ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
17 Αύγουστος, 2015
Στο μισό δισ. το κρατικό «φέσι» στα μεγάλα έργα
Το μισό δισ. ευρώ προσεγγίζουν οι οφειλές του δημοσίου προς τους κατασκευαστές των οδικών αξόνων που πραγματοποιούνται με τη μέθοδο της σύμβασης παραχώρησης, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών, κ. Χρήστο Σπίρτζη. (Εκτενές ρεπορτάζ)
Παράλληλα, ο κ. Σπίρτζης ανακοίνωσε ότι θα γίνουν εντατικοί έλεγχοι από τις υπηρεσίες του υπουργείου στη σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν τηρούνται οι προβλέψεις του νόμου, με τον οποίο κυρώθηκε η κατασκευή και εκμετάλλευση του έργου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Σπίρτζη, πλην του έργου του «Μορέα», οι υπόλοιπες τέσσερις παραχωρήσεις αντιμετωπίζουν μεν προβλήματα, όμως οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά - έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς.
Ο κ. Σπίρτζης ομολόγησε ότι τα προβλήματα των έργων συνδέονται με τους περιορισμούς στην διακίνηση κεφαλαίων και τις πληρωμές του ΕΣΠΑ, οι οποίες δεν προχωρούν λόγω ταμειακού προβλήματος του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ).
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών έκανε γνωστό ότι οι οφειλές προς τους παραχωρησιούχους προσεγγίζουν αθροιστικά το μισό δισ. ευρώ, ωστόσο εκτίμησε ότι με την επικύρωση της συμφωνίας κι έως τις αρχές του Σεπτεμβρίου, τα προβλήματα θα ξεπεραστούν οριστικά.
Παράταση για την κατασκευή των έργων
Σύμφωνα με τον υπουργό, οι τέσσερις παραχωρήσεις (Ιόνια Οδός, Ε65, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου και Ολυμπία Οδός) έχουν ζητήσει παράταση για την περίοδο κατασκευής. «Αυτό σημαίνει ότι η προηγούμενη αναθεώρηση είχε ψευδή χρονοδιαγράμματα» είπε ο κ. Σπίρτζης και υπογράμμισε ότι «δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις μετά πόσα χρόνια», σχολιάζοντας μάλιστα ότι κατά τον πρώην υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, κ. Γιώργο Σουφλιά, οι απαλλοτριώσεις θα είχαν ολοκληρωθεί μέσα σε έναν χρόνο.
Το ίδιο ισχύει, πρόσθεσε, για τις αρχαιολογικές εργασίες και τις μεταφορές δικτύων κοινής ωφέλειας και συμπλήρωσε ότι εκκρεμεί ακόμη η αποδέσμευση χώρων και οι αδειοδοτήσεις τόσο για την Ιόνια Οδό όσο και για τον Ε65 - αμφότερες οι παραχωρήσεις έχουν λάβει παράταση 17 και 18 μηνών, αντίστοιχα.
Ο κ. Σπίρτζης ανέφερε ότι και οι άλλες παραχωρήσεις έχουν ζητήσει παράταση στην περίοδο κατασκευή, ωστόσο δεν έχουν αξιώσει αποζημιώσεις για καθυστερήσεις στην εκπλήρωση υποχρεώσεων του δημοσίου. Μάλιστα, ανέφερε ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα άλλο πνεύμα συνεργασίας και αμοιβαία κατανόηση για την υπερπήδηση των εμποδίων και των δυσκολιών, ενώ ευχήθηκε να υπάρξουν παρόμοιες συμφωνίες διευκόλυνσης των πολιτών και στις άλλες δύο παραχωρήσεις.
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών τόνισε ότι παρόμοιες συζητήσεις έχουν ξεκινήσει και με την Αττικό Οδό, αλλά όχι ακόμη με την Γέφυρα Ρίο - Αντίρριο.
Στο «μικροσκόπιο» η Αττική Οδός
Ο κ. Σπίρτζης σημείωσε ότι έχει δώσει εντολή στις υπηρεσίες να ερευνήσουν εάν τηρείται η σύμβαση της Αττικής Οδού και να ελέγξουν τα οικονομικά της στοιχεία. «Δεν έχουμε κανένα πνεύμα ούτε εχθρικό ούτε πολεμικό ενάντια σε κανέναν επιχειρηματία» είπε. «Αυτόπου εμείς θέλουμε είναι κοινοί κανόνες για όλους και να διασφαλίσουμε το δημόσιο συμφέρον, με αμοιβαία αντίληψη για την οικονομική κατάσταση των πολιτών» πρόσθεσε.
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών σημείωσε ότι, σύμφωνα με την έκθεση του οικονομικού συμβούλου του δημοσίου, το έργο επιστρέφει στο κράτος το 2024. «Η κοινωνία λέει ότι έχει γίνει απόσβεση της Αττικής Οδού. Ο παραχωρησιούχος λέει ότι δεν έχει απόσβεση» είπε και πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης το υπουργείο ζητεί από τον παραχωρησιούχο να καταθέσει τεκμηρίωση για αυτή την θέση.
Ζητούμενο η μείωση των διοδίων
Ο κ. Σπίρτζης θεωρεί ότι η τιμή των διοδίων είναι πολύ υψηλή για τα δεδομένα της εποχής και την οικονομική κατάσταση των πολιτών και επισημαίνει ότι το υφιστάμενο μοντέλο των έργων είναι αδιέξοδο για όλα τα μέρη - τράπεζες, εργολήπτες και την κοινωνία.
Επίσης, σημείωσε ότι πρέπει να υπάρξει οριζόντια μείωση διοδίων και μέχρι να συμφωνηθεί, θα αναζητηθούν επιμέρους ανακουφιστικές συμφωνίες, όπως στην περίπτωση της Ιόνιας Οδού και του Ε65 που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη από το υπουργείο. Ο αναπληρωτής υπουργός ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει μελέτη που θα αποδεικνύει στις τράπεζες και την ΕΕ ότι οι μειώσεις μπορούν να εφαρμοστούν για να υπάρξει βιωσιμότητα στα έργα. Μάλιστα, προεξόφλησε ότι οι τράπεζες θα συμφωνήσουν, αφού είναι προς το συμφέρον τους να ολοκληρωθούν τα έργα.
Παράλληλα, προκάλεσε αίσθηση όταν έκανε γνωστό ότι το υπουργείο δεν έχει πλήρη εικόνα για τα έσοδα όλων των παραχωρήσεων σε σχέση με τους νέους σταθμούς διοδίων που αναπτύχθηκαν μετά την μεταβίβαση των αυτοκινητόδρομων από το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας στους παραχωρησιούχους. Μάλιστα, έκανε γνωστό ότι ζήτησε από τις υπηρεσίες να γίνει ευρύτερος έλεγχος.
Ακόμη, αναφερόμενος στην Εγνατία Οδό, επισήμανε ότι από τη στιγμή που ενημερώθηκε για την ύπαρξη δύο αρνητικών λογαριασμών (ύψους 104 εκατ. ευρώ και 15 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα), ζήτησε να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσοι τις διαχειρίστηκαν και δεν έκαναν τίποτε .
Στα 130 εκατ. ευρώ ο τοκισμός της Υποθαλάσσιας
Επίσης, αποκάλυψε ότι ο τοκισμός των οφειλών του δημοσίου για το έργο της Υποθαλάσσιας Αρτηρίας Θεσσαλονίκης ανέρχεται πλέον σε 130 εκατ. ευρώ, όταν η δικαστική απόφαση που δικαίωσε τον παραχωρησιούχο πριν από λίγα χρόνια ήταν μόλις 67 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Σπίρτζης σημείωσε ότι γίνεται διαπραγμάτευση με μέλη της κοινοπραξίας ούτως ώστε να αποφευχθεί η πληρωμή του τόκου, ενώ γνωστοποίησε ότι ήδη 3,7 εκατ. ευρώ έχουν εκταμειυθεί από το υπουργείο στον παραχωρησιούχο τον Ιανουάριο του 2015 ως αποζημίωση για άλλη δικαστική απόφαση.
Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών σημείωσε ότι αν και υπάρχουν ώριμα έργα προς δημοπράτηση, το υπουργείο προτίμησε να μην τα δημοπρατήσει ακόμη, μέχρι ότου να κλείσει η συμφωνία και να αποκατασταθεί η χρηματοοικονομική κατάσταση της χώρας.
Ο κ. Σπίρτζης επισήμανε ότι δεν υπάρχει ένα και μόνο μοντέλο για τις παραχωρήσεις και τα ΣΔΙΤ των υποδομών και σχολίασε ότι το μοντέλο του Μορέα, όπου η χρηματοδοτική συμβολή των τραπεζών διοχετεύτηκε εμπροσθοβαρώς αποτελεί ένα καλό μοντέλο.
Με αλλαγές το Καστέλι
Συγκεκριμένα, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι το υπουργείο είναι έτοιμο να δημοπρατήσει το έργο του νέου διεθνούς αερολιμένα στο Καστέλι της Κρήτης, με βάση ορισμένες νέες κατευθύνσεις.
Μία τέτοια κατεύθυνση, πρόσθεσε, είναι η πριμοδότηση των επενδυτών που θα διαπραγματευτούν χαμηλότερη χρηματοδοτική συνδρομή του δημοσίου - βάσει του αρχικού σχεδίου το δημόσιο θα κατέβαλε περίπου 220 εκατ. ευρώ - και θα αντλήσουν μεγαλύτερα δάνεια από την ιδιωτική αγορά για να καλύψουν αυτό το κενό.
Μία άλλη κατεύθυνση είναι τα αντισταθμιστικά οφέλη προς την τοπική κοινωνία, όπου με κάποιον τρόπο θα μπορούσαν να συνδεθούν οι πόροι που θα εξοικονομήσει το δημόσιο με την χρηματοδότηση του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).
Άλλες κατευθύνσεις, συμπλήρωσε, είναι η δημόσια διαβούλευση με την τοπική κοινωνία (ξεκινά μετά τον Δεκαπεντάγουστο) και η συμπερίληψη στο «μπουκέτο» του έργου των χρημάτων που θα καταβάλει το δημόσιο για απαλλοτριώσεις, οι οποίες αρχικά ήταν εκτός προϋπολογισμού. Σύμφωνα με τον κ. Σπίρτζη, η δημοπράτηση θα έρθει μόλις ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση, δηλαδή κάποια στιγμή το Φθινόπωρο.
Παράλληλα, ο υπουργός ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμος προς δημοπράτηση ο διαγωνισμός για την παραχώρηση του εμπορευματικού σιδηροδρομικού κέντρο Logistics στο Θριάσιο από την ΓΑΙΑΟΣΕ, τον οποίο κράτησε στο συρτάρι το υπουργείο, λόγω του κακού οικονομικού κλίματος.
Σε οκτώ εργαλαβίες το Πύργος - Πάτρα
Επίσης, ο κ. Σπίρτζης έκανε γνωστό ότι από τον Σεπτέμβριο - όταν θα έχει η δανειακή συμφωνία - θα ξεκινήσουν οι τμηματικές δημοπρατήσεις των οκτώ τμημάτων του έργου Πύργος - Πάτρα, οι οποίες θα γίνονται κάθε μήνα. Εκκρεμεί η έκδοση απόφασης από τον υπουργό Οικονομίας, κ. Γιώργο Σταθάκη με την οποία θα ενταχθεί το έργο στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών, τα έργα των μέσων σταθερής τροχιάς αποτελούν προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ωστόσο, όπως λέει, υπάρχουν σημαντικά προβλήματα στην χρηματοδότησή τους. Και αυτό διότι στο νέο ΕΣΠΑ υπάρχει υπερδέσμευση πόρων από την προηγούμενη κυβέρνηση, λόγω μεταφοράς έργων της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου, με αποτέλεσμα τα χρήματα να μην αρκούν.
Με ιδιωτική συμμετοχή, μέσω του «πακέτου Γιούνκερ» η Γραμμή 4
Έτσι, όπως έκανε γνωστό το υπουργείο αναζητεί εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης μεγάλων έργων, όπως η Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας μέσα από το πακέτο στρατηγικών επενδύσεων που δημιούργησε ο πρόεδρος της Κομισιόν, κ. Ζαν - Κλωντ Γιούνκερ είτε με την μέθοδο της σύμβασης παραχώρησης είτε με Σύμπραξη Δημοσίου & Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) - και με την επιδότηση από το δημόσιο όπου η αυτοχρηματοδότηση θα σήμαινε ακριβότερες υπηρεσίες για τους πολίτες, αλλά και την επέκταση του χρόνου εκμετάλλευσης από τον ιδιώτη.
Παράλληλα, σχολίασε ότι έμφαση θα δοθεί στα «κολλημένα» μεγάλα έργα όπως η «Παραϊόνια» και οι εργολαβίες του Έβρου.
Στο μεταξύ, ο κ. Σπίρτζης σημείωσε ότι είναι ζήτημα ημερών να αποφασιστεί εάν θα συνεχιστεί η σύμβαση κατασκευής του Μετρό της Θεσσαλονίκης ή εάν θα καταγγελθεί και θα επαναδημοπρατηθεί το έργο.
Πάντως, αναγνώρισε ότι υπάρχουν περιθώρια συμφωνίας με την κοινοπραξία κι εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι η υπόθεση θα πάει εν τέλει καλά και η διαπραγμάτευση θα έχει κλείσει στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Στο μεταξύ, το υπουργείο θα δώσει άμεσα σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για τα δημόσια έργα, που παρουσίασε την Τετάρτη ο πρωθυπουργός, κ. Αλέξης Τσίπρας.
tovima.gr