ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
2009-10
17 Φεβρουάριος, 2011
(171) Αστικό Πανεπιστήμιο
Ενσωμάτωση λειτουργιών του Πανεπιστημίου Πατρών στο κέντρο της Πάτρας.
Σπουδαστές: Αλεξάνδρου Γιώργος, Μπακαγιάννης Παύλος, Τσήρος Γιώργος
Υπεύθυνος καθηγητής: Αικατερίνη Λιάπη
Σχολή : Αρχιτεκτονική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών
Ημερομηνία παρουσίασης: Μάρτιος 2010
Περίληψη
Στη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία μας απασχόλησε η επίλυση της προβληματικής σχέσης που συνδέει το Πανεπιστήμιο Πατρών με την πόλη της Πάτρας. Ξεκινήσαμε με την υπόθεση ότι μια πιο ενεργή παρουσία του πανεπιστημίου θα μπορούσε να βοηθήσει την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη της πόλης.
Κείμενο
Αρχικά πραγματοποιήσαμε έρευνα που μας έθεσε με μεγαλύτερη ακρίβεια την προβληματική σχέση που συνδέει το Πανεπιστήμιο της Πάτρας με την πόλη. Η συγκεκριμένη έρευνα μας οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η παρουσία του Πανεπιστημίου σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης αποτελεί την κυριότερη αιτία για την προβληματική σχέση μεταξύ των δύο. Η πρόταση μας περιλαμβάνει την ένταξη Πανεπιστημιακών χώρων στο κέντρο της πόλης.
Στην δεύτερη φάση, του σχεδιασμού, προχωρήσαμε σε μία ακριβέστερη χωροθέτηση της λύσης μας και τον προσδιορισμό των προδιαγραφών που πρέπει να ικανοποιεί η πρόταση μας. Οι προδιαγραφές που θέσαμε ήταν οι εξής:
1. Σχηματισμός ενός δικτύου πανεπιστημιακών χώρων
2. Το δίκτυο πρέπει να εντάσσεται στα υπάρχοντα δίκτυα της πόλης
3. Η έκταση και η πυκνότητα του δικτύου πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην γκεττοποιείται το δίκτυο
4. Το δίκτυο πρέπει να απευθύνεται στο ευρύ κοινό και στους φοιτητές
5. Οι χώροι πρέπει να σηματοδοτούνται επαρκώς ώστε να υποδηλώνουν την πανεπιστημιακή τους χρήση
6. Η σήμανση πρέπει να είναι κοινή για όλους τους χώρους
7. Το δίκτυο πρέπει να εκμεταλλεύεται το υπάρχον κτιριακό δυναμικό της πόλης
8. Πρέπει οι επεμβάσεις να χαρακτηρίζονται από καινοτομία, αντιπροσωπεύοντας τις ιδέες που φέρει το Πανεπιστήμιο
9. Η επέμβαση οφείλει να εκμεταλλευτεί την υψηλή πυκνότητα του κέντρου ώστε να προσελκύει επισκέπτες
10. Η πρόσβαση στους νέους χώρους πρέπει να είναι εύκολη και αντιληπτή.
Έτσι καταλήξαμε στον δημιουργία τριών ζωνών στο κέντρο της πόλης με τις νέες χρήσεις που θέλουμε να εντάξουμε. Στην πρώτη ζώνη επί της οδού Ηφαίστου ανάμεσα στην οδό Παντανάσσης και Κολοκοτρώνη εντάσσουμε ένα σύνολο αναγνωστηρίων. Σε μία δεύτερη ζώνη επί της Κορίνθου ανάμεσα στην πλατεία Γεωργίου και την οδό Αράτου εντάσσουμε ένα σύνολο πολιτιστικών χώρων του Πανεπιστημίου. Στην τρίτη και τελευταία ζώνη επί της Αγίου Νικολάου ανάμεσα στην πλατεία Τριών Συμμάχων και την Κορίνθου εντάσσουμε λειτουργίες ανάδειξης και παρουσίασης του Πανεπιστημιακού έργου. Τις τρείς ζώνες ενώνει ο πεζόδρομος της Αγίου Νικολάου τον οποίo επεκτείνουμε εως την οδό 25ης Μαρτίου. Ως μέθοδο επέμβασης επιλέξαμε την χρησιμοποίηση κενών ή εγκαταλελειμμένων χώρων στο κέντρο της πόλης.
Στην τρίτη φάση προχωρήσαμε στην επιλογή συγκεκριμένων παραδειγμάτων και εφαρμογή της μεθόδου που έχουμε επιλέξει. Τα κτίρια που επιλέγουμε διατηρούν σε μεγάλο βαθμό τις όψεις τους καθώς η επέμβαση γίνεται στο εσωτερικό τους. Η ανάγκη σήμανσης των νέων χρήσεων και δημιουργίας μιας ενοποιημένης ταυτότητας οδήγησε στην επιλογή συγκεκριμένου κατασκευαστικού μοτίβου που επαναλαμβάνεται με διαφορετική ένταση σε όλα τα κτίρια που έχουμε επιλέξει.
Η πρώτη επέμβαση γίνεται σε ένα χαρακτηριστικό σημείο του κέντρου της Πάτρας, στην πλατεία Τριών Συμμάχων. Στο πρώην ξενοδοχείο Μητρόπολις επιλέγουμε να τοποθετήσουμε χρήσεις προβολής του Πανεπιστημίου, ώστε να εκμεταλλευτούμε την μεγάλη συγκέντρωση επισκεπτών στην πλατεία. Συγκεκριμένα στο κτίριο τοποθετούμε:
Α. Ένα κέντρο πληροφόρησης για τις δραστηριότητες του Πανεπιστημίου
Β. Έναν εκθεσιακό χώρο
Γ. Ένα auditorium όπου πραγματοποιούνται εκδηλώσεις του Πανεπιστημίου
Δ. Ένα χώρο διοίκησης
Η δεύτερη επέμβαση που μελετήθηκε βρίσκεται επί της οδού Αγίου Νικολάου που είναι ένας από τους πιο σημαντικούς εμπορικούς δρόμους της Πάτρας. Στον άξονα της Αγίου Νικολάου τοποθετούμε ένα σύνολο εκθεσιακών χώρων προβολής του Πανεπιστημίου, εκμεταλλευόμενοι την υψηλή πυκνότητα και αναγνωρισιμότητα του δρόμου. Σε αυτή τη περίπτωση το κτίριο που επεμβαίνουμε είναι μια επταώροφη πολυκατοικία της δεκαετίας του 1970. Στο συγκεκριμένο κτίριο τοποθετούμε χώρους έκθεσης του πανεπιστημίου. Καταλαμβάνουμε μία ζώνη του κτιρίου όπου τοποθετούμε τις νέες χρήσεις στο ισόγειο, στον ημιώροφο και στους δύο πρώτους ορόφους. Συγκεκριμένα οι νέοι χώροι είναι:
Α. Ένας χώρος υποδοχής των επισκεπτών
Β. Χώροι εκθέσεων οργανωμένοι σε τρεις ορόφους
Η τρίτη επέμβαση έγινε σε κτίριο που βρίσκεται στη συμβολή της οδού Αγίου Νικολάου με τη λεωφόρο Κορίνθου. Στον άξονα της Κορίνθου επιλέγουμε να τοποθετήσουμε μία ζώνη παρεμβάσεων που αφορούν τις πολιτιστικές ομάδες του Πανεπιστημίου Πατρών. Στη περίπτωση που εξετάζουμε, επανασχεδιάζουμε τρία κτίρια ώστε να φιλοξενήσουν τις δραστηριότητες του μουσικού τμήματος.
Στην συνέχεια μελετήσαμε μία περίπτωση αναγνωστήριου. Η επέμβαση αυτή έγινε σε ένα κτίριο που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ηφαίστου και Παντανάσσης. Στην συγκεκριμένη περίπτωση της οδού Ηφαίστου προχωρούμε σε αποκατάσταση ενός ισογείου εγκαταλελειμμένου κτιρίου αποθηκών. Καταργούμε τα εσωτερικά χωρίσματα και τοποθετούμε στον ενιαίο πλέον χώρο μια σειρά βιβλιοθηκών και τραπεζιών ανάγνωσης, ένα πάγκο υπολογιστών, ένα καθιστικό, μια μικρή κουζίνα και μια τουαλέτα.
Η τελευταία επέμβαση γίνεται σε αστικό επίπεδο στην οδό Αγίου Νικολάου. Με την αστική αυτή επέμβαση συνδέουμε τις τρεις ζώνες του σχεδιασμού μας, τους εκθεσιακούς χώρους, τα πολιτιστικά και τα αναγνωστήρια του πανεπιστημίου με έναν άξονα κίνησης πεζών που θα τροφοδοτεί διαρκώς τις χρήσεις μας και θα αναδεικνύει στην πόλη τις δραστηριότητες του πανεπιστημίου. Στον κάνναβο που δημιουργείται από τις χαράξεις, κλειστά σχήματα γίνονται όγκοι και χρησιμεύουν ως καθίσματα ενώ άλλα μετατρέπονται σε παρτέρια. Το βράδυ χαράξεις μετατρέπονται σε φωτιστικά σώματα τονίζοντας συγκεκριμένες πορείες.
Το τελικό αποτέλεσμα που επιθυμούμε είναι η δημιουργία ενός σταθερού συνδέσμου ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο και την πόλη. Η παρουσία του Πανεπιστημιακού δικτύου σε μία ζώνη υψηλής πυκνότητας του κέντρου της Πάτρας δημιουργεί ένα διάδρομο γνώσης ανάμεσα στον ακαδημαϊκό χώρο και το ευρύ κοινό της πόλης.
Model Construction Civic University
Walkthrough Civic University
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.