"Έφυγε" ο Oscar Niemeyer

"Η ζωή είναι πολύ σύντομη για να μιλάς για αρχιτεκτονική".Η ζωή είναι μια ανάσα όλη κι όλη -και μετράει πολύ περισσότερο από τα κτίρια" / "Η αρχιτεκτονική είναι επινόηση. Πρέπει να είναι ευχάριστη και πρακτική. Αν ανησυχείς μόνο για τη λειτουργικότητα, το αποτέλεσμα είναι κακό. Πολλά από τα δημόσια κτίριά μου είναι πολιτικά μνημεία. Ισως όμως κάποια από αυτά προσέφεραν στους απλούς ανθρώπους, τους ανθρώπους χωρίς εξουσία, αίσθημα αγαλλίασης. Αυτό μπορούν να προσφέρουν οι αρχιτέκτονες. Τίποτα παραπάνω".
Oscar Niemeyer

Ο Oscar Niemeyer στο γραφείο του στην Copacabana, 2003,
φωτογραφία Στυλιανής Φιλίππου (© Styliane Philippou)

Σε ηλικία 104 ετών, έφυγε από τη ζωή ο βραβευμένος για το έργο του βραζιλιάνος αρχιτέκτονας Οσκαρ Νιμάγερ.

Ο Όσκαρ Νίεμαγερ, ένας από τους πιο πρωτοποριακούς αρχιτέκτονες του εικοστού αιώνα και ο πρωταγωνιστής του βραζιλιάνικου αρχιτεκτονικού μοντερνισμού, γεννήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο το 1907. Σε ενεργό δράση επί πάνω από επτά δεκαετίες, έχει σχεδιάσει περισσότερα από 600 κτίρια. Η αρχιτεκτονική, δηλώνει ο Νίεμαγερ, «πρέπει να είναι λειτουργική, όμορφη και προκλητική». Υπερβαίνοντας την κυρίαρχη θεωρία των μοντερνιστών και ανατρέποντας ηγεμονικά πολιτιστικά πρότυπα, από πολύ νωρίς, το έργο του προώθησε την εφευρετικότητα και υποστήριξε τη νομιμότητα της θεαματικότητας, της πολυτέλειας, της ομορφιάς και της αισθησιακότητας ως αρχιτεκτονικές αναζητήσεις. Σε αυτοπαθή σχέση με τον ευρωπαϊκό και το βορειοαμερικανικό μοντερνισμό, η Νιεμαγερική αισθητική του υπερβολικού -καθ' έξιν ερμηνευόμενη ως αντανάκλαση της βραζιλιάνικης τροπικής ετερότητας- έπαιξε ρόλο προφητικής, ριζοσπαστικής κριτικής των άτεγκτων κανόνων, αισθητικών δογμάτων και ηθικολογικών ιδεολογιών του ορθόδοξου μοντερνισμού.

Παρά την πρώιμη αναγνώρισή του, ο σημαντικότερος και ο πλέον ανυπάκουος αρχιτέκτονας της Βραζιλίας έχει περιθωριοποιηθεί από την καθεστηκυία ιστοριογραφία. (Από το βιβλίο της Στυλιανής Φιλίππου Oscar Niemeyer: Curves of Irreverence)

Oscar Niemeyer, Μέγαρον της Ανατολής (Palácio da Alvorada, Προεδρική Κατοικία),
Μπραζίλια, 1956-58, φωτογραφία Στυλιανής Φιλίππου (© Styliane Philippou)

Oscar Niemeyer, Μητροπολιτικός Καθεδρικός Ναός Nossa Senhora Aparecida, Μπραζίλια, 1958-71, 1987, φωτογραφία Στυλιανής Φιλίππου (© Styliane Philippou)

Δείτε ακόμα:

Η αρχιτεκτονική του Niemeyer ανατρέχει συχνά σε εικόνες απογείωσης, πετάγματος κλπ., σε συμφωνία με τον δημαγωγικό συμβολισμό του Kubitschek, που προώθησε τις καινούριες βιομηχανίες της χώρας, αεροπλάνων και αυτοκινήτων, και με τον συμβολισμό του Plano Piloto, που προσγειώθηκε στην επιλεγμένη γη σε σχήμα αεροπλάνου. Συμβολικά, με την κατασκευή της Μπραζίλια, κυριεύθηκαν τα εδάφη της Βραζιλιάνικης ενδοχώρας, ένα κατόρθωμα που αποτελεί καθαρό προϊόν της μοντέρνας τεχνολογίας. (Ένα εξαιρετικό αφιέρωμα της Στυλιανής Φιλίππου) Συνέχεια >>>

"Πιάνω το μολύβι μου και ένα κτίριο εμφανίζεται»... «Η μητέρα μου έλεγε ότι όταν ήμουν πολύ μικρός σχεδίαζα με τα χέρια μου στον αέρα. Χρειαζόμουν ένα μολύβι. Μόλις μπόρεσα να κρατήσω ένα μολύβι, άρχισα να σχεδιάζω και έκτοτε σχεδιάζω κάθε μέρα. Τα κτίρια αποτυπώνονται στο χαρτί, όμως δεν είναι αποτέλεσμα αυθόρμητων γραμμών. Το μολύβι στο χέρι μου καθοδηγείται από τις σκέψεις στη βιβλιοθήκη του εγκεφάλου μου» Oscar Niemeyer" Συνέχεια >>>

Η Μόνιμη Διεθνής Έκθεση του Oscar Niemeyer στην Τρίπολη. Η Ανεξέλεγκτη Νεοφιλελεύθερη Αναπτυξιακή Πολιτική του Λιβάνου Απειλεί την Αρχιτεκτονική Κληρονομιά της Χώρας και τον Αστικό Δημόσιο Χώρο.Της Στυλιανής Φιλίππου. Συνέχεια >>>

Από τις Ακτές του Ρίο ντε Τζανέϊρο ως την Ενδοχώρα της Μπραζίλια:
Ιδεολογία, Εθνική Ταυτότητα και Δημόσια Κτίρια στη Βραζιλία, 1920-1960.Της Στυλιανής Φιλίππου Συνέχεια >>>