Ανάπλαση επανάχρησης στο ιστορικό κέντρο Ιωαννίνων

Φοιτήτριες: Μπούση Μάρα, Σγουροπούλου Αφροδίτη
Επιβλέποντες καθηγητές: Πατρίκιος Γιώργος, Κεβεντζίδης Κωστής, Παπαγιαννόπουλος Γιώργος
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Ημερομηνία παρουσίασης: Οκτώβρης 2013

Στην πόλη των Ιωάννινων ο δημόσιος χώρος και οι οδικές αρτηρίες, αρχικά σχηματίστηκαν για την εμπορική ανάπτυξη σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου. Η πολεοδομική διάταξη εξελίχθηκε από την περίοδο της μέγιστης ακμής της μέχρι και σήμερα ώστε να λειτουργεί ως κόμβος εμπορικών συναλλαγών και δραστηριοτήτων.

Εντοπίζοντας αυτά τα χαρακτηριστικά και αναγνωρίζοντας πως η πόλη, δια μέσω της οικονομικής κρίσης, έχει ανάγκη την αναζωπύρωση του εμπορικού της χαρακτήρα στραφήκαμε στη μελέτη του ιστορικού εμπορικού της κέντρου. Η παλαιά αγορά, αν και εντάσσεται σε πλαίσια προστασίας, έχει υποστεί μεγάλες μορφολογικές αλλοιώσεις, για τις οποίες προτείνουμε συνολική ανάπλαση των όψεων. Παρόλα αυτά, ο δρόμος της οδού Ανεξαρτησίας προσφέρεται, με τη λειτουργική τυπολογία των κτιρίων, για τον επαναπροσδιορισμό του ως αγορά των Ιωαννίνων.

Επί τουρκοκρατίας δόθηκε μεγάλη βαρύτητα στην έννοια του δημόσιου χώρου, με πλατείες και κτίρια που διατηρούνται ως σήμερα. Η οδός Ανεξαρτησίας είναι πλέον οδικός άξονας. Η πρόθεσή μας είναι η σταδιακή μετατροπή της σε πεζόδρομο και έτσι πραγματοποιήθηκαν μικρές κυκλοφοριακές αλλαγές σε δρόμους της ευρύτερης περιοχής, δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαχείριση της οδού Δαγκλή. Παράλληλα πεζοδρομήθηκε μέρος της περιοχής παλαιάς αγοράς διατηρώντας περιμετρικά την κυκλοφορία, με νέες θέσεις στάθμευσης, που θα βοηθήσουν στην εύκολη προσέγγιση του νέου εμπορικού κέντρου.

Ο σχεδιασμός μας λειτουργεί σε τρία επίπεδα χαράξεων και χρονικών φάσεων υλοποίησης του έργου. Στο πρώτο εντάσσεται η πεζοδρόμηση της οδού Ανεξαρτησίας, των κάθετων ιστορικών Στοών των των Χανίων, με χρήση της παραδοσιακής υπόλευκης ηπειρώτικης πλακόστρωσης. Βασική έξαρση αυτής της χάραξης αποτελεί η νέα πλατεία Γεωργίου Σταύρου, όπου το ομώνυμο μέγαρο θα φιλοξενεί μουσειακές χρήσεις για τα παραδοσιακά επαγγέλματα της Ηπείρου. Το μουσείο θα συνεργάζεται με τις χρήσεις αναψυχής του ιστορικού καφενείου Γυαλί Καφενέ, που βρίσκεται έναντί του.

Στο δεύτερο επίπεδο χαράξεων εντάσσεται, η πεζοδρόμηση των κάθετων και παράλληλων δρόμων στην οδό Ανεξαρτησίας, κυρίως βόρεια της οδού και θα αποτελέσει συμπληρωματική ενίσχυση των εμπορικών της λειτουργιών με χρήσεις δημόσιας εκτόνωσης, εισόδων στο εμπορικό κέντρο και γενικότερα τη σύνδεση όλων των δημόσιων πλατειών που σχεδιάσαμε στο σύνολο της ανάπλασης. Τέλος αφήσαμε κάποια ίχνη για μελλοντικές ενώσεις με τους πεζόδρομους στην παράκτια περιοχή της λίμνης.

Το τρίτο επίπεδο σχεδιασμού αφορά ημιδημόσια πλατώματα που συναντώνται στις πίσω όψεις των Χανίων της Ανεξαρτησίας. Κάποτε αυτές οι σκιερές από τα πλατάνια αυλές, ήταν δημόσια περάσματα και χώροι δραστηριοποίησης εμπορικών συναλλαγών. Επαναφέρουμε σταδιακά το δημόσιο χαρακτήρα τους με ήπιες παρεμβάσεις πλακόστρωσης, ενεργοποιώντας έναν συνολικό περίπατο μορφωτικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα στο ιστορικό εμπορικό κέντρο.

Επίσης βάση δίνεται στην εκπαίδευση των παραδοσιακών επαγγελμάτων, που ανέδειξαν την πόλη σε πρωτοπόρο πολλών τεχνών. Στο τέλος της οδού Ανεξαρτησίας, δημιουργήσαμε Σχολή Ανώτατης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Αργυροχρυσοχοΐας. Επίσης τα σύγχρονα εγκαταλειμμένα πολυώροφα εμπορικά καταστήματα, αξιοποιούνται ως κέντρα εκμάθησης παραδοσιακών λαϊκών επαγγελμάτων, που με σύγχρονα μέσα θα διαμορφώσουν νέους παραγωγούς. Τα σημεία του ιστορικού κέντρου που ανασχεδιάσαμε σαν νέα τοπόσημα της περιοχής είναι: η νέα πλατεία Γεωργίου Σταύρου και η ενοποίηση της με την Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας ,η λαϊκή αγορά Αγίου Νικολάου και η πλατεία Αγίου Νικολάου η οποία συνομιλεί με το πάρκο του Χατζηκώστα. Όσο αναφορά τις Στοές δημιουργήσαμε χάραξη ενοποίησης τους, με πεζόδρομο που τις συνδέει με τον οικισμό του κάστρου.

(Κάντε κλικ για μεγέθυνση)

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.