Ενεργειακή εξοικονόμηση

Σε μια νέα αγορά που μεταφράζεται σε επενδύσεις τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ μεταφράζεται η εφαρμογή της κοινοτικής Οδηγίας για την ενεργειακή εξοικονόμηση στα κτίρια που συμπεριελήφθη στο νομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα, το οποίο και κατατέθηκε την Πέμπτη στη Βουλή.

Τόσα περίπου υπολογίζεται ότι είναι τα κεφάλαια που θα χρειασθούν για να αναβαθμισθούν ενεργειακά τα χιλιάδες «σπάταλα» κτίρια του Δημοσίου, από κτίρια και υπουργεία μέχρι νοσοκομεία, σχολεία, κολυμβητήρια, δημοτικά ακίνητα, αντλιοστάσια, ηλεκτροφωτισμός οδών κ.λπ.

Μια νέα αγορά που βρίσκεται μόλις στα σπάργανα καθώς η Ελλάδα έχει ως συνήθως καθυστερήσει υπερβολικά να υιοθετήσει την Οδηγία, και η οποία υπολογίζεται ότι μπορεί να δημιουργήσει 15.000 θέσεις εργασίας, αλλά και να δώσει δουλειές σε μικρές και μεγάλες εγχώριες επιχειρήσεις. Κι αυτό καθώς σε ένα μεγάλο ποσοστό (50% και πάνω) πολλές από τις πρώτες ύλες για τις δράσεις αυτές μπορούν να προέλθουν από ελληνικές επιχειρήσεις του ευρύτερου οικοδομικού τομέα.

Συνδρομητής στην προσπάθεια αυτή αναμένεται να είναι το νέο ΕΣΠΑ, καθώς το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα δίνει το «εναρκτήριο λάκτισμα» για τη δημιουργία της νέας αυτής αγοράς, θέτοντας έναν εθνικό στόχο προκειμένου να επιτευχθεί η υποχρεωτική από την Οδηγία μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης ως το 2020.

Ακριβώς για το σκοπό αυτό, κάθε χρόνο θα πρέπει να εκσυγχρονίζεται ενεργειακά τουλάχιστον ποσοστό ίσο με το 3% όλων των δημοσίων κτιρίων, να εκπονούνται εθνικά σχέδια δράσης, προγράμματα ενημέρωσης και να γίνονται συνεχείς επανέλεγχοι ότι ο νόμος εφαρμόζεται. Στόχοι μάλλον φιλόδοξοι για ένα Δημόσιο Τομέα με τόσες πολλές παθογένειες σαν τον ελληνικό.

Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό του 3% υπολογίζεται επί του συνολικού εμβαδού των κτιρίων με συνολικό ωφέλιμο εμβαδόν δαπέδου μεγαλύτερο από 250 τ.μ., επομένως αφορά σε χιλιάδες κτίρια ανά την Ελλάδα. Με άλλη πάλι διάταξη, λαμβάνεται ειδική μέριμνα για τις προμήθειες του Δημοσίου, ώστε όλα τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που αγοράζονται, να πληρούν τις προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης.

Υποχρεωτικά θερμιδομετρητές
Το μέτρο ωστόσο που αφορά μαζικά τους καταναλωτές είναι άλλο. Σχετίζεται με την υποχρεωτική καθιέρωση από το 2016 θερμιδομετρητών σε διαμερίσματα πολυκατοικιών που έχουν κεντρική θέρμανση και εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, μετρητών θερμότητας σε κάθε θερμαντικό σώμα.

Συγκεκριμένα, σε πολυκατοικίες με κεντρική θέρμανση, θα εγκατασταθούν υποχρεωτικά ατομικοί μετρητές κατανάλωσης ως την 31η Δεκεμβρίου 2016 για τη μέτρηση της κατανάλωσης για θέρμανση ή για ζεστό νερό, εφόσον αυτό είναι τεχνικά εφικτό και οικονομικώς αποδοτικό.

Αν η χρήση ατομικών μετρητών δεν είναι τεχνικά εφικτή ή οικονομικώς αποδοτική, τότε πρέπει να εγκατασταθούν ατομικοί κατανεμητές κόστους θερμότητας για τη μέτρηση της κατανάλωσης θερμότητας σε κάθε θερμαντικό σώμα, εκτός και αν η εγκατάσταση των εν λόγω κατανεμητών κόστους θερμότητας δεν είναι οικονομικώς αποδοτική. Σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι δυνατόν να αναζητούνται εναλλακτικές, οικονομικώς αποδοτικές μέθοδοι για τη μέτρηση της κατανάλωσης θερμότητας.

Ποιός θα επιβαρυνθεί με το κόστος
Στην ουσία, τα παραπάνω σημαίνουν νέα επιβάρυνση για τους καταναλωτές. Το ενθαρρυντικό είναι ότι οι δαπάνες για την εγκατάσταση των μετρητών αυτών, μπορεί να θεωρηθούν επιλέξιμες δηλαδή να επιδοτηθούν μέσα από κοινοτικά προγράμματα.

Παράλληλα, καθορίζονται περαιτέρω κανόνες για την κατανομή του κόστους της κατανάλωσης θερμότητας ή ζεστού νερού στις περιπτώσεις πολυκατοικιών ή κτιρίων πολλαπλών χρήσεων με κοινόχρηστα συστήματα ψύξης ή θέρμανσης, για να διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ακρίβεια του καταμερισμού της ατομικής κατανάλωσης.

Εξυπνοι μετρητές σε νέα κτίρια
Με άλλη πρόβλεψη, οι διαχειριστές των δικτύων είναι υποχρεωμένοι από την 1η Ιανουαρίου 2016 να αντικαταστήσουν τους αναλογικούς οικιακούς μετρητές με ψηφιακούς, τους γνωστούς "έξυπνους" μετρητές, όταν αυτοί εγκαθίστανται για πρώτη φορά ή όταν γίνεται ριζική ανακαίνιση στο κτίριο.

Με άλλα λόγια ο ΔΕΔΔΗΕ που έχει και την αρμοδιότητα για τους μετρητές, θα πρέπει να εφαρμόσει τη διάταξη του νομοσχέδιου, όταν αυτό αποτελέσει νόμο, και πριν ακόμη τεθεί σε ισχύ το πρόγραμμα αντικατάστασης του συνόλου των μετρητών. Σημειωτέον ότι ο διαγωνισμός για την πιλοτική εφαρμογή των πρώτων 200.000 οικιακών μετρτητών, βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς μόλις πρόσφατα κατατέθηκαν οι σχετικές προσφορές από τους διεκδικητές του έργου.

Ουραγός όπως πάντα η Ελλάδα
Η Ελλάδα θεωρείται -και είναι- ουραγός πανευρωπαικά σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο που οι εκτιμήσεις ανέβάζουν σε πάνω από 1 δισ. ευρώ την αξία των επενδύσεων που πρέπει να γίνουν άμεσα μεταξύ άλλων σε νοσοκομεία, σχολεία, κολυμβητήρια, αλλά και στον ηλεκτροφωτισμό δημοτικών, και εθνικών οδών, κ.ο.κ.

Είναι τόσα πολλά πάντως αυτά που πρέπει να γίνουν ως το 2020, ώστε εύλογα διερωτάται κανείς κατά πόσο το Ελληνικό Δημόσιο έχει την ικανότητα να τα φέρει σε πέρας. Διότι οι υποχρέωσεις του Δημοσίου δεν τελειώνουν εδώ.

Για παράδειγμα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μαζί με τα συναρμόδια κάθε φορά υπουργεία, θα πρέπει να εκπονούν σε τακτά διαστήματα προγράμματα ενημέρωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με συγκεκριμένα παραδείγματα και βέλτιστες πρακτικές, για τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης στις επιχειρήσεις τους και το όφελος από την υιοθέτησή τους. Επιχειρήσεις που δεν είναι μικρομεσαίες υποχρεούνται να υποβάλλονται σε ενεργειακό έλεγχο διεξαγόμενο από ενεργειακούς ελεγκτές μέσα σε ένα χρόνο από την έναρξη ισχύος του νόμου. Ο επανέλεγχος θα γίνεται κάθε 4 χρόνια.

Υποχρεώσεις όμως προκύπτουν και για τους προμηθευτές και διανομείς ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τόσο για τη ΔΕΗ όσο και για τους ιδιώτες. Ετσι, από 1ης Ιανουάριου 2017 θεσπίζεται καθεστώς επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης, με το οποίο εξασφαλίζεται ότι οι διανομείς ενέργειας ή και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας πρέπει να πετύχουν έναν σωρευτικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας στην τελική χρήση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

Με άλλη απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα πρέπει να καθοριστεί ο κατάλογος των υπόχρεων μερών, καθώς και το σύστημα μέτρησης, ελέγχου και επαλήθευσης των μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

Στο και πέντε, και αφού έπεσε πρόστιμο
Αν κάποιοι αναρωτιούνται γιατή να συμπεριληφθεί στα προαπαιτούμενα η Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση, η απάντηση είναι επειδή η Ελλάδα είναι εδώ και καιρό υπόλογη για την καθυστέρηση στην εφαρμογή της.

Τον περασμένο Ιούνιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε κατά της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ζητώντας την επιβολή προστίμου επειδή η χώρα μας καθυστερεί εδώ και χρόνια να εφαρμόσει την Οδηγία. Πρόστιμο διόλου ευκαταφρόνητο, που ανέρχεται σε 29.000 ευρώ την ημέρα (870.000 ευρώ το μήνα).

Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που ο πρώην υπουργός Π. Λαφαζάνης είχε θέσει το νομοσχέδιο σε διαβούλευση αμέσως μετά την καταδίκη της Ελλάδας από την Κομισιόν.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που το ίδιο νομοσχέδιο ετίθετο σε διαβούλευση. Υπό τις απειλές και πάλι της Κομισιόν, το νομοσχέδιο είχε τεθεί σε διαβούλευση για πρώτη φορά το Σεπτέμβριο του 2014, αλλά ουδέποτε κατατέθηκε στη Βουλή καθώς μεσολάβησε η αποστολή αιτιολογημένης γνώμης το Φεβρουάριο και η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Ιούνιο για παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωδικαστήριο.

Πηγή : michanikos-online.gr