ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ
Συμμετοχες 2015
Φοιτήτια : Γράσσου Αικατερίνη
Επιβλ. Καθηγητής: Ν. Σκουτέλης
Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνείου Κρήτης
Ημ. Εκπόνησης: Απρίλιος 2013
Η παρούσα εργασία έχει ως χώρο επέμβασης τον εγκαταλελειμμένο ορεινό οικισμό Επάνω Περβολάκια του Ν. Λασιθίου, με σκοπό τη δημιουργία μιας αυτάρκους αγροτικής εγκατάστασης που θα έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει, να φιλοξενήσει και να μυήσει τους επισκέπτες σε ένα εναλλακτικό τρόπο ζωής καθώς και να συνδέσει το τουριστικά αναπτυγμένο παραλιακό μέτωπο με την απομονωμένη ενδοχώρα.
Ο οικισμός Επάνω Περβολάκια χωροθετείται νότια της χερσονήσου της Σητείας, στο τέλος του φαραγγιού των Περβολακίων, σε μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που εντάσσεται στο πρόγραμμα Natura 2000 καθώς το τοπίο εναλλάσσεται μεταξύ της βραχώδους, σκληρής και απογυμνωμένη από βλάστηση όψης και των εύφορων εκτάσεων με απέραντους ελαιώνες.
Ο οικισμός που βρίσκεται σε υψόμετρο 495 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, μετρά περισσότερα από 100 χρόνια ζωής, και παρότι κάποτε υπήρξε εξαιρετικά αειθαλής, σήμερα απαριθμεί ένα μονάχα κάτοικο και με την πλειοψηφία των κτισμάτων του να έχουν υποστεί σημαντικές υλικές φθορές.
Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική συνιστά συγκριτικό πλεονέκτημα των ορεινών περιοχών καθώς αποτελεί πολιτιστικό αγαθό, αναντικατάστατο και μη ανανεώσιμο με ιστορική, αισθητική και εκπαιδευτική αξία. Η αυθεντικότητα του παραδοσιακού χαρακτήρα του οικισμού σε συνδυασμό με το φυσικό τοπίο αποτελούν στοιχεία που έλκουν πλήθος επισκεπτών.
Για το λόγο αυτό η πρόταση περιλαμβάνει την αξιοποίηση του υφιστάμενου οικιστικού αποθέματος, προσαρμογή του στις νέες ανάγκες και συμπλήρωση του με νέα κτίσματα, με σκοπό τη δημιουργία μιας αυτάρκους αγροτικής εγκατάστασης που έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει, να φιλοξενήσει, μυήσει και να εκπαιδεύσει τους επισκέπτες σε ένα εναλλακτικό τρόπο ζωής με πυρήνα την ορθή εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλλοντος.
Τα νέα κτίσματα τοποθετούνται στο χώρο με σκοπό να δημιουργήσουν την αίσθηση και ένα σύστημα εσωτερικών αυλών λαμβάνοντας υπόψη τόσο την υπάρχουσα γραμμικότητα όσο και τον κάνναβο που διέπει το σύνολο των κατόψεων.
Το υφιστάμενο απόθεμα του οικισμού φιλοξενεί λειτουργίες όπως κατοικίες, καφενείο, υφαντουργείο, φούρνο, εστιατόριο και χώρο εκπαιδευτικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, ενώ τα προστιθέμενα κτήρια φιλοξενούν τους ξενώνες, εργαστήρια ,αίθουσες διδασκαλίας - πολλαπλών χρήσεων, μικρό πρότυπο ελαιοτριβείο και συσκευαστήριο προς εκμετάλλευση των ελαιώνων που πλαισιώνουν τον οικισμό.
Η επεμβατική προσπάθεια χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες.
Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα υφιστάμενα κτίσματα που βρίσκονται σε καλή κατάσταση και η μορφή της επέμβασης περιορίζεται σε εργασίες ενίσχυσης του δομικού συστήματος και εσωτερικής διαμόρφωσης.
Η δεύτερη αναφέρεται στα μισογκρεμισμένα και ασκεπή κτίσματα, όπου τοποθετείται εσωτερικός μεταλλικός σκελετός πάνω στον οποίο στηρίζονται υαλοστάσια, ξύλινες περσίδες και ξύλινα μετακινούμενα πάνελ που ανάλογα με τη θέση τους διαμορφώνουν ιδιωτικούς και μη χώρους. Οι υφιστάμενες τοιχοποιίες δε δέχονται καμία επεξεργασία, αποκαλύπτοντας τη φθορά τους στο πέρασμα των χρόνων και κάνοντας έντονη την αντίθεση τους με τις νέες κτιριακές συμπληρώσεις, σε μια επέμβαση που είναι ανά πάσα στιγμή αναστρέψιμη.
Η τελευταία κατηγορία αφορά στις νέες κατασκευές που προστίθενται στο χώρο . Σε μια προσπάθεια συνομιλίας, και ήπιας συνύπαρξης μεταξύ των παλαιών και νέων κατασκευών, χρησιμοποιούνται υλικά όπως η πέτρα της περιοχής και ξύλινες επενδύσεις και επικαλύψεις.
