Στον αστερισμό των ανατιμήσεων

Aυξημένο κατά 15% έως και 20% εμφανίζει το κόστος κατασκευής κατοικιών, σε σύγκριση με τις αρχές του 2006. Αυτό προκύπτει τόσο από τις αναφορές κατασκευαστών, όσο και από την εξέλιξη του κόστους των υλικών κατασκευής που χρησιμοποιούνται στις ιδιωτικές οικοδομές. Αν στις αρχές του 2006 απαιτούνταν περί τα 1.000 ευρώ/τ.μ. για την κατασκευή μιας κατοικίας 200 - 300 τ.μ. μέσης ποιότητας, σήμερα το αντίστοιχο κόστος διαμορφώνεται σε τουλάχιστον 1.200 ευρώ/τ.μ. Μάλιστα, όπως αναφέρει ο κ. Πάνος Χαϊμάνης, πολιτικός μηχανικός και επικεφαλής της ομώνυμης κατασκευαστικής εταιρείας, το κόστος αυτό είναι πολύ εύκολο να ανέλθει έως και τα 1.500 ευρώ/τ.μ., χωρίς την κατάλληλη παρακολούθηση της εξέλιξης των εργασιών. Αν για παράδειγμα υπάρξει αλλαγή στην αρχιτεκτονική μελέτη ή καθυστερήσεις πέραν του προβλεπομένου, το κόστος αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Αντίστοιχα, κάτι που πρέπει να λαμβάνει κανείς υπόψη του είναι ότι όσο μεγαλύτερη η κατοικία, τόσο μειώνεται το κόστος ανά τ.μ., λόγω των οικονομιών κλίμακος που δημιουργούνται.

«Αυτό που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, εκτός βέβαια από την άνοδο του κόστους των υλικών, είναι κυρίως η αύξηση τιμών που έχουν επιβάλει τα διάφορα συνεργεία που απασχολούνται σε μία οικοδομή. Αλλος ένας λόγος που το κόστος κατασκευής είναι πλέον μεγαλύτερο έχει να κάνει και με τη γενικότερη αλλαγή του τρόπου σκέψης στον κλάδο. Σπάνια βλέπει κανείς πια τα λεγόμενα «κουτιά». Οι περισσότερες κατασκευές εμφανίζουν βελτιώσεις, τόσο σχεδιαστικές, όσο και από πλευράς ποιότητας, όντας και τεχνικά δυσκολότερες, επομένως και πιο ακριβές», τονίζει ο κ. Χαϊμάνης.

Τι περιλαμβάνεται όμως στο κόστος κατασκευής; Κατ' αρχάς, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να υπολογίζει τα έξοδα για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τη μελέτη και την επίβλεψη της κατασκευής από αρμόδιο μηχανικό και βέβαια τα έξοδα για την έγκριση και τη λήψη της άδειας κατασκευής από το τοπικό πολεοδομικό γραφείο. Τα παραπάνω συνήθως αφορούν το 5% του συνολικού κόστους.

Το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων καταβάλλεται στο στάδιο των εκσκαφών και της ίδιας της ανέγερσης του κτιρίου (σκελετός, χτίσιμο). Το κόστος για τα παραπάνω ανέρχεται σε περίπου 30% - 33% του συνόλου. Ωστόσο, ανάλογα με την θέση του οικοπέδου και το υπέδαφος, μπορεί να είναι και μεγαλύτερο. Αν για παράδειγμα το υπέδαφος είναι βραχώδες, το κόστος της εκσκαφής θα είναι μεγαλύτερο. Ασφαλώς, στην τελική «εξίσωση» θα πρέπει να συμπεριλάβει κανείς και τις αμοιβές των συνεργείων που θα απασχοληθούν σε διάφορα στάδια της κατασκευής (π.χ. ελαιοχρωματισμοί, σοβατίσματα, χτίσιμο - τούβλα), το κόστος των υλικών και βέβαια το ΙΚΑ των εργαζομένων.

Σύμφωνα με τον κ. Χαϊμάνη, το σημείο αυτό απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από τον ιδιώτη, μιας και η απογείωση του τελικού κόστους είναι πολύ εύκολο να συμβεί. «Ανεξάρτητα από τις αυξήσεις που είχαμε στα βαριά οικοδομικά υλικά, όπως ο χάλυβας, το τσιμέντο και τα τούβλα, κυρίως λόγω των υψηλών τιμών του πετρελαίου, ο σημαντικός παράγοντας που μπορεί να εκτινάξει το τελικό κόστος είναι οι απώλειες των ποσοτήτων που έχουν παραγγελθεί κατά τη μεταφορά. Αυτό είναι το σημείο που θα πρέπει να προσέξει κανείς περισσότερο. Γι' αυτό η καλύτερη δυνατή επιλογή είναι η συμφωνία με τα συνεργεία που θα εργαστούν ως υπεργολάβοι μιας οικοδομής, να περιλαμβάνει και τα υλικά που θα χρειαστούν. Εν ολίγοις, να είναι υπεύθυνα τα ίδια τα συνεργεία για τα υλικά και να δεσμεύονται γι' αυτά με κλειστό συμβόλαιο», σημειώνει ο κ. Χαϊμάνης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η ευθύνη προμήθειας των υλικών και εγγύησης της ποιότητας της παρεχόμενης υπηρεσίας βαραίνει τον υπεργολάβο (π.χ. σοβατζή, χτίστη κ.ο.κ.), που θα πρέπει να διαμορφώσει και την προσφορά του με ανάλογο τρόπο, προκειμένου να μη ζητάει αυξήσεις εκ των υστέρων.

Γεγονός είναι, πάντως, ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση του κατασκευαστικού κόστους (δεν περιλαμβάνεται βέβαια το κόστος του οικοπέδου) έχει διαδραματίσει και η συνεχιζόμενη άνοδος των τιμών του πετρελαίου, που επηρεάζει μεγάλο φάσμα των οικοδομικών υλικών, αλλά και κάθε σκέλος που αφορά την προμήθεια υλικών και απαιτεί τη μεταφορά τους. Οπως αναφέρει ο κ. Χαϊμάνης, η μόνη περίπτωση που δεν επηρεάζεται προς τα πάνω η τιμή είναι αν τα προϊόντα είναι ετοιμοπαράδοτα. Αντιθέτως, αν χρειαστεί να παραγγελθούν, το μεταφορικό κόστος αυξάνει την τιμή τους. Αντίστοιχα, μεγάλο ρόλο διαδραματίζει και το κόστος χρήσης των μηχανημάτων σε μία οικοδομή.

Αυτό προκύπτει και από μία απλή ματιά στο σχετικό δείκτη των υλικών κατασκευής που δημοσιεύει σε μηνιαία βάση η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Ετσι, στην κατηγορία «Καύσιμα χωματουργικών και λοιπών οικοδομικών μηχανημάτων (diesel)», η αύξηση τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2007 αγγίζει το 23,3% και βέβαια καταλαμβάνει την κορυφή, συγκριτικά με τις υπόλοιπες κατηγορίες υλικών. Η δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση με 10,8% σε ετήσια βάση εντοπίζεται στα τεχνητά πετρώδη υλικά, δηλαδή σε προϊόντα όπως τούβλα και κεραμίδια, τα οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε αυξήσεις, καθώς συνδέονται με την τιμή του πετρελαίου, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή τους («ψήσιμο»).

Ο ΣΙΔΗΡΟΣ ΠΑΡΑΣYPΕΙ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ

Επιχειρηματίες της αγοράς οικοδομικών υλικών προσδιορίζουν την άνοδο του κατασκευαστικού κόστους σε 10% τον τελευταίο χρόνο, κυρίως λόγω της εκρηκτικής αύξησης της τιμής του σιδήρου, που χρησιμοποιείται σε κάθε οικοδομή. Σύμφωνα με τον κ. Νίκο Τζιάλλα, έμπορο οικοδομικών υλικών, η αύξηση των φυσικών πετρωδών υλικών, όπως η άμμος, το χαλίκι και το γαρμπίλι, τα τελευταία χρόνια είναι τουλάχιστον 20%. Μόνο τον τελευταίο χρόνο, όμως, το κόστος ανά κυβικό μέτρο έχει αυξηθεί από 15,5 ευρώ σε 18 - 19 ευρώ, μία πρόσθετη αύξηση της τάξεως του 20%. «Αυτή η αύξηση από τα λατομεία αφορά τόσο το αυξημένο κόστος των μεταφορικών εξόδων, εξαιτίας της τιμής του πετρελαίου, όσο και το υψηλότερο κόστος εξόρυξης, το οποίο επίσης συνδέεται με το κόστος του πετρελαίου», τονίζει ο κ. Τζιάλλας.

Μικρότερη άνοδο έχει σημειώσει κατά τον κ. Τζιάλλα το τσιμέντο, καθώς δεν ξεπέρασε το 10%. Ωστόσο, για τα δεδομένα του εν λόγω υλικού, η ετήσια άνοδος είναι πολύ μεγαλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια, όταν και ξεπερνούσε τα όρια του πληθωρισμού.

Αντιθέτως, από τα λιγοστά υλικά που παρουσιάζουν κάμψη τιμών είναι τα τούβλα και τα κεραμίδια, κυρίως λόγω της μειωμένης ζήτησης, που με τη σειρά της είναι απόρροια της μειωμένης κατασκευαστικής δραστηριότητας. «Στα τούβλα ειδικά, οι τιμές είναι μειωμένες κατά 25% σε σχέση με πριν από ένα χρόνο. Η τιμή ανά τούβλο έχει διαμορφωθεί σε 0,08 ευρώ, έναντι 0,10. Ανάλογη εικόνα καταγράφεται και στα κεραμίδια», καταλήγει ο κ. Τζιάλλας. Βέβαια, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2000, η τιμή για κάθε τούβλο διαμορφωνόταν σε μόλις 0,03 ευρώ, δείγμα της μεγάλης αύξησης των τιμών των υλικών κατασκευής.