Επιστολή Ανδρέα Γιακουμακάτου

Αγαπητέ Αλέξιε,

Σχετικά με την e-επιστολή ως «αντιπαράθεση» (όπως αυτόκλητα την αποκάλεσες) που αναρτήθηκε στο GRA στις 18.09.2010, τα πράγματα είναι πολύ απλά:

1. Με τα κείμενά μου στα «Αρχιτεκτονικά Θέματα» (τεύχος 44/2010), δεν κατονόμασα «το e-περιοδικό GreekArchitects.gr». Η συζήτηση όμως αξίζει τον κόπο.
2. Δεν νομίζω ότι η ελληνική αρχιτεκτονική θα ήταν φτωχότερη αν δεν είχε πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός για τις «πίσω όψεις» των δύο κτιρίων στο Μουσείο της Ακρόπολης στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Διαγωνισμοί μπορούν να γίνουν για τα πάντα, ως έκτακτο μάλιστα επικοινωνιακό όχημα προβολής• το ερώτημα όμως είναι ποιον και τί εξυπηρετούν επί της ουσίας.
3. Ποτέ δεν «απαίτησα» να κατεβεί άρθρο από το GRA. Θύμισα απλώς ότι δεν γνωρίζω κάποιον υπεύθυνο αρχισυντάκτη καθημερινής ή περιοδικής έκδοσης, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, που θα δημοσίευε άκριτα, σχόλια δυσφημιστικά τρίτων, χωρίς επιχειρήματα, για τη δουλειά συναδέλφων. Η πραγματική κυκλοφορία των ιδεών δεν παράγεται χωρίς κριτήρια. Φαίνεται όμως ότι στο μεταμοντέρνο διαδίκτυο επικρατούν άλλα ήθη, μεταξύ των οποίων και εκείνο του κανιβαλισμού.
4. Η δική μου άποψη για τις θέσεις του Salingaros είναι σαφής και εκφράστηκε δημόσια με τίτλο «Γεωμετρικός φονταμενταλισμός» από τις σελίδες των «Αρχιτεκτονικών Θεμάτων» (τεύχος 44/2010, σ. 15-16). Η δική σου άποψη ποια είναι; Στο πλαίσιο μάλιστα της πολιτικής του GRA, την οποία υπερασπίζεσαι στην e-επιστολή σου, θα σε παρακαλούσα να αναρτηθεί στην ίδια ιστοσελίδα το πλήρες κείμενο που δημοσιεύτηκε φέτος στα «Αρχιτεκτονικά Θέματα» για τις ιδέες του αυστραλού θεωρητικού.
5. Το βιβλίο του Α. Αντωνιάδη για τη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική δημοσιεύτηκε το 1979, όταν ακόμη ήμουν φοιτητής, και δεν διέλαθε της προσοχής κανενός, όχι όμως για τους λόγους που υποθέτεις. Αντί για άλλα σχόλια, επιθυμώ να σε παραπέμψω στη σχετική βιβλιοκρισία του Σ. Κονταράτου με τίτλο «Η αρχιτεκτονική κριτική στον βαθμό μηδέν της γραφής» που δημοσιεύτηκε στα «Αρχιτεκτονικά Θέματα» (τεύχος 14/1980, σ. 10-12). Πρόκειται για ένα μνημειώδες κείμενο εμπεριστατωμένης και νηφάλιας αξιολόγησης, και εξαιρετικό παράδειγμα τεκμηριωμένης και εγγράμματης κριτικής προσέγγισης που δυστυχώς έχει πλέον εκλείψει. Στο πλαίσιο μάλιστα της πολιτικής του GRA, την οποία υπερασπίζεσαι στην e-επιστολή σου, θα σε παρακαλούσα να αναρτηθεί στην ίδια ιστοσελίδα το πλήρες κείμενο της βιβλιοκρισίας του Σ. Κονταράτου που δημοσιεύτηκε το 1980 στα «Αρχιτεκτονικά Θέματα» για το βιβλίο του Α. Αντωνιάδη.

Η θαρραλέα, επιστημονικά στιβαρή και ηθικά άμεμπτη κριτική στάση του Κονταράτου και άλλων εκπροσώπων της γενιάς του αλλά και κατά κάποιον τρόπο της επόμενης, στην οποία αναπόφευκτα ανήκει και ο γράφων, εμπεριέχει εκ των πραγμάτων τη διαμόρφωση ενός συστήματος αρνητικών και θετικών αποτιμήσεων, αλλά κυρίως την κατανόηση και την ερμηνεία των φαινομένων που συμβαίνουν γύρω μας και στην εποχή μας. Η διαδικτυακή «πλήρης και δημοκρατική ελευθερία απόψεων, λόγου και έκφρασης», ως άλλη «σημαία ευκαιρίας», δεν έχει ακόμα αποδειχτεί ότι οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα• υπάρχει μάλιστα η υποψία ότι απλώς εξασφαλίζει την ιδεολογική και αξιολογική αφασία. Προτιμώ τη μάχιμη κριτική που μπορεί να μην είναι της μόδας, από την παραγωγή θορύβου, αυτοδιαφήμισης, ρητορείας και συμβουλών με τον δείκτη υψωμένο που, κάνοντας ίσως λάθος, διαπίστωσα στην e-επιστολή σου.

Ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να επανέλθω.

Συναδελφικά,

Αντρέας Γιακουμακάτος