Από 1η Ιανουαρίου 2008 αρχίζει η επιβολή του ενιαίου τέλους στην ακίνητη περιουσία

Μεγαλη αλλαγή αποτελεί ακόμη η κατάργηση του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ). Η ρύθμιση αυτή, που ευνοεί κυρίως μεγαλοϊδιοκτήτες και εύπορους φορολογούμενους, προκάλεσε την αντίδραση της Αντιπολίτευσης.

Με ιδιαίτερη προσοχή αντιμετωπίζει το νέο νομοσχέδιο την πρώτη κατοικία, η οποία απαλλάσσεται -υπό όρους- από το φόρο μεταβίβασης, καθώς και από το ΕΤΑΚ.

Επιπλέον, μειώνονται δραστικά ο φόρος κληρονομιάς και γονικής παροχής για συγγενείς α' και β' βαθμού με την αντικατάστασή τους από εφάπαξ τέλος 1%, ενώ δεν αλλάζει το καθεστώς για τους μακρινούς συγγενείς και τις δωρεές.

Τα βασικά σημεία

Ενιαίο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας: θεσπίζεται από το 2008 και σε ετήσια βάση, ενιαίο τέλος στην ακίνητη περιουσία (ΕΤΑΚ) που έχουν φυσικά και νομικά πρόσωπα την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους και βρίσκονται στην Ελλάδα.

Ο συντελεστής βάσει του οποίου θα υπολογίζεται το ενιαίο τέλος (ΕΤΑΚ) ορίζεται σε 0,1% για τα ακίνητα φυσικών προσώπων, σε 0,6% για τα ακίνητα νομικών προσώπων και σε 0,1% για τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα για την παραγωγή ή την άσκηση εμπορικής δραστηριότητας νομικών προσώπων.

Στην έννοια της ακίνητης περιουσίας περιλαμβάνονται τα εμπράγματα δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητα, καθώς και το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης, θέσεων στάθμευσης, αποθηκευτικών χώρων και πισίνας.

Απαλλάσσονται από το τέλος η κύρια κατοικία έως 200 τ.μ. ή αντικειμενικής αξίας έως 300.000 ευρώ. Η απαλλαγή αυτή δεν χορηγείται σε φυσικά πρόσωπα που κατοικούν στην αλλοδαπή.

Ειδικά για το 2008, σε ότι αφορά τα φυσικά πρόσωπα, απαλλάσσεται από το ΕΤΑΚ η κατοικία με τη μεγαλύτερη αξία, ανεξαρτήτως αν αυτή είναι κύρια. Από το 2009, όμως, αυτό αλλάζει, καθώς ο φορολογούμενος οφείλει μέσα στο 2008 να γνωστοποιήσει στην εφορία ποιο ακίνητο χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία.

Από το ενιαίο τέλος απαλλάσσονται επίσης τα γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού, τα δάση και οι δασικές εκτάσεις, τα ξένα κράτη για τα ακίνητα που ανήκουν σε αυτά (π.χ πρεσβείες, προξενεία κλπ), τα ακίνητα που έχουν δεσμευθεί από την αρχαιολογική υπηρεσία, τα επιταγμένα από το στρατό, τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα της Εκκλησίας και των γνωστών κατά το Σύνταγμα θρησκειών, καθώς και του δημοσίου.

Ως βάση για τον υπολογισμό του ΕΤΑΚ θα χρησιμοποιηθούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, που θα ισχύουν την 1/1/2008.

Πρώτη κατοικία: η αγορά πρώτης κατοικίας απαλλάσσεται πλήρως από το φόρο μεταβίβασης, καθώς και από το τέλος μεταβίβασης ακινήτων. Η απαλλαγή ισχύει, όμως, για ακίνητα με ανώτατο όριο επιφάνειας τα 200 τ.μ., τα οποία προσαυξάνονται κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και για καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος.

Η α' κατοικία των φυσικών προσώπων απαλλάσσεται από το ενιαίο τέλος ακινήτου, όταν δεν υπερβαίνει τα 200 τ.μ. ή την αντικειμενική αξία των 300.000 ευρώ. Δηλαδή, αν το εμβαδό της κατοικίας υπερβαίνει τα 200 τετραγωνικά ή η αξία της τις 300 χιλ. ευρώ, το υπερβάλλον ποσό υπόκεινται στο ΕΤΑΚ.

Κληρονομιές, γονικές παροχές: το νομοσχέδιο προβλέπει την κατάργηση (για υποθέσεις των οποίων η φορολογική υποχρέωση γεννάται από την 14η Δεκεμβρίου και μετά) του φόρου κληρονομιάς και γονικής παροχής στα ακίνητα για τους κληρονόμους α' και β΄κατηγορίας.

Αντί των ισχυουσών φορολογικών κλιμάκων της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας ,θα επιβάλλεται εφεξής σταθερός συντελεστής 1% επί της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων που μεταβιβάζονται ως συνέπεια θανάτου (κληρονομιές) ή ως γονικές παροχές.

Ο συντελεστής αυτός θα επιβάλλεται για την αξία άνω των ισχυόντων σήμερα αφορολογήτων ορίων (95.000 ευρώ για συγγενείς πρώτου βαθμού και 20.000 ευρώ για συγγενείς της δεύτερης κλίμακας).

Ειδικά για τις περιπτώσεις που ο κληρονόμος ή ο κληροδόχος έχει αναπηρία σε ποσοστό από 67% και πάνω, το τέλος μειώνεται περαιτέρω κατά 2.000 ευρώ.

Από πότε ισχύουν οι νέες ρυθμίσεις

Με τους φορολογικούς συντελεστές οι οποίοι ισχύουν κατά τον χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (όπως ο θάνατος του κληροδοτούντος) και όχι στον χρόνο υποβολής της δήλωσης (τριετία) θα υπολογίζεται ο φόρος κληρονομιών και γονικών παροχών, σύμφωνα με διευκρινιστική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών στις εφορίες. Αναλυτικά, η εγκύκλιος αναφέρει ότι:

Στις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών και γονικών παροχών, στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από την κατάθεση του σχεδίου νόμου στη Βουλή των Ελλήνων (13-12-2007), αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του φόρου:

α) Παραμένει αφορολόγητο ποσό 95.000 ευρώ για την Α΄ κατηγορία και 20.000 ευρώ για τη Β΄ κατηγορία.

β) Μετά την αφαίρεση του πιο πάνω αφορολόγητου ποσού, για τα ακίνητα ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 1% και τα οποιασδήποτε φύσεως κινητά, απαιτήσεις κ.λπ. με συντελεστή 10%. Για μετοχές, επιχειρήσεις κ.λπ. ισχύει ο αυτοτελής συντελεστής 0,6%, 1,2% ή 2,4% που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Στις πιο πάνω υποθέσεις δεν συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές που είχαν συσταθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή.

γ) Η παράγραφος 2 του άρθρου 9 του Κώδικα φορολογίας κληρονομιών, δωρεών-γονικών παροχών καταργείται και στο εξής, για τον υπολογισμό του φόρου, θα ισχύουν αξίες και φορολογικοί συντελεστές του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και όχι του χρόνου υποβολής της δήλωσης (τριετία).

2) Καταργούνται τα αφορολόγητα όρια για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με αγορά, κληρονομιά ή γονική παροχή και θεσπίζεται πλήρης απαλλαγή από τον οικείο φόρο, για κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ. ή οικόπεδο, στο οποίο αντιστοιχεί κατοικία με εμβαδόν έως 200 τ.μ., ανεξάρτητα από την αξία τους.

Το ανωτέρω εμβαδόν προσαυξάνεται κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, με τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζουν οι οικείες διατάξεις. Αν το εμβαδόν της πρώτης κατοικίας υπερβαίνει τα ανωτέρω όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του ποσού της αξίας που αντιστοιχεί στο εμβαδόν αυτό.

Για την αξία που αντιστοιχεί στο επιπλέον εμβαδόν οφείλεται ο οικείος φόρος δηλαδή φόρος μεταβίβασης ή τέλος συναλλαγής ακινήτων ή φόρος κληρονομιάς ή γονικής παροχής, αντίστοιχα. Οι προϋποθέσεις που ίσχυαν για την χορήγηση απαλλαγής πρώτης κατοικίας εξακολουθούν να ισχύουν.

3) Κατ' εξαίρεση, αντί του φόρου αυτομάτου υπερτιμήματος και του τέλους συναλλαγής ακινήτων, επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων επί ακινήτων που αποκτώνται αιτία γονικής παροχής μετά την κατάθεση του σχεδίου νόμου στη Βουλή και μεταβιβάζονται περαιτέρω με επαχθή αιτία εντός πενταετίας από την κτήση τους.

Newsroom ΔΟΛ
in.gr