131.14 Ιπποδομές

Φοιτήτριες: Βελλή Εύα, Καμπάνη Μαριαλένα
Επιβλέποντες: Γ.Παπακώστας , Γ.Τσουκαλάς
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης-Πολυτεχνική Σχολή
Ημερομηνία παρουσίασης: Ιούλιος 2014

Ο σχεδιασμός αφορά σ' ένα τμήμα της παραλιακής ζώνης της ανατολικής Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στην περιοχή της Μίκρας, στην Καλαμαριά. Πρόκειται για ένα τμήμα της ακτογραμμής με έκταση 130 στρέμματα που βρίσκεται στον κόμβο ανάμεσα στην πόλη και στην επέκτασή της. Η έκταση της επέμβασης οριοθετείται από δομικά (αστικός ιστός, κατοίκηση) και φυσικά στοιχεία (θαλάσσιο μέτωπο, πράσινο) που προσδιορίζουν το χαρακτήρα και την υπόστασή της. Η πρόσβαση γίνεται από την παραλιακή οδό και από μικρότερες κάθετες σε αυτήν, οδούς, οι οποίες αμφότερες εντάσσονται στο συνολικό ορθοκανονικό σύστημα της πόλης. Η βλάστηση στην περιοχή είναι πυκνή με μεγάλες εκτάσεις πρασίνου. Ωστόσο, η έλλειψη αστικού σχεδιασμού δημιουργεί μια αστική περιοχή χωρίς ταυτότητα. Η κατοικήσιμη πυκνότητα είναι σχεδόν μηδενική με τα κτίρια να περιορίζονται σε αυτά των αθλητικών δραστηριοτήτων της Μίκρας και του Ιππικού ομίλου Βορείου Ελλάδος (Ι.Ο.Β.Ε.), του παλαιότερου ιππικού ομίλου της Θεσσαλονίκης. Η περιοχή επέμβασης έχει ήπιο ανάγλυφο, χωρίς ιδιαίτερη κλίση και λαμβάνει μεγάλη ποσότητα ηλιακής ενέργειας κατά τη διάρκεια του χειμερινού και θερινού ηλιοστασίου. Η μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο γίνεται κατά τη διάρκεια των απογευματινών ωρών, ενώ η έκθεση στην ημερήσια ακτινοβολία είναι συνεχής λόγω της ήπιας κλίσης. Οι άνεμοι στην περιοχή είναι αισθητοί μιας και είναι έντονη η παρουσία βορείων ανέμων και της θαλάσσιας αύρας σε συνδυασμό με το περιορισμένο δομημένο περιβάλλον.

Προκειμένου η περιοχή να αποτελέσει κομμάτι της πόλης και αρχή για την μελλοντική επέκταση της, βασική χειρονομία αποτέλεσε η δημιουργία δικτύου-ιστού κύριων και δευτερευουσών διαδρομών σύμφωνα με το οποίο διαμορφώνονται διαφορετικές λειτουργικές ενότητες (διαμονή, άλσος, ήπια αναψυχή, άθληση). Λόγω της επιπεδότητας που παρατηρείται στην περιοχή επέμβασης, αλλά και σε όλο το παραλιακό μέτωπο δημιουργήθηκαν εναέριες προσβάσεις που ενοποιούν όλες τις ενότητες.

Στόχος ήταν εξ'αρχής η διαμόρφωση ενός καταφυγίου αναψυχής, χαλάρωσης, αθλητισμού και κοινωνικής συναναστροφής με καθημερινή επισκεψιμότητα από τους πολίτες και επισκέπτες της πόλης παρέχοντας νέες ποιότητες τόσο σε δημόσιους όσο και σε πιο ιδιωτικούς χώρους.

_διαμονή
Η πρώτη λειτουργική ενότητα αφορά στη διαμονή. Πρόκειται για ένα συγκρότημα κατοικιών [bungalows] στο νερό, ένα πλέγμα κενών και πλήρων, οργανωμένο σε δύο επίπεδα, το οποίο δίνει στον επισκέπτη την αίσθηση της πλεύσης ή της αιώρησης, ανά περίπτωση. Βασικά χαρακτηριστικά των κατοικιών είναι η μεταβλητότητα, η ελευθερία κίνησης, η διαφάνεια, ο νότιος προσανατολισμός και η πανοραμική θέα στον ορίζοντα. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για 20 clusters ενσωματωμένα σε ένα δίκτυο διαδρομών, 20 προκατασκευασμένους όγκους δηλαδή από μέταλλο και γυαλί με δυνατότητα οργάνωσης του χώρου από το χρήστη [αναδιπλούμενα πανέλα] και διαφορετική τυπολογία κάτοψης [α. βοηθητικοί χώροι στο βορρά-ενιαίος ελεύθερος χώρος στο νότο, β. βοηθητικοί χώροι στο κέντρο-ελεύθερη κυκλική κίνηση για το χρήστη]. Απαραίτητη κρίθηκε επίσης η δημιουργία μαρίνας για την εξυπηρέτηση των σκαφών αναψυχής των επισκεπτών.

_άλσος
Η δεύτερη λειτουργική ενότητα είναι μια πράσινη ζώνη, ένα άλσος συνέχεια του πρασίνου από τον αστικό ιστό, που δημιουργήθηκε για να αποτελέσει το φίλτρο ανάμεσα σε δημόσιους [αγωνιστικός χώρος] και ιδιωτικούς χώρους [bungalows]. Πρόκειται για εισβολή της φύσης στην καρδιά του σχεδιασμού με σκοπό τη διεύρυνση του δημόσιου χώρου προς το υγρό φυσικό στοιχείο. Διαφορετικές πυκνότητες και ποιότητες πρασίνου δημιουργούν ένα περιβάλλον που θυμίζει περισσότερο εξοχή παρά πόλη.

_ήπια αναψυχή
Στο κέντρο του σχεδιασμού βρίσκεται το κτίριο των αγώνων [χώρος υποδοχής, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, κατάστημα για είδη ιππασίας, καφε-εστιατόριο με εξώστη και roof garden, γραφεία διοίκησης] με θέα στον αγωνιστικό στίβο και τον ορίζοντα. Βασικό συνθετικό στοιχείο αποτελεί το στέγαστρο του ανοιχτού αγωνιστικού στίβου. Πρόκειται για ένα μεταλλικό αμφιαρθρωτό πλέγμα επενδεδυμένο με ξύλινες σανίδες [κατεύθυνση βορρά-νότου] και γυαλί για προστασία από τη βροχή, το οποίο μελετήθηκε έτσι ώστε να στεγάζει επαρκώς καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας τον 3.200 τ.μ. αγωνιστικό χώρο με χωρητικότητα χιλίων ατόμων.

_άθληση
Τελευταία λειτουργική ενότητα είναι αυτή των αθλητικών δραστηριοτήτων, με τους στάβλους [χωρητικότητα 50 αλόγων, βοηθητικοί χώροι, θερμοκήπια, διαμερίσματα σταβλιτών, αναψυκτήριο με θέα στους στίβους προπόνησης, υπαίθριος χώρος αναψυκτηρίου] και τον κλειστό αγωνιστικό στίβο [1500 τ.μ., κερκίδες και πατάρι για τους θεατές, αποδυτήρια] να οργανώνονται γύρω από ανοιχτούς προπονητικούς στίβους και λοιπές διαμορφώσεις. Στη ζώνη αυτή δημιουργήθηκε μια δεύτερη μεγαλύτερη μαρίνα για τα σκάφη μεταφοράς αλόγων κυρίως σε περιόδους αγώνων ενώ στα όρια μεταξύ της περιοχής επέμβασης με τη δίπλα περιοχή οριοθετήθηκαν λιβάδια [paddocks] για την ελεύθερη βοσκή των αλόγων.

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.