(170) Δημαρχιακό μέγαρο και πολιτιστικό κέντρο στο δήμο Ωραιοκάστρου Θεσσαλονίκης

Ονοματεπώνυμο φοιτήτριας: Ανθοπούλου Ουρανία
Επιβλέποντες καθηγητές: Γ.Ζωίδης, Ν. Παναγιωτόπουλος
Σχολή: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ημερομηνία παρουσίασης: 30 Σεπτεμβρίου 2010

I. Το Ωραιόκαστρο βρίσκεται 12 χλμ. Βορειοδυτικά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, σε αμφιθεατρική θέση και με μέσο υψόμετρο 250μ..Το οικόπεδο βρίσκεται στην περιοχή «Αλώνια» του Οικισμού, πολύ κοντά στον κεντρικό δρόμο που συνδέει τον οικισμό με την πόλη και την Εγνατία Οδό. Έχει έκταση 9.095 τ.μ., κλίση περίπου 6% και οριοθετείται από τις οδούς Ελευθερίας, Φιλελλήνων, Αλ. Υψηλάντη και Οδ. Ελύτη. Η προτεινόμενη λύση έχει εμβαδόν (χωρίς το υπόγειο) 4.647 τ.μ.

Οι βασικοί στόχοι της πρότασης είναι :

- Να εξυπηρετεί άμεσα τις ανάγκες των δημοτών,
- Οι εγκαταστάσεις και ο περιβάλλων χώρος να είναι φιλικοί προς τους πολίτες και τους εργαζόμενους,
- Να υπάρχει δυνατότητα εκμετάλλευσης φυσικών πόρων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- Να είναι ευανάγνωστο (να είναι διακριτές οι λειτουργίες του),
- Να είναι αναγνωρίσιμο (να σηματοδοτεί την ύπαρξη του).

Η χωροθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο έγινε με βάση: την ευκολότερη πρόσβαση των πολιτών και την ορθή τοποθέτησή του ως προς τον ευνοϊκότερο προσανατολισμό.
Η πρόταση αποτελείται από δύο διαφορετικές λειτουργικές ενότητες, το δημαρχιακό μέγαρο (Α) και το πολιτιστικό κέντρο (Β), οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με έναν χαλαρό δεσμό, ο οποίος επιτρέπει την ανεξάρτητη λειτουργία τους χωρίς όμως να αποκλείει και την άμεση επικοινωνία τους.

Ο χώρος του Δημαρχείου (κτίριο Α) αποτελείται από το ισόγειο και δύο ορόφους. Στη νότια πλευρά του κτιρίου εκτείνονται οι γραφειακοί χώροι, ενώ στη βόρεια πλευρά του έχουν τοποθετηθεί ως επί το πλείστον δευτερεύουσες λειτουργίες, όπως WC, βοηθητικοί χώροι, αποθήκες, χώροι αρχείων και γραφεία έκτακτου προσωπικού.

Στο ισόγειο του πολιτιστικού κέντρου (κτίριο Β) έχει τοποθετηθεί μία αίθουσα πολλαπλών χρήσεων-εκδηλώσεων χωρητικότητας 80 ατόμων περίπου, η οποία μπορεί να φιλοξενήσει από καλλιτεχνικές παραστάσεις μέχρι και γαμήλιες τελετές. Στον όροφο του κτιρίου αυτού υπάρχει η Δημοτική Βιβλιοθήκη και η νησίδα Η/Υ του Δήμου.

Ο εξωτερικός χώρος διαμορφώνεται σύμφωνα με τις κινήσεις από και προς το κτίριο, καθώς εκατέρωθεν του υπάρχουν κλιμακοστάσια που σηματοδοτούν τις βασικές εισόδους του κτιρίου.

II. Ένας από τους σημαντικότερους στόχους της μελέτης ήταν η εφαρμογή τεχνικών βιοκλιματικού σχεδιασμού στο Νέο Δημαρχιακό Μέγαρο, με σκοπό αυτές να συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας, δημιουργώντας παράλληλα ένα λειτουργικό, άνετο και ευχάριστο περιβάλλον.

Φωτοβολταϊκά πάνελ και σύστημα ψύξης- θέρμανσης

Η επιστέγαση των κενών χώρων στο εσωτερικού του κτιρίου Α φέρει ένα σύστημα από φωτοβολταϊκά πάνελ, τα οποία είναι κεκλιμένα με γωνία κλίσης 30 μοιρών για να είναι πιο αποδοτικά. Μ' αυτόν τον τρόπο καλύπτεται ένα μεγάλο ποσοστό ηλεκτρικής κατανάλωσης του κτιρίου και συγχρόνως γίνεται οικονομία. Στην πίσω επιφάνεια των φωτοβολταικών αυτών στοιχείων έχουν τοποθετηθεί θερμικοί συλλέκτες, οι οποίοι εκτός του ότι εκτονώνουν την υπερθέρμανσης των φωτοβολταϊκών στοιχείων και τα κάνουν πιο αποτελεσματικά, συλλέγουν θερμότητα από την ηλιακή ακτινοβολία. Στη συνέχεια, η θερμότητα αυτή διοχετεύεται σε δύο δεξαμενές. Στην μία διοχετεύεται ένα τμήμα της θερμότητας για να ζεσταθεί το νερό προς άμεση χρήση των χρηστών του κτιρίου (σε περίπτωση βλάβης υπάρχει εφεδρικός καυστήρας αερίου), ενώ η άλλη, η οποία βρίσκεται σε ένα σημείο του οικοπέδου μέσα στο έδαφος, συλλέγει το ζεστό νερό και το παρέχει εν συνεχεία σε μία αντλία θερμότητας. Η αντλία θερμότητας διαβιβάζει το ζεστό αυτό νερό στα συστήματα νερού-αέρα, τα οποία θερμαίνουν τους χώρους του κτιρίου. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, τα φωτοβολταϊκά θερμαίνουν μόνο τη δεξαμενή του κτιρίου για το νερό προς χρήση, ενώ η αντλία θερμότητας νερού-νερού του κτιρίου μεταφέρει από την υπόγεια δεξαμενή νερό, το οποίο είναι σταθερό σε θερμοκρασία περίπου 18-20 ℃ κι έπειτα το οδηγεί στα fan coil για την ψύξη των χώρων.

Συστήματα σκίασης

Ο προσανατολισμός του κτιρίου έχει καθορίσει τη διάταξη για τη βέλτιστη απόδοση του συστήματος σκίασης με περσίδες. Έτσι στη νότια όψη για την αποτελεσματικότερη ηλιοπροστασία τοποθετήθηκαν ειδικές κινητές οριζόντιες περσίδες, που σκιάζουν την όψη ανάλογα με τις ανάγκες των χρηστών. Αυτά τα στοιχεία αποτελούνται από διπλούς laminated υαλοπίνακες με εντυπωμένη επιφάνεια, παρέχοντας ποσοστό σκίασης 80%. Συγχρόνως έχουν τη δυνατότητα να περιστρέφονται περί του οριζόντιου άξονα, ώστε ο ηλιασμός και η σκίαση να εναλλάσσονται απόλυτα ελεγχόμενα. Η προσπίπτουσα ακτινοβολία μπορεί να ελέγχεται κατά την κρίση του χρήστη ή με ειδική ηλεκτρονική υποστήριξη (φωτοκύτταρα, έλεγχο προγραμματισμού με κεντρικό σύστημα ελέγχου κλπ). Η περιστροφή των περσίδων, ανάλογα με το φωτισμό δημιουργεί μία συνεχώς μεταβαλλόμενη εικόνα πρόσοψης, ανατρέποντας έτσι τη συνηθισμένη στατικότητα των όψεων των κτιρίων γραφείων. Επιπρόσθετα , η κίνηση μπορεί να είναι ανεξάρτητη σε μία περιοχή της όψης, εξασφαλίζοντας έτσι τη μέγιστη ελευθερία επιλογών στο χρήστη και βέλτιστη απόδοση του συστήματος ή ομαδική, εξασφαλίζονται ομοιομορφία στην όψη. Αντίστοιχο σύστημα περσίδων τοποθετείται και στην ανατολική και δυτική όψη, μόνο που σ αυτή την περίπτωση η κατεύθυνσή τους είναι κατακόρυφη και όχι οριζόντια για να είναι πι ο αποτελεσματική η ηλιοπροστασία που παρέχουν. Στον βορρά τα υαλοστάσια δεν έχουν κάποιο εξειδικευμένο σύστημα σκίασης, καθώς η ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει στην βόρια όψη του κτιρίου είναι ελάχιστη, και τον χειμώνα κυρίως, επιθυμητή.

Σύστημα διαχείρισης όμβριων υδάτων

Τα όμβρια ύδατα συλλέγονται στις οροφές των κτιριακών όγκων και αφού υποστούν ένα μερικό βιολογικό καθαρισμό χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των αναγκών των WC και σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν θεωρηθεί απαραίτητο, χρησιμοποιείται για να καλύψει τις ανάγκες του συστήματος ψύξης- θέρμανσης του κτιρίου.

Κουφώματα

Τα κουφώματα του κτιρίου προτείνεται να είναι με υαλοπίνακες χαμηλής εκπεμψιμότητας (low-e) για να μειώνονται οι θερμικές απώλειες του κτιρίου και να ανακλάται καλύτερα η ηλιακή ακτινοβολία.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.