ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχες 2014
Φοιτήτριες : Λάζου Χριστίνα, Νικολαΐδου Αλεξάνδρα
Υπεύθυνοι καθηγητές : Τσιράκη Σοφία, Βασιλάτος Παναγιώτης
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Ημερομηνία παρουσίασης : Φεβρουάριος 2014
Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής αποτελεί η προσπάθεια ανάγνωσης και ερμηνείας του τοπίου και η επέμβαση σε αυτό με στόχο την ενίσχυση της βιωματικής εμπειρίας του επισκέπτη.
Η ελληνική γη ανοίγει μπρος μου σα βιβλίο της Αποκάλυψης.
Δεν τό'ξερα πως η γη έχει τόσα πολλά, περπατούσα με δεμένα τα μάτια,
με διστακτικά, τρεμουλιάρικα βήματα, ήμουν περήφανος κι απόκοτος,
μου έφτανε πως ζούσα μια ψεύτικια, περιορισμένη ζωή μέσα στην πόλη.
«Ο κολοσσός του Μαρουσιού», Χένρυ Μίλλερ
Έχοντας διερευνήσει στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας - διάλεξης την πρακτική της Περιπλάνησης ως εργαλείο ανάγνωσης του αστικού τοπίου, επιχειρήσαμε στη διπλωματική εργασία να μεταφέρουμε τη δυνατότητα μιας τέτοιας περιπλάνησης στο λιγότερο οικείο, για τον σύγχρονο αστό, ελληνικό τοπίο της υπαίθρου.
Επιλέγουμε το τοπίο της Νότιας Κυνουρίας στην Αρκαδία, ένα τοπίο με ποικίλο ενδιαφέρον - γεωγραφικό λόγω της θέσης και των συνδέσεών του, γεωφυσικό, αρχαιολογικό και ιστορικό, πολιτιστικό και λαογραφικό.
Σε μια πρώτη φάση, επισκεπτόμαστε τον τόπο ξανά και ξανά, τον περπατάμε, διαβάζουμε και ακούμε γι' αυτόν, συζητάμε με κατοίκους και Αρχές. Προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε τα χαρακτηριστικά στοιχεία του τοπίου ( το ανάγλυφο, το ίχνος-μονοπάτι, το σημείο αναφοράς και προσανατολισμού- τοπόσημο, το πανόραμα, την αιώρηση, τη νοητή συνέχεια της διαδρομής και την αναγνώριση του επόμενου βήματος, τη σχέση με το νερό κλπ) και έτσι να εντοπίσουμε διαφορετικές ποιότητες και σημεία ενδιαφέροντος, με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου που θα προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα της ευρύτερης περιοχής. Καλούμε τον επισκέπτη είτε με το αυτοκίνητο, το ποδήλατο ή πεζός να σταματήσει, να αναγνωρίσει τα σημεία, να περιπλανηθεί.
Παράλληλα, έχουμε ήδη μελετήσει αντίστοιχα παραδείγματα δικτύων με στόχο μια μοναδική κινητική εμπειρία για τον επισκέπτη. Τέτοια είναι οι Εθνικές Τουριστικές Διαδρομές στη Νορβηγία, η Ρομαντική οδός στη Βαυαρία, το Camino de Santiago, τα Ευρωπαϊκά μονοπάτια με ειδική θεματολογία. Αντίστοιχα στον ελληνικό χώρο τα ορειβατικά μονοπάτια, η αναβίωση δικτύου μονοπατιών στα νησιά των Κυκλάδων, καθώς και η ανάδειξη ιστορικών και πολιτιστικών διαδρομών αλλά και εναλλακτικών δραστηριοτήτων, όπως η αναρρίχηση και η σπηλαιολογία.
Εν προκειμένω, έχοντας εντοπίσει τα σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή μελέτης επιλέγουμε ένα τμήμα της το οποίο θεωρούμε ότι μπορεί να συνοψίσει την εικόνα της ευρύτερης περιοχής. Κινούμαστε, λοιπόν, κατά μήκος της ακτής μεταξύ δύο λιμανιών - της Πλάκας Λεωνιδίου και των Πουλίθρων- πάνω και κάτω από το δρόμο κατά περίπτωση. Στη συνέχεια περνώντας μέσα από των οικισμό των Πουλίθρων ανεβαίνουμε το βουνό μέχρι το πρώτο πλάτωμα του οροπεδίου -το χωριό Πυργούδι - απ' όπου επιθεωρούμε την περιοχή και τη διαδρομή -πανόραμα.
Το δίκτυο των σημείων ενδιαφέροντος, μία εν δυνάμει διαδρομή που μπορεί να ακολουθηθεί ολόκληρη είτε σε τμήματά της, συνδυάζει ήδη υφιστάμενα στοιχεία του τοπίου (υπάρχοντα μονοπάτια, σημεία αναφοράς π.χ. αρχαία Ακρόπολη Πολίχνη κ.ά.) με τις νέες επεμβάσεις.
Στις σημειακές μας επεμβάσεις εντάσσουμε:
- μονοπάτια,
- πλατφόρμες στάσης και παρατήρησης,
- «σηματοδότηση» δηλαδή επισήμανση των σημείων με διάφορους τρόπους,
- χρήσεις αναψυχής και πολιτισμού,
- συγκρότηση πυρήνων συνάντησης και πληροφόρησης,
- τρόπους ανάδειξης της τοπικής ιδιαιτερότητας (προώθηση τοπικών προϊόντων),
- επανάχρηση κελυφών,
- διαμόρφωση εισόδου αρχαιολογικών χώρων,
- πρόσβαση σε παραλίες κ.ά.
στοχεύοντας στην εξερεύνηση και οικειοποίηση του τοπίου από τον επισκέπτη.
Τα κύρια αρχιτεκτονικά στοιχεία και υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις είναι:
Ο τοίχος από corten για την οργανωση κατευθύνσεων, διαδρομών και πλατωμάτων
Ο πρόβολος από μπετόν
Το ίχνος - μονοπάτι από πατημένο χώμα ή kourasanit
Ο συνδετήρας από corten με τη μορφή γέφυρας ή σκαλοπατιών για τη σύνδεση διαφορετικών επιπέδων και υλικών.
Το σήμα από corten - γλυπτικά στοιχεία και φώτα για σηματοδότηση
Η πεζούλα από τοπική πέτρα για τη σμίλευση του εδάφους σε διάφορα σημεία
Και τέλος τα ξύλινα περίπτερα και κατασκευές σε άμεση σχέση με τη διαδρομή και οι ελαφριές ξύλινες και μεταλλικές κατασκευές, ως προσθήκη σε υπάρχοντα κελύφη από πέτρα για την οργάνωση των χρήσεων.
Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.