Εκτίναξη της προσφοράς κατοικιών τους επόμενους μήνες

Επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα το κλίμα στην αγορά κατοικίας, με την προσφορά κατοικιών να αναμένεται να εκτιναχθεί τους προσεχείς μήνες, μια κι εκτός από το απόθεμα των απούλητων νεόδμητων κατοικιών από τους κατασκευαστές, που υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τις 150.000 μονάδες, πλέον προστίθενται και παλαιότερα ακίνητα. Αυτά οδεύουν προς πώληση από ιδιοκτήτες που, ελέω οικονομικής κρίσης, ανεργίας και υψηλής φορολογίας, δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν και υποχρεώνονται να αναζητήσουν αγοραστή. Επιπρόσθετος λόγος είναι η επιθυμία τους να αποφύγουν το βάρος του στεγαστικού δανείου που ενδεχομένως να συνοδεύει το ακίνητό τους και επιβαρύνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό με εκατοντάδες ευρώ μηνιαίως.

Ολα, λοιπόν, συνηγορούν ότι οι τιμές, ιδίως στα μεταχειρισμένα, θα συνεχίσουν την καθοδική τους πορεία, ωστόσο, ανάλογη πορεία διαγράφει και η ζήτηση, αφού και ελάχιστοι είναι πλέον εκείνοι που δρομολογούν αγορά κατοικίας εν μέσω τέτοιας αβεβαιότητας και ελλείψει τραπεζικής χρηματοδότησης. Σύμφωνα με παράγοντα της αγοράς, «η αγορά είναι νεκρή. Ούτε καν οι αξίες είναι δυνατόν να υπολογιστούν, καθώς δεν υπάρχουν μεταβιβάσεις».

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του δικτύου μεσιτικών γραφείων της RE/MAX, που καλύπτει το πρώτο εξάμηνο του έτους, η πτώση τιμών άγγιξε ακόμα και το 20%, σε ορισμένες περιπτώσεις ακριβών περιοχών της Αθήνας.

Συνολικά, οι τιμές υποχώρησαν 15% κατά μέσο όρο σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και στις υπόλοιπες πόλεις όπου έχει παρουσία η εταιρεία, σε σχέση με τις τιμές που ίσχυαν στα τέλη του 2010. Η ανάλυση της RE/MAX επισημαίνει ότι οι τιμές επηρεάστηκαν από το δεδομένο πλέον πάγωμα των στεγαστικών δανείων από την πλευρά των τραπεζών και την κακή πορεία της οικονομίας, με την οποία σχετίζεται η ψυχολογία των αγοραστών όσο και η αγοραστική τους δύναμη. «Στα παραπάνω θα πρέπει να προσθέσουμε και τους νέους φόρους που επιβλήθηκαν, όπως το τέλος ακινήτου, καθώς και τη συνεχιζόμενη ανασφάλεια που προκαλείται από την ενδεχόμενη επιβολή νέων φόρων στα ακίνητα εξαιτίας της μη επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Με βάση τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν μέσω του δικτύου της RE/MAX, προκύπτει ότι η στροφή των αγοραστών σε παλαιότερα ακίνητα έγινε ακόμα πιο έντονη κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σε πανελλαδικό επίπεδο, οι πωλήσεις κατοικιών άνω των 25 ετών αποτέλεσαν το 50% του συνόλου, τη στιγμή που το ποσοστό των νεόδμητων κατασκευών (ηλικίας έως πέντε ετών) δεν ξεπέρασε το 20%. Μάλιστα, στην Αττική, οι παλαιές κατοικίες άγγιξαν το 60%, ενώ οι νέες μόλις το 13%, σε μία ξεκάθαρη ένδειξη αποδοκιμασίας των αγοραστών προς τις υψηλές απαιτήσεις των κατασκευαστών, παρά τα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η κρίση.

Οσον αφορά την επιφάνεια των πωληθέντων ακινήτων, πανελλαδικά το 80% των αγοραστών στρέφεται σε κατοικίες έως 110 τ.μ. Σε ό,τι αφορά την Αττική, το εν λόγω ποσοστό διαμορφώνεται σε 72%, καθώς το 16% κινήθηκε σε διαμερίσματα 51-70 τ.μ., το 23% προτίμησε επιφάνειες από 71-90 τ.μ. κι ένα επιπλέον 23% σε ακίνητα από 91 έως 110 τ.μ.

Σε πρόσφατη αναφορά της, η Εθνική Τράπεζα (Μηνιαίο Δελτίο για την οικονομία) προέβλεψε ότι οι τιμές στην αγορά κατοικίας αναμένεται να υποχωρήσουν περαιτέρω κατά 10% έως το 2013. Με βάση τις εκτιμήσεις της, η συνολική διόρθωση της αγοράς θα διαμορφωθεί μεταξύ 20% και 23% από το 2008, όταν οι τιμές είχαν βρεθεί στο απόγειό τους. Σύμφωνα με τα παραπάνω, η μέχρι σήμερα πτώση διαμορφώνεται σε 12%. Η τράπεζα λαμβάνει υπόψη της και την πιθανή επίδραση στην προσφορά της σταδιακής αύξησης των κατασχέσεων, καθώς θεωρεί ότι σταδιακά η σημερινή απαγόρευση πλειστηριασμών θα αρθεί.

Πάντως, σύμφωνα με την Εθνική, οι τιμές δεν έχουν κατρακυλήσει, καθώς θεωρεί ότι δεν υπήρχε «φούσκα» στις κατοικίες κατά τα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης, τουλάχιστον αντίστοιχη εκείνων που είχαν διαμορφωθεί σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Επιπλέον, παράγοντες που έχουν συγκρατήσει τις τιμές είναι ο χαμηλός αριθμός των κατοικιών που αποτελούν προϊόν εκμετάλλευσης από επενδυτές, η χαμηλή ρευστότητα στην αγορά, το υψηλό κόστος μεταβιβάσεων και το γεγονός ότι οι Ελληνες θεωρούν την κατοικία «ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο» κατά τις περιόδους οικονομικής κρίσης.

Παρ' όλα αυτά, επισημαίνεται ότι η συνεχής υποχώρηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών θα ασκήσει καθοδική πίεση στις τιμές τόσο μέχρι τα τέλη του έτους όσο και στο μεγαλύτερο μέρος του 2012, γεγονός που αντανακλάται ήδη στην καθίζηση των οικοδομικών αδειών κατά 31,2% το πρώτο πεντάμηνο του έτους.

Του Νικου Χ. Ρουσανογλου
kathimerini.gr