Το λαμπρό παρελθόν της Βιέννης: O. Wagner - Secessionists

Το κίνημα ασπαζόταν τις ιδέες του Σκωτσέζου Mackintosh και του Βρετανού Voysey που το 1892 είχε εκδώσει το “Architecture, Mysticism and Myth”, σε μια προσπάθεια να διερευνήσει τις εκφράσεις του συμβολισμού στην παγκόσμια αρχιτεκτονική. Ο Olbrich εργάστηκε για λίγο στο γραφείο του δάσκαλού του Wagner ωστόσο επηρεάστηκε καθοριστικά από την έντονη διακοσμητική διάθεση του Klimt. Ο Adοlf Loos που θεωρούσε την διακοσμητικότητα την διασκέδαση των αδαών, σπατάλη χρόνου και υλικών, στο βιβλίο του “Crime and Ornament” (1908) του επιτίθεται ονομαστικά και αναρωτιέται: «Σε 10 χρόνια από τώρα ποιος θα θυμάται τον Olbrich;». Ωστόσο ανάμεσα σε όσους επηρεάστηκαν από τον Olbrich συγκαταλέγονται οι F. L. Wright και Eero Saarinen.

Εξωτερική άποψη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου της Βιέννης (Postsparkasse), του αριστουργήματος του Wagner. Ο αρχιτέκτονας κέρδισε την ανάθεση μετά από διαγωνισμό το 1903 και η υλοποίηση του έργου έγινε σε δυο φάσεις: 1903-10 και 1910-12. Ολόκληρη η μνημειακή πρόσοψη του κτηρίου, από λεπτές μαρμάρινες πλάκες στερεωμένες με εξαρτήματα αλουμινίου, αστράφτει στο φως προετοιμάζοντας τον επισκέπτη για τις εντυπώσεις από το εσωτερικό.

H πιο διάσημη άποψη του εσωτερικού του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου της Βιέννης (Postsparkasse). Η οροφή της αίθουσας συναλλαγών, από γυαλί και μέταλλο, και το γυάλινο δάπεδο που επιτρέπει να φωτίζεται το υπόγειο, επηρέασαν καθοριστικά πολλά μεταγενέστερα μοντέρνα έργα.

Άποψη καθιστικού στο εσωτερικό του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου της Βιέννης (Postsparkasse). Διακρίνεται καθαρά το γυάλινο δάπεδο που επιτρέπει να φωτίζεται το υπόγειο

Άποψη του εξοπλισμού στο εσωτερικό του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου της Βιέννης (Postsparkasse).

Μεταλλικό υποστύλωμα της αίθουσας συναλλαγών του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου της Βιέννης (Postsparkasse) σε δημιουργική χρωματική αντιπαράθεση με ΑΤΜ.

Άποψη της εισόδου του σταθμού Karlsplatz, ενός από τους περίπου 30 που επιμελήθηκε ο Wagner στο διάστημα 1894-99. Το αστικό σιδηροδρομικό δίκτυο της Βιέννης (Stadtbahn) αποτέλεσε ίσως το σημαντικότερο έργο υποδομής στην πόλη. Το 1970 μετά από αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ενσωματώθηκε στη νέα γραμμή μετρό U4 (αρχιτέκτονες: W. Holzbauer, H. Marschalek, G. Ladstätter, N. Gantar).

Εξωτερική άποψη του χώρου εκθέσεων Secession (1897) του Joseph Maria Olbrich (γεννήθηκε και πέθανε στη Γερμανία: 1867-1908), μετά την αποκατάσταση του Adolf Krischanitz (1982-86) που επέφερε μερικές αλλοιώσεις. Ο εντυπωσιακός θόλος από επιχρυσωμένα φύλλα δάφνης που στέφει το κτήριο βασίστηκε σε σχέδιο του Klimt και συνοδεύεται από τη χαραγμένη επιγραφή: “Der Zeit ihre Kunst, der Kunst ihre Freiheit” (Στην εποχή την τέχνη της, στην τέχνη την ελευθερία της).

Ο ουρανός είναι στρογγυλός και η γη τετράγωνη. Το κτήριο Secession, που θα συγκέντρωνε στις αίθουσες εκθέσεών του τα δημιουργήματα της Νέας Τέχνης, επεξεργάζεται τη σύνθεση αφηρημένων γεωμετρικών σχημάτων και όγκων (του τετραγώνου, του κύβου, της σφαίρας) και μυστικιστικών συμβόλων (ο κισσός, το φίδι). Υπό αυτή την έννοια βρίσκεται κοντά στην αρχετυπική αρχιτεκτονική έκφραση του βουδιστικού ταφικού μνημείου της ινδικής stupa αλλά και στον Ναό του Ουρανού (Τiantan) στο Πεκίνο (το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της αρχιτεκτονικής Ming (1368-1644), απ’ όπου και η φωτογραφία (1996).

Πηγές:

• “Modern Architecture. A critical History”, Kenneth Frampton, Thames and Hudson, London 1980.
• “Architecture in Vienna”, Springer, Wien - New York, 1998.

Παλαιότερα Ταξίδια : >>>

Παρουσιάζει η Φωτεινή Γεωργακοπούλου

Η Φωτεινή Γεωργακοπούλου έχει σπουδάσει αρχιτεκτονική στην Αθήνα και το Τόκιο. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Τελευταία ασχολείται με θέματα θεωρίας της αρχιτεκτονικής.