(157) Φοιτητικές εστίες για άτομα μειωμένης όρασης στην Πανεπιστημιούπολη – Ζωγράφου

Σπουδαστές: Πετράς Τσαμπίκος, Φάρκωνας Ιωάννης
Υπεύθυνοι καθηγητές: Ησαΐας Δημήτρης, Μωραΐτης Κωνσταντίνος
Σύμβουλοι: Χάιτας Χάρης
Επιστημονικός Συνεργάτης: Μαρκοστάμος Παναγιώτης, Οργανωτικός Γραμματέας Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών
Ημερομηνία παρουσίασης:  9 Απρίλιου 2009

 

 

Σύντομη περιγραφή
Η παρούσα διπλωματική εργασία προτείνει χώρους και διαδρομές που επιτρέπουν την ισότιμη συμμετοχή ατόμων μειωμένης όρασης. Με αφορμή την ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης ομάδας και την διερεύνηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών στοιχείων που την περιγράφουν, φαίνεται να προτείνει τελικά χώρους που εντείνουν την ενεργοποίηση του συνόλου των αισθήσεων για όλες τις κοινωνικές ομάδες και συμβάλλουν στη διεύρυνση της πολιτιστικής προσβασιμότητας.

 

 

Περιγραφή
Δεν είναι τυχαία η ιδιαίτερη πολιτιστική αξία που αποδίδει ο Δυτικός πολιτισμός στην αίσθηση της όρασης, έναντι των υπολοίπων αισθήσεων, ούτε η εμμονή σε μια οπτική σχέση με το περιβάλλον. Καθώς η όραση αποτελεί εργαλείο του ελεγκτικού μηχανισμού των νεώτερων δυτικών κοινωνιών απέναντι στον κόσμο και στα πράγματα γενικότερα, δεν θα μπορούσε να μην σχετίζεται και με τον αρχιτεκτονικό χώρο ειδικότερα, ως χώρο που συγκροτείται με βάση τον έλεγχο του βλέμματος.

 

Η έρευνα έχοντας συγκροτήσει το γενικότερο θεωρητικό της υπόβαθρο που υποστηρίζεται από φιλοσοφικές θεωρήσεις, όπως η φαινομενολογία αλλά και κλάδους της γνωστικής ψυχολογίας για την θεώρηση των αισθήσεων ως αντιληπτικά συστήματα, επιμένει πως η εμπειρία του αρχιτεκτονικού χώρου δεν πραγματοποιείται αποκλειστικά από την όραση, όπως φαίνεται να επιβάλει η οπτικοκεντρική Δυτική κουλτούρα, αλλά αντίθετα, μέσα από την αναδίπλωση του συνόλου των αισθήσεων στο χώρο, κατά την κίνηση.

 

Η έρευνα επέλεξε ως ισχυρό παράδειγμα προς διερεύνηση την ιδιαίτερη ομάδα των ατόμων μειωμένης όρασης, καθώς είναι γνωστό ότι έχει αναπτύξει σε μεγαλύτερο βαθμό τις υπόλοιπες αισθήσεις για να καλύψει το κενό που δημιουργείται από την απώλεια της όρασης.

 

Η διπλωματική εργασία διερευνά συστηματικά τα όρια της ανθρώπινης αντίληψης.

Η συνθετική πρόταση στοχεύει στην δημιουργία χώρων με έντονες πολυαισθητηριακές ποιότητες, στα πλαίσια του συμπεριληπτικού σχεδιασμού (design for all), η οποία όχι μόνο θα επιτρέπει την ισότιμη συμμετοχή των ατόμων μειωμένης όρασης, αλλά ταυτόχρονα θα προσφέρει εμπλουτισμένη εμπειρία στο σύνολο των κοινωνικών ομάδων.

 

         

Η κεντρική ιδέα έχει ως αφετηρία μετασχηματισμούς που προκύπτουν από συγκεκριμένες κινήσεις των χεριών. Ως αποτέλεσμα ορίζονται τρία βασικά συνθετικά στοιχεία:

Το αυλάκι
η ραχοκοκαλιά της σύνθεσης και ο βασικός αγωγός κίνησης και πολυαισθητηριακής πληροφορίας του συγκροτήματος μισοβυθισμένος στο φυσικό έδαφος.

Η μονάδα και η συνεργασία
οι φοιτητικές εστίες ως μονάδες που επαναλαμβάνονται σε ένα αλληλοεξαρτώμενο γραμμικό σύστημα που συντίθεται με λογικές ακολουθίες.

Η πλατεία που γίνεται πλάτη
η αναδίπλωση του ανοιχτού δημόσιου χώρου σε κλειστό στα σημεία στροφής του συγκροτήματος.

 

 

Η διπλωματική εργασία διερεύνησε συστηματικά τις σχέσεις των στοιχείων της συνθετικής συγκρότησης που αναφέρθηκαν παραπάνω, με τα αντιληπτικά συστήματα και την κίνηση, τις οποίες ανέλυσε σε αισθητηριακά επίπεδα (layers αισθήσεων) η αλληλοεπικάλυψη των οποίων συνιστά τον πολυαισθητηριακό αρχιτεκτονικό χώρο και εν τέλει την συνθετική πρόταση.

 

Μέσα από αναλυτικά διαγράμματα παρουσιάζεται η αλληλεπίδραση των αντιληπτικών συστημάτων με τα στοιχεία της κεντρικής ιδέας (αυλάκι, μονάδα, πλατεία), η οποία πραγματοποιείται μέσα από εναλλαγές αισθητηριακής πληροφορίας, όπως και ο τρόπος με τον οποίο απομνημονεύει το σώμα την εμπειρία του αρχιτεκτονικού χώρου κατά την κίνηση και ολοκληρώνει τον νοητικό χάρτη του συγκροτήματος.

 

Η επικοινωνία του χρήστη με τη σχεδιαστική πρόταση απαιτούσε ιδιαίτερα εποπτικά μέσα, τα οποία λόγω της ιδιαιτερότητας της κατάστασης δεν αφορούν δισδιάστατες απεικονίσεις (σχέδια, προοπτικά κτλ). Η απαίτηση αυτή οδήγησε στη δημιουργία ενός απτικού μοντέλου, το οποίο αποτελείται από μια απτική μακέτα του συγκροτήματος και ένα υπόμνημα υλικών με λεκτική περιγραφή, σε γραφή Braille. Η απτική μακέτα είχε ως σκοπό την κατανόηση της συνθετικής οργάνωσης της πρότασης. Η ανάγνωση της απτικής μακέτας πραγματοποιήθηκε σε τρία στάδια. Αρχικά, ο χρήστης ψηλάφησε τη μακέτα χωρίς να γνωρίζει καμία πληροφορία για την οργάνωση των χώρων. Στη συνέχεια ακολούθησε μια σύντομη περιγραφή και καθοδήγηση των χεριών του χρήστη στα σημεία περιγραφής. Τέλος, ο χρήστης, ψηλάφησε μόνος του την μακέτα, περιέγραψε την συνθετική οργάνωση και έκανε κριτικές παρατηρήσεις για τη λύση. Το τελευταίο κομμάτι παρουσιάζεται ως στοιχείο τεκμηρίωσης, με ένα σύντομο βίντεο.

 

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.