτονας. Με εργαλείο τον φωτογραφικό φακό αποθανάτισα και ανακάλυψα την αρχιτεκτονική του και τα ποικιλόμορφα τοπία προκειμένου να καταλάβω τους λόγους που οδήγησαν τον Κωνσταντινίδη να σχεδιάσει τα έργα του σε κάθε περίπτωση. Με σημείο εκκίνησης την Πελοπόννησο και με κατεύθυνση προς το Βορρά, διέσχισα ένα μεγάλο μέρος της Ελλάδας διανύοντας περίπου 2600 χιλιόμετρα σε επτά ήμερες (04 - 11/01/2013). Μέσα από αυτό το ταξίδι είχα την ευκαιρία να αντλήσω έμπνευση από τα παραθαλάσσια και τα ορεινά τοπία και να παρατηρήσω οποιοδήποτε κτίριο έχει μείνει από την «ανώνυμη αρχιτεκτονική» - όπως την έχει ορίσει ο Κωνσταντινίδης -  καταλήγοντας στα δικά μου συμπεράσματα για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του σήμερα.

Χάρτης οδοιπορικού

Eλληνική 'ανώνυμη αρχιτεκτονικη 2013'

Κόλπος Παλιουρίου και ΞΕΝΙΑ ΜΟΤΕL Καλαμπάκας

ΧENIArt | Redevelopment of Paliouri Bay
Στην πρόταση για το Παλιούρι ο χώρος αφιερώνεται στην πολιτιστική και καλλιτεχνική παραγωγή και στην ανάπτυξη της ακτής για την προώθηση των καλών τεχνών και της φωτογραφίας, με τη χρήση της υφιστάμενης υποδομής και επεμβάσεις που σέβονται την ομορφιά του τοπίου. Το Παλιούρι είναι μια από τις ωραιότερες παραλίες της Χαλκιδικής και βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της χερσονήσου της Κασσάνδρας. Εδώ το 1962 ο Κωνσταντινίδης πρότεινε για πρώτη φορά ένα σχέδιο ανάπλασης όλης της ακτής και τη μετατροπή του σε τουριστικό προορισμό, ωστόσο το μόνο που υλοποιήθηκε είναι το Ξενία. Η πρόταση είναι η ανάπλαση της ακτής του Παλιουρίου σύμφωνα με το αρχικό όραμα του Κωνσταντινίδη με τη διαφορά ότι προτείνεται ένα νέο και διαφορετικό τουριστικό μοντέλο. Ο σχεδιασμός είναι αποτέλεσμα της έρευνας πάνω στην αρχιτεκτονική του Άρη Κωνσταντινίδη.  Οι βασικές αρχές που εφαρμόζονται στο

Xeniart Redevelopment of Paliouri Bay είναι οι εξής: χρήση τυποποιημένων στοιχείων και κατασκευαστικού κάναβου, ένταξη τοπίου και χρωμάτων, ενοποίηση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, καδράρισμα της θέας, σημαντικούς ενδιάμεσους και ημιυπαίθριους χώρους, έκπληξη και ενδιαφέρον, οπτική έκπληξη και άνεση και χρήση των αίθριων. Τα υλικά της κατασκευής είναι το μπετό, η πέτρα της περιοχής με το χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα, η πατητή τσιμεντοκονία και το ξύλο. Έμφαση δίνεται στο σωστό προσανατολισμό σύμφωνα με τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής ενώ οι κύριοι χώροι συνδέονται με δύο μονοπάτια πλήρως ενταγμένα στο τοπίο.

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει υποδομές για τους επισκέπτες - καλλιτέχνες, που θα επιτρέπουν την ανάπτυξη της κοινωνικότητας με ένα διαφορετικό τρόπο από αυτόν που επικρατεί σήμερα, δημιουργώντας μια κοινόχρηστη κοινότητα που θα αποτελεί πηγή έμπνευσης. Τα τρία βασικά σημεία ενδιαφέροντος είναι : οι κοινόχρηστοι χώροι (υποδομές στην παραλία), το πολιτιστικό κέντρο XENIArt (στον υφιστάμενο χώρο του Ξενία που θα ανακαινιστεί) και ο ιδιωτικός χώρος XENIArt για την απομόνωση των καλλιτεχνών. Αυτός ο χώρος θα αποτελέσει ένα πυρήνα που θα φιλοξενήσει  τους καλλιτέχνες και της ανάγκες τους δημιουργώντας μια νέα πλατφόρμα που θα συνδυάζει το τρίπτυχο επικοινωνία - δημιουργία - διακοπές.  Η πρόταση περιλαμβάνει την επέκταση και την ανάπλαση του υφιστάμενου κάμπινγκ, ξενώνες φιλοξενίας, ένα κέντρο τέχνης με στούντιο, σταθμό υποδοχής, χώρο φύλαξης αποσκευών, χώρους εστίασης, πωλητήριο ειδών τέχνης, καταστήματα, χώρους χαλάρωσης και χώρους στάθμευσης οχημάτων.

Masterplan | Redevelopment of the Paliouri bay

XENIArt The cultural Centre | Belvedere platform που καδράρει την θέα

XENIArt The solitude for Artists | The view Pavilion framing the smaller cove of the Paliouri Bay.jpg

XENIArt the solitude for artists | The Dormitory housing | Η θέα από την συνδετικές γέφυρες.

XENIArt the solitude for artists | The Dormitory housing | The socialising zone της 'Σούδας'

Η μελέτη πάνω στον «αληθινό» αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, το οδοιπορικό στα τοπία και τα ίδια τα Ξενία ως κατασκευές και ως ιδέα οδήγησαν στην πρόταση ενός εναλλακτικού μοντέλου τουρισμού, πλήρως εναρμονισμένο με το φυσικό περιβάλλον. Το Xeniart Redevelopment of Paliouri Bay αντίκειται στην εικόνα εγκατάλειψης που παρουσιάζουν σήμερα τα Ξενία αναδεικνύοντας και συνεχίζοντας την αρχιτεκτονική του Άρη Κωνσταντινίδη.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.