172.14 Φοιτητικές εστίες στην παλιά Λευκωσία

Φοιτήτρια: Ειρήνη Κυρίτση
Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κατερίνα Λιάπη
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Ημερομηνία: Οκτώβριος 2014

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την διαδικασία σχεδιασμού αιθρίου με στόχο τον βέλτιστο φυσικό αερισμό στα πλαίσια της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Η ανάλυση επιτυγχάνεται με τη χρήση του παραμετρικού προγράμματος της Autodesk Vasari το οποίο έχει δυνατότητα CFD (Computational Fluid Dynamics) δηλαδή δυνατότητα προσομοίωσης της κίνησης του αέρα.

Το αίθριο είναι ένα αρχιτεκτονικό στοιχείο που συναντάται συχνά στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Λευκωσίας και, με σωστό σχεδιασμό, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη διατήρηση της θερμικής άνεσης στο κτίριο.

Για τους σκοπούς της μελέτης αυτής επιλέγεται ένα οικοδομικό τετράγωνο με εννέα εγκαταλελειμμένα διατηρητέα κτίρια για τη δημιουργία φοιτητικής εστίας του Πανεπιστημίου Κύπρου στην παλιά Λευκωσία. Η περιοχή αυτή έχει επιλεγεί για διάφορους λόγους. Καταρχάς, το ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας έχει μεγάλο αρχιτεκτονικό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό ενδιαφέρον. Ταυτόχρονα, εδώ βρίσκεται το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Κύπρου. Παράλληλα, η περιοχή βρίσκεται κοντά σε δύο εισόδους της περιτειχισμένης Λευκωσίας: την πύλη Πάφου και την πλατεία Σολωμού. Βρίσκεται επίσης κοντά στους εμπορικούς άξονες Λήδρας και Ονασαγόρου ενώ η πλατεία Σολωμού αποτελεί αφετηρία των αστικών λεωφορείων.

 

 

Στη δυτική όψη του υπό μελέτη τεμαχίου υπάρχει ένα αρχοντικό κτισμένο στις αρχές του 20ου αιώνα, δύο κατοικίες οι οποίες τοποθετούνται στην Οθωμανική περίοδο και ένα γωνιακό κτίριο που πιθανόν να κτίστηκε στα μέσα του 20^ου αιώνα. Στη νότια όψη υπάρχουν τρία ομοιόμορφα κτίρια τα οποία είναι πιθανόν να πήραν την τελική τους μορφή στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην ανατολική όψη βρίσκεται το μοναδικό ισόγειο κτίριο στο τεμάχιο, το οποίο υποθέτουμε ότι κτίστηκε στα τέλη του 19ου ή στις αρχές του 20ου αιώνα, καθώς και ένα κτίριο στο οποίο έγιναν τροποποιήσεις στα μέσα του 20ου αιώνα. Στην παρούσα μελέτη οι αυλές των κατοικιών ενοποιούνται διαμορφώνοντας ένα κεντρικό ενιαίο αίθριο περιμετρικά του οποίου βρίσκονται τα υφιστάμενα κτίρια. Ακολούθως, έπειτα από μικρομετατροπές στα κτήρια και την προσθήκη νέων όγκων προκύπτει ένα ενιαίο κτίριο.

 

 

Η θέση, το ύψος, το πλάτος και η γεωμετρία των όγκων που προστίθενται βασίζεται στα αποτελέσματα των προσομοιώσεων της κίνησης του αέρα. Η κυκλοφορία του αέρα εντός του αιθρίου επιτυγχάνεται μέσω δύο εμποδίων: το ένα βρίσκεται στην πλευρά κατεύθυνσης του αέρα και το άλλο στην αντίθετη. Με τον τρόπο αυτό, ο αέρας περνά πάνω από το χαμηλό εμπόδιο που βρίσκεται στην πλευρά κατεύθυνσης  του αέρα, οδηγείται πάνω από το αίθριο και ακολούθως κατευθύνεται εντός του αιθρίου λόγω του ψηλότερου εμποδίου στην αντίθετη πλευρά.

Η παρούσα εργασία προτείνει το διαχωρισμό του υφιστάμενου αιθρίου σε δύο μικρότερα. Όταν τα δύο αίθρια συνδέονται μέσω ενός περιορισμένου χώρου η ταχύτητα του αέρα αυξάνεται. Το αίθριο που καταλαμβάνει τη βόρεια περιοχή του αρχικού αιθρίου είναι μικρότερο ενώ αυτό που αποτελεί τον κύριο χώρο διέλευσης και χρήσης είναι μεγαλύτερο και τοποθετείται στη νότια περιοχή ώστε να εκμεταλλεύεται καλύτερα τον ηλιακό φωτισμό.

Όσον αφορά τον άνεμο, αυτός μπορεί να είναι επιθυμητός ή ανεπιθύμητος. Για παράδειγμα, ο βόρειος άνεμος στην περιοχή είναι συχνός κατά την χειμερινή περίοδο και η είσοδός του στο αίθριο πρέπει να εμποδίζεται ώστε να διατηρείται η θερμοκρασία άνεσης στο εσωτερικό του. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο, η συχνή είσοδος του νοτίου ανέμου στο αίθριο βοηθά στο δροσισμό του. Στην περίπτωση αυτή, όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα του αέρα τόσο καλύτερες είναι οι συνθήκες άνεσης στη ζώνη παραμονής ατόμων. Ο δυτικός άνεμος είναι συχνός καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου και ακόμη συχνότερος κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Η είσοδος του στο αίθριο είναι σημαντική για το δροσισμό του χώρου και της κατασκευής και ιδιαίτερα σημαντική κατά την καλοκαιρινή περίοδο.

 

 

Βάσει της ανάλυσης της κίνησης του αέρα προκύπτει η ανάγκη προσθήκης στο τεμάχιο των πιο κάτω:

- Ενός όγκου ο οποίος θα διαχωρίζει το αρχικό αίθριο σε βόρειο και νότιο και θα έχει τέτοια γεωμετρία ώστε να διώχνει τον βόρειο άνεμο και να εγκλωβίζει το νότιο.
- Ενός όγκου στο ανατολικό όριο του αιθρίου ο οποίος θα γεφυρώνει την υψομετρική διαφορά ανάμεσα στο δυτικό και ανατολικό όριο.
- Οριζόντιων και κάθετων περσίδων που θα ενισχύουν την επιθυμητή κίνηση του αέρα στο αίθριο και θα λειτουργούν και ως στοιχεία σκίασης.
- Ενός στοιχείου (πανέλα) που θα ελέγχει τη διέλευση του αέρα ανάμεσα στα αίθρια η οποία πρέπει να κλείνει το χειμώνα και να παραμένει ανοικτή τον υπόλοιπο χρόνο.

 

 

Στη μελέτη αυτή προτείνεται ένα πρόγραμμα λειτουργιών το οποίο καλύπτει τις ανάγκες μιας φοιτητικής εστίας στη συγκεκριμένη περιοχή. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

- Υπόγειο (χώρος στάθμευσης)
- Ισόγειο (υποδοχή/πληροφορίες, κυλικείο, χώρος παιχνιδιού, ταξιδιωτικό γραφείο, βιβλιοπωλείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, γυμναστήριο, κέντρο γλωσσών)
- 1^ος όροφος (αναγνωστήριο, αίθουσες ομίλων, κοινόχρηστη κουζίνα και χώρος γεύματος, χώρος πλυντηρίων, διαμερίσματα)
- 2^ος όροφος (διαμερίσματα)

Οι λειτουργίες στεγάζονται στα περιμετρικά κτίρια ενώ η κυκλοφορία εξυπηρετείται από τους ενδιάμεσους υμι-υπαίθριους χώρους. Στο αίθριο υπάρχουν χώροι στάσης, στοιχείο νερού για την αύξηση της υγρασίας στην ατμόσφαιρα καθώς και κατάλληλη φύτευση για βελτίωση των συνθηκών σκίασης.

 

Διπλωματικές & Ερευνητικές Εργασίες - Το greekarchitects.gr, προτείνει μια  θεματική ενότητα, στην οποία παρουσιάζονται πτυχιακές ή ερευνητικές εργασίες φοιτητών από σχολές πολυτεχνείων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι ενδιαφερόμενοι /νες μπορούν να μας στείλουν την διπλωματική τους εργασία.