ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΦΩΤΙΣΜΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΒΙΤΡΙΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο χώρος των καταστημάτων είναι ίσως ο πιο γρήγορα μεταβαλλόμενος και απαιτητικός χώρος από άποψη σχεδιασμού φωτισμού από κάθε άλλο δημόσιο χώρο. Ο φωτισμός έχει έναν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο αφού καλείται όχι μόνο να προσφέρει αξιόπιστες λύσεις σε πρακτικά θέματα όπως η κυκλοφορία και ο προσανατολισμός των πελατών στο χώρο, η ασφάλεια και η ορθολογική χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και να συμβάλλει στην αύξηση των πωλήσεων μέσω της αποτελεσματικής προβολής των εμπορευμάτων. Επιπλέον στόχοι είναι η δημιουργία της κατάλληλης ατμόσφαιρας, η πιστή απόδοση των πραγματικών χρωμάτων των εμπορευμάτων καθώς και η ανάδειξη της φόρμας και της υφής τους.

Με τον κατάλληλο σχεδιασμό, ο φωτισμός της πρόσοψης, της βιτρίνας και του εσωτερικού χώρου συνδέονται αρμονικά δημιουργώντας μια συνολικά ελκυστική εικόνα για το κατάστημα. (Πηγή: Lighting Equipment News, Πελάτης: Cartier)

Σε κάθε περίπτωση ο φωτισμός θα πρέπει να λειτουργεί αρμονικά με την αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση και η εγκατάσταση θα πρέπει να συντηρείται εύκολα και να προσφέρει ευελιξία σε μελλοντικές αλλαγές στη διάταξη του χώρου. Παράλληλα, το οπτικό αποτέλεσμα του φωτισμού είναι εξίσου σημαντικό με τα μέσα που το υποστηρίζουν (φωτιστικά, φωτεινές πηγές, οπτικά εξαρτήματα κα) και ο εξοπλισμός που θα χρησιμοποιηθεί θα πρέπει να εκφράζει και να αναδεικνύει το συγκεκριμένο εμπορικό προφίλ της κάθε επιχείρησης μέσα σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο.

Ειδικά φατνώματα στην οροφή χρησιμοποιούνται για να ‘κρύψουν’ όσο το δυνατόν περισσότερο τα φωτιστικά τύπου σποτ που χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματική προβολή των εμπορευμάτων. (Πηγή: Lighting Equipment News, Αρχιτέκτων: Stanton Williams, Πελάτης: Issey Miyake)

ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Ενώ στις δεκαετίες του 1980–1990 ο φωτισμός σχεδιαζόταν με βασική επιδίωξη τη σωστή προβολή των εμπορευμάτων, σήμερα οι απαιτήσεις είναι σαφώς πιο σύνθετες. Ο χώρος του καταστήματος ως ένα καλά στημένο σκηνικό θα πρέπει να ανταποκρίνεται και εάν είναι δυνατόν να υπερβαίνει τις προσδοκίες των πελατών. Οι νέες λέξεις-κλειδιά σε κάθε σχεδιασμό είναι: ψυχαγωγία, ενθουσιασμός, εντυπωσιασμός και απόλαυση. Ο πελάτης μεταφέρεται πλέον στο κέντρο της ενδιαφέροντος, όπως ο ηθοποιός στη σκηνή ενός θεάτρου, κάτι που δημιουργεί νέες απαιτήσεις στο σχεδιασμό του χώρου.Το νέο ζητούμενο είναι η δημιουργία χώρων που διευκολύνουν την επικοινωνία μιας άμεσα αναγνωρίσιμης και αυθεντικής εμπορικής εικόνας.

Υπό αυτή την άποψη, οι λύσεις φωτισμού θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στις νέες ειδικές απαιτήσεις, να είναι ολοένα και πιο δυναμικές και να καθορίζουν με σαφήνεια την ταυτότητα των νέων χώρων.

ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΒΙΤΡΙΝΩΝ

Ο φωτισμός των βιτρινών κρίνεται πάντοτε από την επιτυχία του να προσελκύσει το ενδιαφέρον των περαστικών και να τους παροτρύνει να ανακαλύψουν το εσωτερικό του καταστήματος. Σκοπός του φωτισμού δεν είναι μόνο η προβολή των εμπορευμάτων αλλά και η επικοινωνία της εμπορικής πρότασης του καταστήματος. Οι βιτρίνες προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για τη χρησιμοποίηση ειδικών εφε φωτισμού με χρήση χρώματος, προβολών και άλλων λεγόμενων ‘θεατρικών’ τεχνικών φωτισμού για τη δημιουργία επιπλέον ενδιαφέροντος. Υπάρχουν μια σειρά από θέματα που κάθε μελέτη φωτισμού βιτρινών θα πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη. Το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της ημέρας υπάρχει ένα ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο φυσικού φωτισμού, δημιουργεί προβλήματα ως προς τη φωτεινή ένταση των πηγών του τεχνητού φωτισμού έτσι ώστε να επιτευχθεί ένα ισορροπημένο αποτέλεσμα. Οι λαμπτήρες μεταλλικών ατμών με αλογονίδια προσφέρουν την απαραίτητη ένταση, ειδικά οι νέοι τύποι με τους κεραμικούς καυστήρες (HCI/CDM) και διαθέτουν σταθερότερη χρωματική απόδοση καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και πολύ υψηλό δείκτη χρωματικής απόδοσης.

Ο φωτισμός ακολουθεί το καμπυλοειδές σχήμα των γυάλινων επιφανειών σε οροφή και πάτωμα και διαχέεται αρμονικά στο χώρο εξασφαλίζοντας ικανοποιητικά επίπεδα γενικού φωτισμού. Επιπλέον φωτισμός ανάδειξης χρησιμοποιείται σε ειδικά διαμορφωμένο στην οροφή φάτνωμα που ακολουθεί το ίδιο καμπυλοειδές σχήμα.(Πηγή: Incontroluce, iGuzzini, Αρχιτέκτων: M.&D.Fuksas, Πελάτης: Emporio Armani)

Ο φωτισμός ακολουθεί την minimal διακόσμηση του χώρου υπογραμμίζοντας την ανάγκη να είναι ορατά τα αποτελέσματα του φωτισμού και όχι οι φωτεινές πηγές. (Πηγή: Incontroluce, iGuzzini, Αρχιτέκτων: M.&D.Fuksas, Πελάτης: Emporio Armani)

Ένα επιπλέον θέμα σχετίζεται με το καθορισμό της ακριβούς θέσης και διάταξης των φωτιστικών τύπου spotlights καθώς και του εύρους των φωτεινών δεσμών τους και τις κατάλληλες γωνίες πρόσπτωσης του φωτισμού στα εμπορεύματα που εκτίθενται στη βιτρίνα.Στην περίπτωση που το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι ο διάχυτος φωτισμός των εκθεμάτων, φωτιστικά με ευρείες δέσμες φωτός (38ο – 60ο) προσφέρουν μέγιστη οπτική πληροφορία για τα προϊόντα αλλά δεν προσθέτουν ενδιαφέρον στη σκηνή. Αντιθέτως η χρήση στενών δεσμών και οι μη-συμβατικές γωνίες πρόσπτωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το φωτισμό ενός μόνο τμήματος του εμπορεύματος (το κεφάλι και το επάνω τμήμα μιας κούκλας για παράδειγμα) και να δημιουργήσουν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αποτέλεσμα αλλά πάντοτε εις βάρος της οπτικής πληροφορίας. Η τελική επιλογή έγκειται πάντοτε στο μελετητή φωτισμού και το αποτέλεσμα – ατμόσφαιρα που επιδιώκει να πετύχει.

Η φυσική θέση και ο τρόπος στήριξης των φωτιστικών είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικά αφού επιθυμητό είναι πάντοτε να είναι ορατά τα αποτελέσματα του φωτισμού και όχι οι φωτεινές πηγές. Έτσι μπορούν να κρυφτούν είτε σε ειδικά διαμορφωμένα φατνώματα στα πλαϊνά ή στην οροφή, πίσω από το πλαίσιο του παραθύρου ή να έχουν χρώμα αντίστοιχο με το χρώμα του φόντου.Η τοποθέτηση στις βιτρίνες σειρών από φωτιστικά τύπου σποτ μπορεί να προκαλέσει θάμβωση στους περαστικούς και να αποσπάσει την προσοχή τους από τα εμπορεύματα.

Υπό ιδανικές συνθήκες όλες οι βιτρίνες καταστημάτων θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον δυο κυκλώματα φωτισμού, ένα για την ημέρα και ένα για τη νύκτα.

Πολύ προσεκτικά φωτισμένη εγκατάσταση τέχνης από τον Pae White στο showroom της εταιρίας Tet et Bantine στο Μιλάνο προσθέτει ένα επιπλέον εντυπωσιακό διακοσμητικό στοιχείο στο χώρο. (Πηγή: Domus magazine, n.858, Απρίλιος 2003)

Περισσότερο φως απαιτείται όπως είναι αυτονόητο κατά τη διάρκεια της ημέρας για να εξισορροπηθούν τα υψηλά επίπεδα του φυσικού φωτισμού, αλλιώς θα υπάρχουν ατελείωτες αντανακλάσεις στις γυάλινες επιφάνειες που θα περιορίσουν τη θεά στο εσωτερικό του καταστήματος. Τα επίπεδα φωτισμού που απαιτούνται κατά τις νυκτερινές ώρες είναι σαφώς χαμηλότερα. Ένα εξελιγμένο σύστημα έλεγχου του φωτισμού προσφέρει μια αξιόπιστη λύση στο θέμα αυτό αλλά επιτρέπει και τη δημιουργία των λεγόμενων ‘σκηνών’ φωτισμού, τη δυνατότητα δηλαδή εναλλαγής των τρόπων που ο χώρος της βιτρίνας και τα εμπορεύματα φωτίζονται όσον αφορά τις εντάσεις, τις γωνίες πρόσπτωσης, το χρώμα, δημιουργώντας έτσι εξαιρετικό ενδιαφέρον στη συνολική εικόνα του χώρου.

ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΩΤΙΣΜΟΥ

Το σύστημα φωτισμού σε ένα κατάστημα μπορεί σε γενικές γραμμές να χωριστεί σε τέσσερα ξεχωριστά υπό-συστήματα: το γενικό φωτισμό (ambient lighting), το φωτισμό ανάδειξης (accent lighting), τον αρχιτεκτονικό φωτισμό και το φωτισμό δημιουργίας ειδικών ή ‘’θεατρικών’ εφέ. Ο μελετητής φωτισμού είναι υπεύθυνος και η δουλεία του αξιολογείται, ως προς την επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ των επιμέρους αυτών στοιχείων, η οποία και θα δημιουργήσει το κατάλληλο αποτέλεσμα και ατμόσφαιρα.

Ο φωτισμός των προθηκών με κοσμήματα απαιτεί πάντοτε ιδιαίτερη μελέτη με σκοπό την αποτελεσματική ανάδειξη των εκθεμάτων και την αποφυγή πρόκλησης θάμβωσης στους πελάτες. (Πηγή: Domus magazine, n.858, Απρίλιος 2003)

ΓΕΝΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ

Ο γενικός φωτισμός επιτυγχάνεται τις περισσότερες φορές από μια σειρά συμμετρικά τοποθετημένων στην οροφή φωτιστικών που εξασφαλίζουν ένα συγκεκριμένο επίπεδο διάχυτου και ομοιόμορφου φωτισμού στο σύνολο του χώρου. Στόχος είναι η εξασφάλιση ικανοποιητικών συνθηκών φωτισμού για την ασφαλή και άνετη κίνηση των πελατών στο χώρο, καθώς και σωστή χρωματική απόδοση. Κατά το παρελθόν επικράτησε λανθασμένα η άποψη ότι όσο πιο υψηλά είναι τα επίπεδα του γενικού φωτισμού σε ένα κατάστημα, τόσο πιο έντονα θα φαίνεται το εμπόρευμα και επομένως αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στις πωλήσεις.

Η πλήρης ενσωμάτωση του φωτισμού στα δομικά στοιχεία του χώρου στο κατάστημα του Alexander McQueen στη Ν. Υόρκη, ενισχύει τη διακόσμηση του χώρου δημιουργώντας μια απλή και διακριτική ατμόσφαιρα χωρίς οπτικές εντάσεις. (Πηγή: Domus magazine, n.858, Απρίλιος 2003)

Είναι αλήθεια ότι ο διάχυτος γενικός φωτισμός από συμμετρικά τοποθετημένα φωτιστικά με συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού σε καναβο 1μ. Χ 1μ. αποτελεί την πλέον διαδεδομένη λύση φωτισμού στην πλειοψηφία των καταστημάτων στη χώρα μας. Στα θετικά αυτής της προσέγγισης είναι ότι εξασφαλίζει υψηλά επίπεδα φωτισμού (έως και 1000 lux στην οριζόντια επιφάνεια εργασίας ή στο δάπεδο), ικανοποιητική χρωματική απόδοση και κυρίως χρησιμοποιεί ικανοποιητικά την ηλεκτρική ενέργεια (σχέση κατανάλωσης / φωτεινής απόδοσης). Στα αρνητικά της προσέγγισης αυτής είναι ότι δεν είναι πλέον αποδεκτό να υπάρχει μια οροφή γεμάτη φωτιστικά και ότι ο διάχυτος φωτισμός από μόνος του δεν καταφέρνει να δημιουργήσει ατμόσφαιρα στο χώρο.

Επιπλέον, το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του φωτισμού κατευθύνεται προς τα εκεί όπου δεν απαιτείται, δηλαδή στα υπό παρουσίαση εμπορεύματα, έχει σαν αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του λειτουργικού κόστους του καταστήματος.

Ένα σημαντικό στοιχείο γενικού φωτισμού σε πολλά καταστήματα είναι η εφαρμογή της τεχνικής του wall-washing, του ομοιόμορφου δηλαδή φωτισμού των κάθετων επιφανειών είτε από πάνω προς τα κάτω με ειδικά φωτιστικά κυκλικής ή γραμμικής μορφής με ασύμμετρους ανακλαστήρες, είτε από κάτω προς τα πάνω με γραμμικά φωτιστικά τοποθετημένα σε φατνώματα, ως μια προσπάθεια να ορισθεί η περίμετρος του χώρου. Όπου η χρήση αμέτρητων φωτιστικών τύπου downlight δεν είναι επιθυμητή υπάρχει η επιλογή να φωτιστεί η οροφή του καταστήματος ειδικά όταν έχει το ανάλογο ύψος και δεν περιέχει ‘αντιαισθητικά’ στόμια κλιματιστικών κλπ. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με απλίκες τοίχου είτε με κρεμαστά γραμμικά φωτιστικά με άνω / κάτω κατανομή φωτισμού, είτε με έμμεσο φωτισμό σε φατνώματα.

Ο χώρος της βιτρίνας από άποψη σχεδιασμού του φωτισμού έχει πολλές ομοιότητες με το φωτισμό της σκηνής ενός θεάτρου από άποψη της ποικιλίας των δημιουργικών ιδεών που απαιτείται να εφαρμοστούν. (Πηγή: 08 Bright)

Σήμερα, ο γενικός φωτισμός χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο μόνο ως ένα βασικό επίπεδο κυρίως για την ασφαλή κίνηση και προσανατολισμό των πελατών στο χώρο και πάντοτε σε συνδυασμό με αλλά συστήματα φωτισμού. Η σύγχρονη τάση είναι να χρησιμοποιείται δυναμικά το φυσικό φως ως μέρος της συνολικής εγκατάστασης φωτισμού. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα από τη χρήση του φυσικού φωτισμού είναι τα ψυχολογικά πλεονεκτήματα που προσφέρει στους πελάτες, που όλο και περισσότερο αισθάνονται δυσφορία να βρίσκονται σε χώρους μόνο με τεχνητό φωτισμό και χωρίς καμία επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον.

ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΔΕΙΞΗΣ

Πολύ περισσότερο από το παρελθόν, ο γενικός φωτισμός χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα του φωτισμού ανάδειξης. Η λειτουργία του φωτισμού ανάδειξης, ο οποίος χρησιμοποιεί φωτιστικά τύπου spotlights με επιλογή από στενή έως ευρεία δέσμες φωτός, είναι να κάνει τα αντικείμενα να ξεχωρίσουν από το περιβάλλον τους. Με το τρόπο αυτό δίνει έμφαση στη φόρμα, τη δομή, στην υφή και το χρώμα τους. Δημιουργεί την απαραίτητη λάμψη και ακτινοβολία για να ενδυναμώσει τη σχέση μεταξύ του πελάτη και του προβαλλομένου εμπορεύματος. Δημιουργεί τη φινέτσα εκείνη που κάνει μια παρουσίαση ελκυστική. Στις μέρες μας ο φωτισμός αυτός χρησιμοποιείται ακόμα και σε χώρους μαζικών αγορών όπως οι υπεραγορές ή τεχνικών αγορών όπως τα καταστήματα do-it-yourself ειδικά με λαμπτήρες υψηλής φωτεινής έντασης μεταλλικών ατμών με αλογονίδια γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ

Στις μέρες μας πολύ περισσότερο από το παρελθόν, οι σχεδιαστές των καταστημάτων επιλέγουν να αναδείξουν συγκεκριμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία ή λεπτομέρειες του χώρου με σκοπό τη δημιουργία της επιθυμητής ατμόσφαιρας. Μια κατάλληλα φωτισμένη οροφή για παράδειγμα μπορεί να κάνει ένα χώρο να δείχνει ψηλότερος, ενώ ο φωτισμός των κάθετων επιφανειών (τοίχων) μπορεί να κάνει το μέρος να δείχνει μεγαλύτερο.

ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΦΕ

Ο φωτισμός δημιουργίας ειδικών εφε σε αντίθεση με το φωτισμό ανάδειξης χρησιμοποιείται όπου επιθυμείται μεγαλύτερη προσέλκυση του ενδιαφέροντος των πελατών χωρίς να φωτίζονται όμως άμεσα τα εμπορεύματα. Στο παρελθόν η τεχνική αυτή χρησιμοποιούνταν μόνο από ειδικά καταστήματα, αλλά σήμερα χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε μια προσπάθεια αύξησης της κυκλοφορίας των πελατών. Η χρησιμοποίηση gobos για την προβολή εικόνων, λογότυπων, παραστάσεων, διαφημιστικών σε μια κατακόρυφη επιφάνεια, η χρήση συστημάτων φωτισμού με οπτικές ίνες και εναλλαγές χρωμάτων αποτελούν επιμέρους τεχνικές για τη δημιουργία ελκυστικών εφε φωτισμού.

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ

Ο έλεγχος του φωτισμού θα έχει ένα πολύ πιο κυρίαρχο ρόλο στη δημιουργία τόσο των κατάλληλων επιπέδων φωτισμού όσο και της ατμόσφαιρας στο μέλλον. Σε γενικές γραμμές υπάρχουν τέσσερις παράμετροι φωτισμού οι οποίοι μπορούν να ελέγχουν: τα επίπεδα φωτισμού, το χρώμα του φωτός, η κατεύθυνση της δέσμης και το άνοιγμα της εάν και τα δυο τελευταία μόλις και άρχισαν να εφαρμόζονται με επιτυχία στο χώρο των καταστημάτων. Ο έλεγχος του φωτισμού προσφέρει λύσεις σε τέσσερις πολύ σημαντικές απαιτήσεις των ιδιοκτητών των χώρων και πιο συγκεκριμένα στη:

• Δημιουργία ευελιξίας Αναφέρεται στη δυνατότητα προσαρμογής του φωτισμού σε αλλαγές στη διάταξη του χώρου μέσω της αύξησης των επιπέδων φωτισμού σε μια συγκεκριμένη περιοχή για μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, χωρίς να αλλάξει η εγκατάσταση φωτισμού.

• Δημιουργία διαφορετικών συνθηκών εργασίας Αναφέρεται στην επιλογή των κατάλληλων επιπέδων φωτισμού ανά περιοχή του καταστήματος και συγκεκριμένες ανάγκες της κάθε περιοχής (πωλήσεις, γύρω χώροι, βιτρίνες, εξωτερικοί χώροι και πρόσοψη).

• Δημιουργία δυναμικών εφε φωτισμού Η εφαρμογή δυναμικών φωτισμών προσθέτει μια νέα διάσταση, αυτή της κίνησης με στόχο να προσελκύσουν την προσοχή των πελατών και να προσθέσουν ενδιαφέρον.

• Εξοικονόμηση ενέργειας Η ύπαρξη ενός κεντρικού συστήματος ελέγχου του φωτισμού σε συνδυασμό με την επιλογή των πιο αποδοτικών λαμπτήρων προσφέρει επιπλέον δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας. Η σύνδεση φυσικού-τεχνητού φωτισμού και η ενεργοποίηση του φωτισμού μέσω ανιχνευτών κίνησης μπορούν να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη.

Βασική επιδίωξη είναι να είναι πάντα ορατά τα αποτελέσματα του φωτισμού και όχι οι πηγές φωτισμού και τα μέσα που υποστηρίζουν την εγκατάσταση (φωτιστικά, φωτεινές πηγές, οπτικά εξαρτήματα κα) και ο εξοπλισμός που θα χρησιμοποιηθεί να εκφράζει και να αναδεικνύει το συγκεκριμένο εμπορικό προφίλ της κάθε επιχείρησης μέσα σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο. (Πηγή: Bright)

ΧΡΩΜΑ

Η σωστή απόδοση και αντίληψη του χρώματος είναι κεντρικό θέμα στο φωτισμό καταστημάτων. Οι άνθρωποι κυρίως αγοράζουν με τα μάτια τους, έτσι το χρώμα (και σε μικρότερο βαθμό η υφή) των υφασμάτων και των φαγητών για παράδειγμα είναι σημαντικό μέρος της έλξης που το προϊόν ασκεί στους πελάτες. Συνεπώς η σωστή απόδοση των χρωμάτων είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ουσιαστική προβολή τους, κάτι που περιορίζει τις επιλογές του μελετητή όσον αφορά τις πηγές φωτισμού στους λαμπτήρες αλογόνου χαμηλής τάσης ή τάσης δικτύου, λαμπτήρες μεταλλικών ατμών με κεραμικούς καυστήρες και τους συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού. Παρολαυτα, ενώ οι λαμπτήρες μεταλλικών ατμών με αλογονίδια είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για το φωτισμό καταστημάτων, το φάσμα τους βρίσκεται στην περιοχή του μπλε-πρασίνου και έτσι τείνει να μειώσει το οπτική επίδραση στα ζεστά χρώματα όπως το κόκκινο, κίτρινο και πορτοκαλί.

Σε καταστήματα ενδυμάτων η μίξη λαμπτήρων μεταλλικών ατμών με αλογόνου αποτελεί καλή λύση για την αποφυγή χρωματικών αποκλίσεων. Ενώ οι λαμπτήρες αλογόνου προσφέρουν λαμπρό λευκό φως, άριστη χρωματική απόδοση και δυνατότητα φωτορύθμισης, καταναλώνουν ενέργεια και η σχετικά χαμηλή φωτεινή τους ένταση, κάνει δύσκολη τη χρησιμοποίηση τους σε εφαρμογές όπου χρειάζεται έντονος φωτισμός ανάδειξης από μεγάλη απόσταση. Αν και το κορεσμένο χρώμα (χρησιμοποιώντας κοινά χρωματιστά φίλτρα, χρωματιστούς λαμπτήρες μεταλλικών ατμών ή διχρωικά χρωματιστά φίλτρα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ένα θεατρικό τρόπο για τη δημιουργία επιπλέον ενδιαφέροντος, θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο έμμεσα σε τοίχους ή στο πάτωμα και όχι άμεσα για το φωτισμό των εμπορευμάτων. Στους Πίνακες 1 και 2 παρουσιάζονται οι πλέον ενδεδειγμένοι τύποι λαμπτήρων για το φωτισμό καταστημάτων καθώς και τα χαρακτηριστικά του φάσματος του φωτός που εκπέμπουν ως προς τη σωστή απόδοση των χρωμάτων.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στις μέρες μας υπάρχει μια διαρκώς αυξανόμενη γνώση και ευαισθησία των ιδιοκτητών καταστημάτων για τη σημασία της χρησιμοποίησης του φωτισμού ως κυρίου εργαλείου για την προσέλκυση υποψηφίων πελατών και για την αύξηση των πωλήσεων. Μαζί με τους αρχιτέκτονες, τους διακοσμητές και τους μελετητές φωτισμού επιζητούν τη δημιουργία της ατμόσφαιρας που θα προσελκύσει τη συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών στην οποία η επιχείρηση απευθύνεται.

Ο κατάλληλος φωτισμός υπό συγκεκριμένες γωνίες πρόσπτωσης αποκαλύπτει όλη τη λάμψη και την ομορφιά των κοσμημάτων σε μια προθήκη καταστήματος. (Πηγή: Zumtobel Staff)

Στο μέλλον, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στη δημιουργία των συνθηκών εκείνων που εξασφαλίζουν την άνεση, ευχάριστη διάθεση και επικοινωνία των πελατών και που υποστηρίζουν ενεργητικά τους βιορυθμούς τους.

Θεόδωρος Δ. Κοντορήγας BSc MBA MSc
Μελετητής Αρχιτεκτονικού Φωτισμού
Μέλος IALD, ELDA, Society of Light & Lighting