"Σφύριξα και έληξες.."

Το κείμενο γράφεται στο 'Ελ Βελ' λίγες ώρες μετά την 'πανηγυρική' λήξη του 11^ου Πανελληνίου Αρχιτεκτονικού Συνεδρίου.

Φύσει αισιόδοξος θα ξεκινήσω από τη θετική αποτίμηση.

Πρώτη και βασική διαπίστωση ότι, παρά τις εναγώνιες κραυγές και προσπάθειες πολλών, μετά από 12 χρόνια πραγματοποιήθηκε ένα πανελλήνιο συνέδριο.

Δεύτερη, όχι αυτονόητη πριν από μερικές μέρες, θετική διαπίστωση είναι ότι έλαβε χώρα χωρίς σοβαρά παρατράγουδα. Μερικές κορώνες επαναστατικής γυμναστικής είτε εντός συνεδρίου (με στοχοποίηση των πολιτικών) είτε εκτός αυτού (με την απείρου κάλλους 'κατάληψη' του νέου μουσείου ακρόπολης από τον ΣΑΘ) δεν κατάφεραν να διαλύσουν το συνέδριο και να δώσουν τροφή στους αδηφάγους τηλεοπτικούς αναζητητές και εφευρέτες ειδήσεων.

Σε αρκετούς τομείς εκφράστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις, πρωτοποριακές και τεκμηριωμένες από συναδέλφους που εργάστηκαν πολύ και σε βάθος. Αυτές αποτελούν και την ουσία του συνεδρίου και πρέπει να αξιοποιηθούν από το ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ σε μια κατεύθυνση χάραξης νέων πολιτικών και άμεσων δράσεων για το επάγγελμα του αρχιτέκτονα, τη θεσμική του κατοχύρωση, τον τρόπο άσκησης του, τον τρόπο επικοινωνίας με τους πολίτες και την πολιτεία και άλλα μείζονα ζητήματα.

Προτού αρχίσουν οι παρατηρήσεις και οι διαπιστώσεις να τονιστεί ότι αξίζουν συγχαρητήρια στον πρόεδρο Β. Λυρούδια και σε εκείνα τα μέλη του ΔΣ που στήριξαν τη διεξαγωγή του συνεδρίου*, αφιερώνοντας για το σκοπό αυτό την πολύτιμη φαιά ουσία τους και κυρίως πολύ από τον προσωπικό τους χρόνο αφιλοκερδώς.

Φεύγοντας από το Ζάππειο νομίζω ότι το μόνο  συναίσθημα που μπορώ να προσδιορίσω ότι με διακατέχει είναι η θλίψη.

Κατέστη για μια ακόμα φορά φανερό ότι ως κλάδος έχουμε ορισμένα βασικά προβλήματα. Καταρχήν δε  ξέρουμε να γράφουμε. Ενώ, θέλω να πιστεύω, μπορούμε να κατανοήσουμε τον τίτλο και το περιεχόμενο της θεματικής του συνεδρίου, επιμένουμε να πραγματοποιούμε δεκάδες παρουσιάσεις εκτός θέματος. Προβάλλοντας είτε την προσωπική μας δουλειά (πανεπιστημιακή ή μελετητική) είτε ανούσιες γενικές αναφορές και παρατηρήσεις. Χωρίς την ικανότητα παραγωγής νέων σκέψεων, προτάσεων και πρωτογενούς κειμένου. Και φυσικά τήρησης του προβλεπομένου χρόνου. Είναι εξοργιστικό να παρακολουθείς συναδέλφους καταξιωμένους, και μη, και κυρίως καθηγητές πανεπιστημίου που αδυνατούν να τηρήσουν τον απλό κανόνα του δεκάλεπτου, είτε λόγω ανικανότητας είτε λόγω αδιαφορίας και υπεροψίας, προσβάλλοντας τόσο τους διοργανωτές όσο και τους υπόλοιπους ομιλητές και το κοινό. Να παραθέσω σε αυτό το σημείο ένα ιδιαίτερα επίκαιρο σχετικό κείμενο που είχα γράψει με αφορμή την παρουσίαση της ερευνητικής εργασίας (ή διάλεξης σε ορισμένες σχολές αρχιτεκτονικής) πριν από μερικά χρόνια. (PDF > 2011-03_VANDOROS_ti einai i erevnitiki ergasia)

Για τα βραβεία Αρχιτεκτονικής και τις παράλληλες εκθέσεις θα μπορούσαν να λεχθούν πολλά και να γραφούν ακόμα περισσότερα. Θετικό το γεγονός ότι κατάφεραν να πραγματοποιηθούν τα βραβεία, με το ΣΑΔΑΣ να προσπαθεί να επανακτήσει ένα από τα φυσικά του δικαιώματα, αυτό της τακτής απονομής θεσπισμένων βραβείων αρχιτεκτονικής καθότι αποτελεί τον επίσημο φορέα του συνόλου των αρχιτεκτόνων. Θα προτιμήσω να κάνω τις αρνητικές μου παρατηρήσεις σχετικά με την (ανεπίτρεπτη αισθητικά και σε προχειρότητα) έκθεση τους στο Ζάππειο παραπέμποντας απλά σε ένα πρόσφατο κείμενο που δημοσίευσα στην Καθημερινή, το οποίο ταιριάζει απόλυτα στην περιγραφή και κριτική του.(http://www.greekarchitects.gr/gr/προβολή-της-αρχιτεκτονικής/η-εμπορευματοποίηση-της-αρχιτεκτονικής-id2897)

Αναφορικά με τα στατιστικά του συνεδρίου μπορεί να διεξαχθεί αρχικά το συμπέρασμα ότι η συμμετοχή σε αυτό ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Περίπου 1200 σύνεδροι (που κατέβαλλαν κανονικά την οικονομική συμμετοχή) και 800 παρατηρητές** συνιστούν τον αριθμητικό απολογισμό. Περίπου οι μισοί από όσους ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές του ΣΑΔΑΣ και το 10% (αν αφαιρέσουμε τους φοιτητές) επί του συνόλου των διπλωματούχων συναδέλφων. Αφού λοιπόν 'μετρηθήκαμε', σύμφωνα με την πρόθεση της διοίκησης του συλλόγου, ήρθε η ώρα να αναμετρηθούμε. Αν είμαστε πολλοί ή λίγοι ας το κρίνει ο καθένας ξεχωριστά.

 

 
Φωτογραφίες greekarchitects

 

Αναφορικά με τα απλά πρακτικά ζητήματα της διοργάνωσης νομίζω ότι υπήρξαν λίγα θετικά και πολλά αρνητικά στοιχεία.

Στα θετικά συγκαταλέγονται:

- Η τήρηση (σε γενικές γραμμές) του χρονοδιαγράμματος
- Η πολύ καλή γραμματειακή υποστήριξη
- Εν μέρει η δομή του προγράμματος και οι παράλληλες συνεδρίες
- Οι παράλληλες εκδηλώσεις και ειδικότερα το πρόγραμμα 'η Αρχιτεκτονική στα σχολεία'

Στα αρνητικά συγκαταλέγονται:

- Η κάκιστη ηχητική και ο φωτισμός των αιθουσών που καθιστούσαν επώδυνη την παρακολούθηση των ομιλιών (εγγενές πρόβλημα του Ζαππείου που το καθιστά κακή επιλογή γενικότερα)
- Το μέγεθος των αιθουσών και ο κλιματισμός - εξαερισμός τους που καθιστούσαν την παρακολούθηση τριτοκοσμική (και όντας αρχιτέκτονες να τονίσουμε ότι δεν τηρήθηκε κανένα επίπεδο πυρασφάλειας και συνθηκών υγιεινής..)
- Η επαναστατική γυμναστική των 'αριστερών' δυνάμεων του χώρου που εξάντλησαν τη συσσωρευμένη οργή τους μην αφήνοντας το Σηφουνάκη να μιλήσει και φωνασκώντας προς τον Μάνο
- Η απουσία της πλειοψηφίας των πανεπιστημιακών αρχιτεκτόνων (με εξαίρεση τους προσκεκλημένους προέδρους και μιας μικρής μερίδας συναδέλφων) τόσο ως ομιλητές όσο και ως ακροατές. Είναι γεγονός ότι ο ΣΑΔΑΣ απωθεί εδώ και χρόνια τα πανεπιστήμια, και τελευταία τα έχει ενοχλήσει και αρκετά με τις τολμηρές αποφάσεις και καταγγελίες τους για τα περίφημα 'ερευνητικά προγράμματα' - μελέτες. Θέλω να πιστεύω ότι δεν οφείλεται η απουσία στους παραπάνω λόγους αλλά σε μια τυχαία αδράνεια του κλάδου των πανεπιστημιακών.

 

 
Φωτογραφίες greekarchitects

 

Στην ομιλία μου στο συνέδριο, στον επίλογο, ανέφερα: «...Όχι περιμένοντας τη συνέργεια των άλλων ειδικοτήτων, αλλά επιτυγχάνοντας πρώτα τη συνέργεια του συνόλου της δικής μας ειδικότητας...».

Μετά τη λήξη του συνεδρίου να επισημάνω, περί της συνέργειας της δικής μας ειδικότητας, τη διεξαγωγή της έκθεσης των συμμετοχών στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό του ΕΙΑ (σε συνδιοργάνωση με τον ΟΕΚ και την εταιρεία SIKA) την Παρασκευή 18-03 στις 19.30 (σχετική πρόσκληση) την ίδια ώρα που βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη οι εργασίες του πανελληνίου αρχιτεκτονικού συνεδρίου. Τα σχόλια περιττεύουν, είναι αποκαλυπτική εξάλλου η επίσημη απάντηση στο σχετικό ερώτημα του γράφοντα.[3]

Τέλος να υπενθυμίσω ότι το GreekArchitects συνέδραμε στο συνέδριο ως χορηγός επικοινωνίας [4], προέβαλλε στο μέγιστο την επικείμενη διεξαγωγή του και συμμετείχε ενεργά σε αυτό, και με δικά του έξοδα κάλυψε τηλεοπτικά το μεγαλύτερο μέρος των ομιλιών και των δράσεων και μάλιστα σε ζωντανή μετάδοση. Για πρώτη φορά στην ιστορία, δίνοντας τη δυνατότητα σε μεγάλο πλήθος συναδέλφων να το παρακολουθήσουν είτε από την περιφέρεια είτε από οποιοδήποτε μέρος βρίσκονταν.

Η οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου και η εταιρεία που ανέλαβε τη διεξαγωγή του θα έπρεπε να έχουν μεριμνήσει για την πλήρη καταγραφή όλων των ομιλιών και εργασιών του συνεδρίου με κάμερες. Εν έτει 2011 αυτό θεωρείται εκ των ουκ άνευ. Το GRA κάλυψε εθελοντικά το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κενού. Με τη λήξη του συνεδρίου και την τόσο επιτυχημένη διεξαγωγή του, με τα έξοδα να υπερκαλύπτονται (και την προσωπική βεβαιότητα ότι ο ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ θα λάβει μετά τον οικονομικό απολογισμό ένα ικανό χρηματικό ποσό[6]) θεωρώ εύλογο να καλυφθεί ένα μέρος των τεράστιων εξόδων τηλεοπτικής κάλυψης. Ώστε να καταστεί δυνατή η επεξεργασία τους, η διάθεση τους ελεύθερα στο διαδίκτυο και στο Σύλλογο προς τα μέλη του..

Εν κατακλείδι, παραθέτω ως κλείσιμο του άρθρου και γενικότερα ως απολογισμό του συνεδρίου το εξαιρετικό κείμενο που μου έστειλε μόλις ο φίλος και 'μη αρχιτέκτονας' Γρηγόρης Μαλούκος με τίτλο «H ΜΑΚΡΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ... Σκέψεις ενός μη-αρχιτέκτονα με αφορμή το 11ο συνέδριο αρχιτεκτόνων...»

και κλείνω όπως μας πληροφορεί ένας από τους πολλούς λαϊκούς βάρδους σε πρόσφατη επιτυχία του..

Σφύριξα και έληξες..

 

Αλέξιος Βανδώρος, Αρχιτέκτων

 

Σημειώσεις:

[1] και υπέμειναν στωικά ακόμα και τις προσωπικές επιθέσεις και τα εξώδικα

[2] πολλοί εκ των οποίων θεώρησαν μέρος του επαναστατικού τους δικαιώματος να φάνε και να πιούνε παράλληλα

[3] παραθέτω μια σχετική σειρά ηλεκτρονικών μηνυμάτων αλληλογραφίας με το ΕΙΑ στις 1-3 Φεβρουαρίου 2011 >

Καλησπέρα,
απλά να παρατηρήσω ότι, αν δεν έχετε ενημερωθεί, στις 17-20 Μαρτίου πραγματοποιείται το 11ο Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Συνέδριο του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ.
Θεωρώ ότι η πραγματοποίηση μιας τέτοιας εφάμιλλης εκδήλωσης την ίδια ώρα που σε κάποιο άλλο χώρο θα διεξάγεται το Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Συνέδριο του επίσημου επιστημονικού μας φορέα με τίτλο 'Επάγγελμα Αρχιτέκτων' δε θα προσφέρει ιδιαίτερα στον πολύπαθο κλάδο μας. Αντίθετα θα αποδυναμώσει μια τόσο σημαντική δράση που θα γίνει για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια.

Με εκτίμηση,
Αλέξιος Βανδώρος,
αρχιτέκτων

               ------------

Αγαπητέ κύριε Βανδώρε,

Όπως ίσως θα ξέρετε, η οργάνωση μιας έκθεσης απαιτεί πολύ συντονισμό και δεν είναι πάντα εύκολο να βρούμε ελεύθερο χώρο τις μέρες που θέλουμε (ειδικά από τη στιγμή που το Ε.Ι.Α. δεν έχει δικό του εκθεσιακό χώρο).

Όσον αφορά την παρατήρησή σας σχετικά με τη χρονική σύμπτωση της έκθεσης των συμμετοχών του διαγωνισμού «σχεδιασμός κοινότητας κοινωνικών κατοικιών με αρχές οικολογικού σχεδιασμού», που οργανώνουμε σε συνεργασία με τον ΟΕΚ και την εταιρία SIKA Hellas με το συνέδριο του ΣΑΔΑΣ με τίτλο «επάγγελμα αρχιτέκτων», θα πρέπει να σας ενημερώσω ότι προφανώς δεν υπήρχε καμία πρόθεση αποδυνάμωσης της διοργάνωσης του ΣΑΔΑΣ. Αντιθέτως, θεωρούμε ότι η διεξαγωγή παράλληλων γεγονότων που αφορούν την αρχιτεκτονική και μάλιστα σε σχετικά γειτονικά σημεία της πόλης, από τη στιγμή που ουσιαστικά δεν αλληλοκαλύπτονται χρονικά, συμβάλει ουσιαστικά στην ευαισθητοποίηση και την ενασχόληση όχι μόνο των συναδέλφων μας, αλλά και του ευρύτερου κοινού με την αρχιτεκτονική.

Άλλωστε, θεωρούμε ότι το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής έχει ήδη αποδείξει έμπρακτα τις προθέσεις του σχετικά με την προώθηση και την αναγνώριση της ελληνικής αρχιτεκτονικής, κατά τη διάρκεια της 15ετούς συνεχούς πορείας του.

Άλλωστε, η έκθεση που διοργανώνουμε δεν είναι εφάμιλλη εκδήλωση του συνεδρίου όπως αναφέρετε(δεν πρόκειται για ημερίδα, συνέδριο ή σειρά διαλέξεων).

Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί, από όσο γνωρίζουμε, κατά τη διάρκεια της μέρας στο Ζάππειο και η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή (18 Μαρτίου) το βράδυ και θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 29 Μαρτίου, για όποιον θέλει να την επισκεφτεί.

Με εκτίμηση,
Μαριάννα Μηλιώνη
Αρχιτέκτων
Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής

               --------------

Αγαπητοί συνάδελφοι,

δε διαφωνούμε στην ουσία, αλλά στην πράξη.

Φυσικά και είναι θετικό να υπάρχουν την ίδια περίοδο στην πόλη παράλληλα γεγονότα για την αρχιτεκτονική και αυτό συμβάλει στην ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και όχι μόνο. Το ζήτημα είναι ότι τοποθετείται η κεντρική εκδήλωση - παρουσίαση πάνω στη διεξαγωγή του Πανελληνίου Αρχιτεκτονικού Συνεδρίου, ενώ θα μπορούσε να προηγηθεί χρονικά και να υπάρχει στημένη παράλληλα. Το συνέδριο έχει εξάλλου ανακοινωθεί από τον Οκτώβριο, οπότε υπήρχε αρκετός χρόνος για βρεθεί και ελεύθερος χώρος και χρόνος.

Το συνέδριο, όπως κάθε συνέδριο παγκοσμίως, θα έχει προφανώς πρωινές και απογευματινές συνεδρίες, οι οποίες λογικά θα εκτείνονται μέχρι τις 8-9 το βράδυ.

Δεν έχει σημασία η δική μου άποψη, απλά επισήμανα ένα γεγονός που μου φάνηκε ανακόλουθο.
Κάθε δράση έχει τη σημασία και τη σημειολογία της και κρίνεται από αυτήν.

Με εκτίμηση,
Αλέξιος Βανδώρος

[4] για την ιστορία η αρχική πρόταση προς τον ΣΑΔΑΣ ουδέποτε απαντήθηκε και ύστερα από την επικοινωνία από ορισμένα μέλη του ΔΣ με αφορμή τις παράλληλες εκδηλώσεις επιτεύχθηκε το αυτονόητο. Το μεγαλύτερο e-περιοδικό να είναι χορηγός επικοινωνίας για να μπορέσει να επικοινωνηθεί το συνέδριο στο σύνολο της αρχιτεκτονικής κοινότητας (κάτι που δε μπορεί να γίνει από τα παραδοσιακά έντυπα μέσα που στερούνται τόσο της αμεσότητας, όσο και του πολυπληθούς κοινού), όπως και έγινε.

[5] της τάξης των 50-100 χιλιάδων ευρώ με μια πρόχειρη αποτίμηση των εσόδων από τους χορηγούς, το ΤΕΕ και τις συνδρομές των συμμετεχόντων και των εξόδων - παροχών προς αυτούς. Ώστε να μπορέσει να καλύψει για ένα διάστημα τα πάγια έξοδα και τις υποχρεώσεις του προς τους δεκάδες συναδέλφους της περιφέρειας που έχουν ξοδέψει μεγάλα χρηματικά ποσά για να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις και αντιπροσωπείες.

 

Μπορείτε να στέλνετε τις επιστολές σας στο info@greekarchitects.gr