(164) ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΜΙΚΣ στο Γκάζι

Φοιτήτρια: Ρεμπή Ευαγγελία
Επιβλέπων καθηγητής: Πάνος Δραγώνας
Πολυτεχνική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ημερομηνία παρουσίασης: Ιούνιος 2010

Στόχος αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι η δημιουργία ενός Μουσείου Κόμικς στο Γκάζι, διατηρώντας τον τοπικό χαρακτήρα της περιοχής. Το Γκάζι στο παρελθόν ήταν μια βιομηχανική περιοχή. Απομεινάρια της εποχής εκείνης είναι τα χαμηλά κτίρια με τις παλιές αθηναϊκές αυλές. Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών με μια σειρά νέων χώρων πολιτισμού και χώρων γκράφιτι συνθέτει τη δομή του προτεινόμενου Μουσείου Κόμικς. Με αυτόν τον τρόπο Έλληνες και ξένοι κομίστες θα έχουν το δικό τους πολιτιστικό χώρο για να αναδείξουν την τέχνη τους και να συμβάλλουν στα πολιτιστικά δρώμενα.

Το έρεισμα για την επιλογή του συγκεκριμένου θέματος ήταν τα συμπεράσματα της ερευνητικής εργασίας, που προηγήθηκε, και της οποίας βασικός πυρήνας ήταν η διερεύνηση της σχέσης της αρχιτεκτονικής με την τέχνη των κόμικς. Καθοριστικό ρόλο για την επιλογή της δημιουργίας ενός Μουσείου Κόμικς αποτέλεσε η έλλειψη χώρων έκφρασης της τέχνης αυτής τόσο στην Αθήνα όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Τo Γκάζι είναι μια περιοχή όπου μπορεί να φιλοξενηθεί ένα τέτοιου είδους μουσείο. Η πρόσφατη ανάπτυξη της περιοχής βασίστηκε στη δημιουργία πολιτιστικών χώρων και χώρων διασκέδασης. Η δημιουργία χώρων πολιτισμού μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και στην ενίσχυση του πολιτιστικού χαρακτήρα της περιοχής. Συνεπώς, το Μουσείο των Κόμικς μπορεί να προσελκύσει επισκέπτες (μέσω εκθέσεων, φεστιβάλ και συναυλιών) δημιουργώντας ένα χώρο με διακριτό πολιτιστικό ρόλο ο οποίος θα λειτουργεί αποτρεπτικά στην κυριαρχία της βιομηχανίας της νύχτας και της εμπορευματοποίησης.

Το Γκάζι παλαιότερα, αποτελούσε μια από τις «προσφυγικές» συνοικίες της Αθήνας, έναν τυπικό εργατικό οικισμό με μονώροφα και διώροφα οικήματα. Στο οικοδομικό τετράγωνο επέμβασης διατηρούνται εξολοκλήρου τρία εγκαταλελειμμένα κτίρια καθώς και κάποιοι μεμονωμένοι τοίχοι από κτίσματα τα οποία βρίσκονται σε κακή κατάσταση. Στα κενά οικόπεδα, προστίθενται τρείς νέοι όγκοι, που διαμορφώνονται σε διάλογο με τα παλιά κτίρια. Οι νέοι αυτοί όγκοι χαρακτηρίζονται από σχεδιαστική απλότητα με ελάχιστα ανοίγματα προς τους δρόμους. Η εσωστρέφεια του νέου συμπλέγματος δίνει μια αίσθηση μυστηρίου, προκαλώντας τον περαστικό να το εξερευνήσει. Τα υλικά κατασκευής διαφοροποιούνται αισθητά μεταξύ παλιών και νέων κτισμάτων. Για τις νέες επεμβάσεις χρησιμοποιείται το γυαλί, χυτό μπετόν και βιομηχανικά δάπεδα ενώ στα υφιστάμενα κτίρια διατηρείται και αναδεικνύεται η πέτρα και το ξύλο .

Το κτιριακό σύμπλεγμα αποτελείται από 5 τομείς:
• Χώρος υποδοχής και εκθεσιακοί χώροι
• Χώροι αναψυχής με αναψυκτήριο και κατάστημα δώρων
• Χώροι διοίκησης και δευτερεύοντες χώροι
• Χώρος διαμονής
• Εκπαιδευτικοί χώροι

Βασική σχεδιαστική απόφαση αποτέλεσε η δημιουργία πλατωμάτων - αυλών τα οποία παραλαμβάνουν και εισάγουν τον επισκέπτη στο Μουσείο παραπέμποντας σε εικόνες παλιάς γειτονιάς. Συγχρόνως τα πολλαπλά αυτά πλατώματα-αυλές δημιουργούν ένα δίκτυο κίνησης το οποίο διευκολύνει τη λειτουργία μεμονωμένων τμημάτων του μουσείου καθ' όλη τη διάρκεια του 24ώρου.

Οι εκθεσιακοί χώροι τοποθετούνται στο κέντρο του οικοδομικού τετραγώνου, καταλαμβάνοντας μέρος τόσο των νέων όσο και των παλαιών κτισμάτων. Δημιουργούνται δύο βασικοί διάδρομοι οι οποίοι φιλοξενούν τα εκθέματα. Στα καινούργια τμήματα του μουσείου χρησιμοποιούνται μεγάλες γυάλινες επιφάνειες τοποθετημένες σε απόσταση 60εκ από τους παλαιούς πέτρινους τοίχους εισάγοντας ελεγχόμενο φυσικό φωτισμό. Έτσι, όταν ο επισκέπτης βρίσκεται στο νέο τμήμα του μουσείου, εκτός από τα εκθέματα πάνω στις γυάλινες επιφάνειες, αντιλαμβάνεται και τους παλιούς τοίχους να εκτίθενται πίσω από αυτές.

Το Μουσείο περιλαμβάνει πληθώρα χώρων πρασίνου οι οποίοι εκτείνονται σε δύο διαφορετικά επίπεδα. Οι χώροι αυτοί προσφέρονται για συναθροίσεις και συζητήσεις. Ο κεντρικός υπαίθριος χώρος πρασίνου στο ισόγειο είναι ιδιαίτερα λειτουργικός. Αποτελεί χώρο ξεκούρασης και συνάμα δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να επιλέγει τις θεματικές ενότητες των εκθεμάτων που θα επισκεφθεί. Η εναλλαγή εξωτερικών και εσωτερικών χώρων εξυπηρετείται με διαδοχικά ανοίγματα (ανά 3 μ. και άνοιγμα) τα οποία διατηρούν ένα σταθερό ρυθμό ο οποίος παραπέμπει στη μορφολογία των παλιών εργατικών κατοικιών.

Στο μουσείο γίνεται εκτεταμένη χρήση του φυσικού φωτός, ανάλογα με τη λειτουργία του εκάστοτε χώρου. Αυτό επιτυγχάνετε μέσω των πολλαπλών ανοιγμάτων προς τις αυλές, των μικρών διαστάσεων ανοιγμάτων στις όψεις και των φεγγιτών οροφής. Οι φεγγίτες έχουν τοποθετηθεί σε συγκεκριμένα σημεία έτσι ώστε να μην επηρεάζεται η διαμόρφωση του δώματος το οποίο έχει χαμηλή βλάστηση, διάφορους χώρους στάσης και χρησιμοποιείται για τρισδιάστατες αναπαραστάσεις ηρώων κόμικς.

Οι όψεις του κτιρίου διαμορφώνονται περιμετρικά με γράμματα που περιγράφουν την ιδιότητα του. «ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΟΜΙΚΣ ATHENS COMICS MUSEUM ACM ΑΜΚ». Τα γράμματα στις όψεις του κτιρίου μπορούν να αποτελέσουν έναν ελεγχόμενο καμβά για τους δημιουργούς graffiti που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Με τις οπές που δημιουργούν, την ημέρα επιτρέπουν το φυσικό φωτισμό να εισέλθει στους εσωτερικους χώρους του μουσείου ενώ την νύχτα συμβάλλουν ώστε ο φωτισμός του μουσείου να δημιουργεί ένα παιχνίδι τεχνικού φωτισμού.

*Οι φιγούρες κόμικς που χρησιμοποιούνται είναι κυρίως από την σειρά COMMON COMICS του Παναγιώτη Πανταζή.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.